Özel Sektörün Taş Kömürü Üretiminde Dar Boğaz

ERDİNÇ AKSOY - Zonguldak'ta, Türkiye Taşkömürü Kurumunun Başkanı Ümit Velioğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2012'den itibaren dünya kömür fiyatlarında sürekli bir düşüş yaşandığını, bunu da maliyetlerin kurtarmayacak seviyeye ulaştığını söyledi. Özel sektör üreticilerinin ton başına 30 lira gibi TTK'ya pay ödemekle yükümlü olduklarını ifade eden Velioğlu, "Bizim için bu önemli bir maliyet oluşturuyor. TTK 2012'de kömürün tonunu 194 liraya satmış, 564 liraya da mal etmiş. Onların bu aradaki farki devlet sübvanse ediyor ama özel sektör açısından böyle bir durum söz konusu olmayacağından sıkıntı yaşanıyor" diye konuştu. - İstihdam azaldı Velioğlu, kömür sattıkları pazarlardan talebinin olmaması, ÇATES'in ünitelerinden birisinin 1 yılı aşkın bakımda bulunmasından dolayı da stokların birikmesinin sıkıntılarını arttırdığını vurgulayarak, şunları kaydetti: "ÇATES'in 2011'den stoklarında kalan kömürü bile bitiremeyişi dar boğaza çok büyük etken oldu. Firmaların stokları arttı. İşletmelerin hepsi ekonomik olarak sıkıntı yaşıyor. Üretim düşüşündeki en büyük etken ÇATES'in düşük kalori kömürleri ünite revizyonu nedeniyle almayışıdır. Firmaların stokları arttı, işçi azaltmak zorunda kaldı. İstihdam rakamları 1,5 yıl içinde 5 bin civarından 3 bine kadar geriledi. Her gün Manisa Soma'daki kömür ocaklarına kentten işçi gidiyor. Bu göç de kentin ekonomisini çöküntüye uğratıyor." -ÇATES'e maden işletmeleri talip ÇATES'teki revizyonun bittiğini, iki ünitenin aynı anda çalışacağı bilgisini aldıklarını ifade eden Velioğlu, "İki ünite en az 6 ay süreyle çalışırsa stoklarımız eriyebilir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na bu yöndeki talebimizi ileteceğiz. Bu yerine getirilirse ve kömür alımı da gerçekleşirse firmalar ayakta durabilecek noktada kalacaktır" ifadesini kullandı. Velioğlu, ÇATES'in özelleştirme sürecinde olduğunu hatırlatarak, şunları kaydetti: "Santralın, bedeli karşılığında MESİAD'a doğrudan verilmesini talep ediyoruz. ÇATES'in kuruluş sözleşmesinde de yazan varlık amacı, bölgedeki düşük kalori kömürleri tüketip elektrik enerjisine çevirmektir. Burası normal bir şekilde ihaleye çıkarsa kent dışından herhangi bir grubun eline geçmesiyle ithal kömüre dayalı çalıştırılacaktır. Bu da 125 bin kişiyi doğrundan olumsuz etkileyecektir. Bunun önüne geçilmesi için ÇATES'in kentteki kömür üreticilerinin oluşturduğu konsorsiyuma verilmesini istiyoruz. Verilemiyorsa da ihaleye şartnamesinde ÇATES'te kentte üretilen kömürün kullanılmasını zorunlu bırakılmasını talep ediyoruz. Böylece havzada kömür üretimi ve istihdamı devam edecektir." MESİAD Başkanı Velioğlu, AK Parti Zonguldak Milletvekili Özcan Ulupınar ve parti yöneticileriyle bir süre önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'la görüşmeler yaptıklarını söyledi. Yapılan ön görüşmenin ardından taleplerini yazılı bir dosya halinde bakanlığa sunacaklarına anlatan Velioğlu, "Önümüzdeki günlerde randevu talep edip bakanlığa gideceğiz. ÇATES'teki ihale sürecinde isteklerimizin dikkate alacağına inanıyoruz" dedi. -Özel sektörün kömür üretimi Özel sektörün 2004 ile 2013'ün 7 ayı arasındaki üretim rakamları ile TTK'dan da alım yapan ÇATES'in aynı dönemde yaktığı kömür miktarı şöyle: Yıllar Özel sektörün ürettiği kömür (ton) ÇATES'in yaktığı kömür ton 2004 65.124 1.209.019 2005 511.355 1.589.193 2006 795.931 1.567.330 2007 817.092 1.653.260 2008 1.043.909 1.664.858 2009 999.776 1.664.858 2010 883.074 1.563.791 2011 1.026.732 1.700.458 2012 835.157 1.254.622 2013(7ay) 299.166 511.938