İZMİR (AA) - EFSUN ERBALABAN YILMAZ - Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesinde yapılan bir araştırmada, dünyada en sık kullanılan ağrı kesici ve ateş düşürücülerin içinde bulunan parasetamol adlı etken maddenin, "empati"yi azalttığı tespit edildi.
ABD Ohio State Üniversitesi'nde yapılan bir anket sonucu "parasetamol" alan grubun, vahşet fotoğraflarından ve görüntülerinden daha az etkilendiğinin raporlanması üzerine Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı öğretim üyeleri TÜBİTAK destekli bir bilimsel araştırma başlattı.
"Parasetomolün Empatiye Etkisi' konulu çalışma kapsamında Türk araştırmacılar, deney hayvanları olarak belirlenen tüm sıçanlarla 12 gün boyunca, Japonya'daki Kwansei Gakuin Üniversitesinden bilim insanlarının da kullandığı "empati düzeneğinde" çalıştı.
Düzenekteki suyla dolu bölümünde boğulmak üzere olan bir deney hayvanını kapıyı açarak kurtarmayı öğrenen bazı sıçanlara, "ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlarda kullanılan parasetomol" verildi.
Parasetamol almayan gruptaki hayvanların, boğulmak üzere olanları hemen kurtardığı, az ve orta doz ilaç alanlarda kurtarma süresinin uzadığı tespit edildi.
Yüksek doz alan sıçanlar ise boğulmak üzere olan deney hayvanlarına kayıtsız kaldı ve onları kurtarmak için kapıyı açmadı.
- Hormon seviyeleri de ölçüldü
DEÜ Fizyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, empati düzeyini ölçtüklerini, parasetamolün empati düzeyini etkilediğini, bu etken maddeyi almayan grubun 1 dakika içinde "empati düzeneği"nin kapısını açtığını belirtti.
Yaptıkları araştırma sonuçlarının saygın bir bilim dergisi olan Pharmacology Biochemistry and Behavior'da yayınlandığını dile getiren Harzadın, "Kendimizi karşımızdakinin yerine koyarak onun hislerini içselleştirerek anlama durumunu araştırdık. Yüksek doz parasetamol alanlarda empati hemen düştü, orta dozda 3. gün, düşük dozda ise empati 5. günde azaldı." dedi.
Harzadın, bilimsel çalışmada sadece düzenekte çalışmadıklarını belirterek, "Beyinde empati ilişkili bölgelerde yani prefrontal korteks ve amigdalada hormon seviyelerini ölçtük. Duygudaşlığı sağlayan oksitosin ve vazopressin seviyelerinde düşüklük tespit ettik." diye konuştu.
- Bazı hastalıklarda empati seviyesi düşük
Parasetamolün bugün dünyada en güvenilir olarak bilinen etken maddelerden biri olduğunu anlatan Harzadın, şöyle devam etti:
"Bu ilaç gebelere de yeni doğanlara da veriliyor. Son derece güvenilir kabul ediliyor. Doktorun reçete etmesine gerek kalmadan satın alınabiliyor ve yaygın kullanılıyor. Ancak bu ilaçları kullanırken de doktorlara danışmak gerekiyor. Dünya çapında yapılan bazı araştırmalar empati ile bazı hastalıkların ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. İnsanlar arasındaki iletişimi kolaylaştıran, toplumda birlikte yaşamamızı sağlayan empati yeteneğinin bazı hastalıklarda azaldığını görüyoruz. Depresyon, şizofreni, otizmde empati seviyesinin düşük olduğunu da biliyoruz."
Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın, parasetamol etken maddesinin beyni etkileme mekanizmasına ilişkin çalışmalarını sürdüreceklerini sözlerine ekledi.