Kur Korumalı Mevduat’ta (KKM) peş peşe atılan adımların ardından yeni hesap açılmaması için alınan kararla birlikte bankalar mevduat faizlerinde adeta yarışa girmişti. Yıllık faiz oranları rekor seviyelere ulaşmıştı. Hatta döviz dönüşümlü kur korumalı mevduattan dönenlere daha da yüksek oranlar sunulmuştu. Ancak yeni yılda bankalar yüzde 50’leri aşan 3 aylık mevduat faizi oranlarını bir miktar geri çekmişti.
Son verilere göre TL mevduat için uygulanan faiz oranı 26 Ocak haftasında bir önceki haftaya göre 46 baz puan artışla yüzde 46,36 olurken, dolar mevduat faizi 11 baz puan azalışla yüzde 2,37 oldu. Ancak Merkez Bankası’nın hamlesi ile oranların yeniden 50-53 bandına yükselmesi bekleniyor.
Türk Lirası Mevduat hesapları için dün gece çok kritik bir adım daha atıldı. Göreve yeni gelen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan ilk hamlesini TL mevduat ve Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesapları için yaptı. Buna göre TCMB, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, TL mevduat payının artırılması ve KKM'den TL mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla belirlenen koşulları sağlayan mevduat bankalarının 1 aydan uzun vadeli TL mevduat ve KKM hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklarına 3 ayda bir faiz uygulanacağını duyurdu. Katılım bankalarının TL cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarında, benzer etkiyi sağlayacak şekilde indirim yapılacak.
Peki bu karar ne anlama geliyor? TL mevduat faizi oranları düşecek mi yükselecek mi? Elinde nakit parası olan yatırımcı için merak edilen tüm soruları Ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz Mynet’e yanıtladı.
“Karara baktığımızda bankalar adına olumlu bir süreç. Zorunlu karşılıklara faiz ödenmesi demek bankaların kredi maliyetlerini düşürür. Dolayısıyla bunun kredi faizlerine bir düşüş, dolayısıyla mevduat faizlerine yükseliş olarak yansıma ihtimalini oldukça güçlü görüyorum” diye değerlendirmede bulunan Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, “Kimileri bu kararın kredi faizini düşüreceğini, dolayısıyla bir parasal genişleme olduğunu iddia ediyor. Ancak buna net olarak parasal genişleme demek çok doğru olmayabilir. Ama hem kredi faizlerinde düşüş hem de mevduat faizlerinde yükseliş beklenebilir” dedi.
Bankaların müşterileri ikna etmek adına mevduat faizlerini bir miktar yukarı çekebileceğine vurgu yapan Ekonomist Eryılmaz, “Bu karar TL mevduatları teşvik eden bir karar. Çünkü banka mevduatları zorunlu karşılıklardan iyi bir faiz alabilmesi için bazı şartları yerine getirmesi gerekiyor. Bunlardan biri de TL mevduatlara geçişte belli bir başarıyı sağlaması. Banka bundan sonra zorunlu karşılıklardan faiz alabilmek için TL mevduatını arttırıcı ve müşterilerini ikna edici adımlar atacaktır. Bir diğer karar da dövizden dönüşümlü KKM için paranın hesapta görülme tarihinin en geç süresi uzatıldı. Bu gerçek kişiler için uzatıldı. Tüzel kişiler için uzatılmamasının sebebi şu: Ağırlıklı olarak döviz dönüşümlü KKM’de şirketler var. Dolayısıyla onların döviz dönüşümlü KKM yapması istenmiyor” ifadelerini kullandı.
Göreve yeni başlayan TCMB Başkanı Fatih Karahan ilk açıklamasında enflasyon ve parasal sıkılaşma mesajı vermişti. Karahan’ın açıklamalarının alt metinlerine de değinen Ekonomist Eryılmaz şu açıklamaları yaptı:
“Ben bunu şöyle okuyorum: Hafize Gaye Erkan döneminde var olan adımlar aynen devam edecek. Dolayısıyla ek bir faiz artışı anlamına gelmiyor bu. Ama faizleri mümkün mertebe yüksek tutacağız anlamı çıkıyor. Şunu bekleyebiliriz: Faizlerin artmasını beklemiyorum ama piyasada Türk Lirası likidite fazlası var. Bu nedenle miktarsal sıkılaşma adımları atılabilir. Örneğin sterilizasyon politikaları, depo alım ihaleleri… Merkez Bankası zorunlu karşılık adımlarını da arttırıyor. Bu süreçte TL likidite fazlasının çekildiği bir süreç görülebilir. Yabancı kurumlar çok şahin bir Merkez Bankası bekliyor. ‘Faizler 250, 500 baz puan arttırılabilir’ gibi de söylentiler var raporlarda. Ben yaz aylarına kadar çok beklenmeyen bir sürpriz olmadığı sürece faiz artışı beklemem. Ama miktarsal sıkılaşma adımları beklerim.”
Elinde nakit parası olanlar için de uyarıda bulunan uzman isim altın fiyatlarına dair dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu. Doç. Dr. Eryılmaz, “İlk olarak portföyler çeşitlendirilmeli. Bir sepet oluşturulmalı. Bu sepette mutlaka altının payı 2024’te arttırılmalı. Çünkü 2024 yılında başta ABD Merkez Bankası Fed olmak üzere büyük merkez bankaları faiz indirmeye başladığında, ki bu da yılın ikinci yarısına takabül edecek, altında çok güçlü yükseliş göreceğiz. Dolayısıyla hem gram altın hem ons altın için şu an iyi bir geri çekilme fırsatı yaratıldı. Özellikle kademeli alım yapmak isteyenler için şu an fırsat var. Bu fiziki altın olabilir, altın sertifikası olabilir, altına dayalı fonlar olabilir. Hepsi geçerlidir” dedi.
Ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz dolar ve borsa için şunları dile getirdi:
“TL mevduatın da bir miktar yukarı çıkmasını beklerim. O nedenle mutlaka paranın bir kısmını TL mevduatta ya da para piyasası fonlarında değerlendirilebilir. Dolar tarafı yani döviz artık 2024 için alternatif bir tasarruflu değerlendirme amacı olmaz. Zaten dolar, euro bir yatırım aracı değil elbette ama dolar enflasyondan daha fazla artmayacağı için çok güçlü bir getiri beklenmiyor.
Borsa tarafında bu yıl çok dikkatli olmak gerekecek. Hisse bazlı, sektör bazlı ayrışmalar güçlü olacak. Dolayısıyla güçlü yükselişi seçimin bitmesinin ardından ikinci yarıyılda beklerim. Ama yılın ikinci yarısında bile endeksin çok üstünde getiri sağlayacak hisse de olabilir, endeksin çok çok altında getiri sağlayan hisseler de olabilir. Bu nedenle borsada ne alırsam gider dönemi bitti. Yükseliş olsa bile her hissede yükseliş olmayacak.”