Vatikan Gizli Arşivleri Müdürü Pagano ise kitaptan örnekleri verirken Papa 13. Leo’nun 1896’da 2. Abdülhamid’e merhamet çağrısında bulunduğunu söyledi.
Vatan Gazetesi'nin haberine göre, Vatikan Gizli Arşivleri Müdürü Sergio Pagano önceki gün ellerindeki ‘Ermeni Soykırımı’na ilişkin belgeleri tek cilt halinde yayınlayacaklarını ifade etti. Önümüzdeki yıl Şubat ayında gerçekleştirilecek olan “Lux in Arcane” adlı serginin tanıtımı sırasında konuşan Piskopoz Pagano kitabın yayınlanmasından önce konuştu. Pagano belgelerin 1894-1897 yılları arasında yaşanan trajik olaylara ilişkin olduğunu ifade edip “Papa 13. Leo o dönemde 1896 yılında Sultan’la bağlantıya geçerek o dönemde işletilen soykırımın durdurulması ve merhamet gösterilmesi için Sultan’a çağrıda bulundu” şeklinde konuştu. İşte dünyanın en gizli ve en büyük arşivi olarak bilinen Vatikan Gizli Arşivleri’nin Müdürü’nden Ermeni belgeleri:
‘Başrahibi oynattılar’
“(Erzurum’dan bir şahidin gönderdiği belge) Birçok bebeğin katledildiğini gördüm. Kuzenim Dono iki yaşındaki çocuğu omzunda evinden kaçarken gördüm. Bir top atışıyla yere devrildi. İki asker geldi ve küçük çocuğun gözü önünde Dono’yu öldürdüler... Şehirdeki başrahibimizin şehit olduğunu gördüm. Gözleri oyulmuş, sakalları koparılmıştı. Bunlar olmadan öncede askerler onu tutmuş ve öldürmeden önce dans etmeye zorlamışlardı.”
‘Çocuklar parçalanmıştı’
“(Mustafa Süleyman isimli bir Türk askerinden öğrenilen bilgi) Ermeni köylerine girdik ve ulaşabildiğimiz herkesi yaşına ve cinsiyetine bakmaksızın öldürdük. Bizimle birlikte olan Kürtler özellikle Ermeni evlerini yağmaladılar. Birçok yaşlı ve engelli insan şehir merkezindeki büyük okula saklanmışlardı ancak emirler gereği onları da öldürdük. Kilisede bulduklarımızı da esir ederek benzer bir şekilde öldürdük. Ghelieguzan köyünde 800 Ermeni öldürüldü ya da yakıldı. Peder Ohannes’in gözleri oyulmuş, sakalı, burnu ve kulakları koparılmış ve boğazlandıktan sonra süngülerin üzerinde havaya kaldırılmıştı. Ben hiçbir çocuk öldürmedim. Hatta iki çocuğu kurtarmıştım. Çocukları çadırımda üç gün boyunca sakladım. Ancak bir gün çadırıma geri döndüğümde onları vücutları parçalanmış olarak buldum.”
“Papa’nın merhamet çağrısı kanıtlanmalı”
Maltepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü Başkanı ve ‘Ermeni Olayları’ uzmanı Yrd. Doç. Dr. Orhan Çekiç ise Amerikalı tarihçilerin Mavi Kitap’ta yer alan ve katledildiği iddia edilen isimlerin aslında Türkleri katleden Taşnak çetesi üyeleri olduğunu ortaya çıkardıklarını ve Vatikan’ın bu bilgileri saptırdığını ifade etti. Yrd. Doç. Dr. Çekiç, Papa’nın II. Abdülhamid’e merhamet çağrısında bulunduğu iddiasının ise vesikasıyla kanıtlanması gerektğini söyledi.