Dünya liderleri bugün iki gün sürecek G-20 Zirvesi için Antalya'da buluşuyor.
TIKLAYIN - PARİS SALDIRILARININ AYRINTILARI
Türkiye ilk kez zirveye ev sahipliği yapıyor. Zirve sonunda da bir yıldır sürdürdüğü dönem başkanlığını Çin'e devredecek.
Paris saldırılarından 36 saat sonra toplanacak olan G-20'nin gündemini, zirveyi izleyen Hürriyet Daily News gazetesi Ankara Temsilcisi Serkan Demirtaş'la konuştuk:
G 20'nin kurumsal olarak geçmeden önce Paris'te önceki gün yşanan saldırıların bu zirveye olası etkileri neler olabilir?
Serkan Demirtaş: Zaten Suriye krizi ve IŞİD'le mücadele konuları G-20'nin doğal gündem maddeleri arasında yer alacaktı. Bu amaçla dönem başkanı sıfatıyla Türkiye, 15 Kasım akşamı düzenleyeceği çalışma yemeği toplantısını Suriye ve onun sonuçları olarak görülen 'küresel terör' ve 'küresel göç' konularına ayırmıştı. Dolayısıyla dünya liderlerinin biraraya geleceği bu ortamın Paris'te yaşanan saldırılar ertesinde alınacak küresel önlemler açısından bir zemin yaratacağı düşünülebilir. Bu saldırı olmadan önce bile IŞİD'le mücadele eden uluslararası koalisyonun yoğunlaştırılmış hava harekatı aracılığıyla IŞİD'in elinde tuttuğu kilit noktalar olan Cerablus ve Rakka'ya dönük hava harekatı düzenleyeceğine ilişkin işaretler vardı.
Peki bu işaretler ne anlama geliyor?**Serkan Demirtaş:** Aldığımız bilgilere göre, G20 zirvesi sonrasında uluslararası koalisyonun hava harekatlarını yoğunlaştırarak IŞİD'in elinde tuttuğu bu bahsettiğimiz iki bölgeyi Cerablus ve Rakka'yı IŞİD'den temizlemek amacıyla bir askeri harekat planı geliştirebilirler. Hatta bu kapsamda Suriyeli, Arap ve Türkmen güçlerden oluşacak yerel grupların da karadan bu operasyona destek vereceğine ilişkin değerlendirmeler yapılıyor.
Peki bu konuların konuşulduğu platforma dönersek, G-20 nedir?**Serkan Demirtaş:** G-20, dünyanın en büyük 19 ekonomisi (ABD, Almanya, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Çin, Endonezya, Fransa, Güney Afrika, Güney Kore, İngiltere, İtalya, Japonya, Kanada, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan ve Türkiye) ile AB'yi bünyesinde toplayan, üyelerinin küresel ticaretin yaklaşık yüzde 80'ini gerçekleştirdiği uluslararası bir kuruluş.
1999'da G-7'nin geliştirilmesiyle oluşturuldu. 2008'den bu yana her yıl düzenlediği zirvelerle, küresel ekonomik sorunların çözümü açısından en geniş tabanlı bir platforma dönüştü.
Temel öncelikleri; küresel ekonominin daha da büyütülmesi, kalkınmanın önündeki engellerin giderilmesi, işssizlik ve enflasyon gibi sorunların çözülmesi. G-20, IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlarla da işbirliği yaparak bu sorunları aşmaya çalışıyor.
G-20 zirvelerinde alınan kararların önemi ne?**Serkan Demirtaş:** G20 zirvelerinde sonunda yayımlanan ortak deklarasyonlar, özellikle küresel ekonomik sorunların çözümü konusunda ortak bir anlayışı göstermesi açısından büyük önem taşıyor.
Ancak zirvelerde alınan kararların hepsinin tam ve etkin olarak uygulanması her zaman mümkün olmuyor. Örneğin daha önceki zirvelerde yolsuzluklara karşı alınan kararların tüm G-20 ülkelerinde aynı ciddiyetle uygulandığını söylemek zor.
G-20 zirvesinin Türkiye'de yapılması ne kadar önemli?
Serkan Demirtaş: Zirvenin Türkiye'de yapılması, Ankara açısından büyük önem taşıyor. Bunun birinci nedeni, zirvenin Suriye sınırına sadece 500 kilometre uzaklıkta bulunan Antalya'da yapılıyor olması.
Birçok G-20 lideri belki de ilk kez çatışma bölgesine coğrafi olarak bu kadar yakın olacak.
Zirvenin Ankara açısından önemli olmasının ikinci nedeni, seçimlerin ardından güçlerini pekiştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun başta bölgesel konular olmak üzere uluslararası gelişmelerle ilgili olarak Türkiye'nin pozisyonunu net bir şekilde muhataplarına aktarabilecek olmaları.
Üçüncüsü de, Türkiye'nin son dönemde zarar gören uluslararası imajının bu zirveyle belirli ölçüde onarılabilecek olması.
Antalya'daki zirvede hangi konular ele alınacak?**Serkan Demirtaş:** Antalya'da ekonomik gündemin yanısıra ele alınacak en önemli konu, Suriye meselesi ve onunla bağlantılı olarak "IŞİD terörizmi" ve mülteci bunalımı olacak. Bu akşamki çalışma yemeğinin tek gündemi bu konular olacak.
Aynı masa etrafında buluşacak olan liderler, bir taraftan IŞİD'in Irak ve Suriye'den temizlenmesi, diğer yandan sayıları milyonları bulan Suriye ve Iraklı mültecilerin bakımının sağlanması, diğer yandan da Suriye sorununun siyasi yollardan çözümü konularında görüş alışverişinde bulunacaklar.
Ankara'nın zirveden beklentileri neler?
Serkan Demirtaş: Ankara'nın zirveden en temel beklentisi Suriye konusunda. Başta ABD ve Rusya olmak üzere uluslararası toplumun Türkiye'nin öteden beri dile getirdiği "IŞİD'den arındırılmış bölge" oluşturulması, bu bölgenin havadan korunması ve oluşturulacak bölgeye mültecilerin yerleştirilmesi planını kabul etmesi beklentisi dile getiriliyor.
Tabii Türkiye bu özel güvenli bölge oluşturulması planına başta ABD olmak üzere Batılı müttefiklerinden yeterince destek alamıyor.
G-20 zirvesi sonrası gerçekleştirilmesi beklenen yoğun hava operasyonları sonucunda Mare-Cerablus hattında böyle bir alanın yaratılması da Ankara'nın başta ABD olmak üzere müttefikleriyle sık görüştüğü bir konu.
Bu kapsamda bugün yapılacak Erdoğan-Obama görüşmesinin büyük önem taşıdığını söylemek gerek.