Erkek çocuklarında kızlara göre daha sık görülür. Pasif dikkat eksikliği bulunan çocuklar detaylara odaklanma konusunda büyük bir sorun yaşarlar. Yaptıkları işte dikkatleri hızlı bir şekilde dağılır ve başka bir işe geçerler. Pasif dikkat eksikliği semptomları arasında konuşulduğunda dinlememe, organize olmada güçlük çekme, okulda dikkatsizlik ve unutkanlık vardır. Çocuğunuzda bu gibi belirtiler gözlemliyorsanız dikkatli olmanızda ve konunun uzmanından destek almanızda fayda vardır.
Hiperaktivite bozukluğu nedir ve nasıl belirlenir? Dikkat eksikliğinin üç ana maddesi vardır.
Dikkat eksikliği bu üç maddenin görülme şekillerine göre iki farklı alt kategoriye ayrılır. En sık görülen üç maddenin de bir arada gözlenmiş olduğu kombine tiptir. Hiperaktivitenin görülmediği sadece dikkat eksikliğinin gözlemlendiği tip dikkat eksikliği bozukluğu olarak isimlendirilir.
Daha nadir gözlemlenen bir tip olan hiperaktif dürtüsel tipte ise dikkat eksikliği olarak görülmez. Çocuklarda dikkat eksikliği tanısı konmadan önce yakın zamanlarda çevrelerinde yaşamış oldukları negatif olayları düşünebilirsiniz. Bu olaylara ailenin içerisinde yaşanan geçimsizlik, kavga ve şiddet, okulda yaşamış olduğu problemler, sevilen birinin ölümü örnek olabilir. Yakın zamanlarda yaşamış olduğu olayların dışında sağlık problemlerine de dikkat edebilirsiniz. Fark edilemeyen nöbetler, tiroit, uykusuzluk, anksiyete ve depresyon problemleri olabilir.
Peki dikkat eksikliği bozukluğu olan çocuğa veya kişiye nasıl tedavi uygulanır? Dikkat eksikliğine eşlik eden hiperaktivite bozukluğu farklı tedavi yöntemleri ile tedavi edilebilir mi? İlaçlı veya ilaçsız tedavileri var mıdır? Yazımızın devamında sizlerle!
Hiperaktivite bebek henüz anne karnındayken ortaya çıkar. Bebek aşırı hareketli olur ve doğumdan sonra da aynı şekilde devam eder. Bebeklik döneminde görülen hiperaktivite bozukluğu belirtileri zor uyuma ve sürekli ağlama şeklinde görülür. Çocukluk çağında bu belirtiler sürekli koşturma, oradan oraya zıplama, ikna edilememe olarak devam eder. Hiperaktif çocuklar çoğu zaman yerlerinde duramaz, yaptıkları işi uzun süre devam ettiremezler. Sinirli, hırçın ve kaygılı davranırlar. Kendilerini mutlu etmekte zorluk çekerler. Çocuğun eğitim hayatına başlamasıyla okulunda arkadaşları ve öğretmenleriyle problemler başlar. Meydana gelen anlaşmazlıkları sinirli ve hırçın bir tavırla çözmeye çalışan hiperaktif çocuklar sabırsız, inatçı ve duymazdan gelen tavırlar sergileyebilirler. Okulun başlaması ile birlikte sınıfta ders süresince oturamama, sürekli eşyalarını kaybetme, ödev yapmama, öğretmenini dinlememe, arkadaşları ile tehlikeli temaslarda bulunma gibi problemler ortaya çıkmaya başlar. Çocukların kendini kontrol edememesi psikolojik bir sorundur. Bu duruma çocuğun keyfi olarak yaptığı yaramazlıklar gözüyle bakmak, sağlıklı bir bakış açısı değildir. Bu konu hakkında az bilgi sahibi olan veya üzerine düşmeyen ebeveynler çocuklarını çoğunlukla yaramaz olarak tanımlarlar. Ancak bu basit bir yaramazlık durumu değil üzerine düşülmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması gereken bir rahatsızlıktır.
Dikkat eksikliği bozukluğu teşhisi koyulan çocuğun veya kişinin tedavisi; yaşı, cinsiyeti, var olan diğer hastalıkları doğrultusunda düzenlenir. Dikkat eksikliğine eşlik eden hiperaktivite bozukluğuna farklı tedavi yöntemleri de uygulanabilmektedir. Hastanın durumuna göre ilaçlı ve ilaçsız tedavi uygulanabilir. Dikkat eksikliği rahatsızlığında çoğunlukla iki tedavi yöntemi de bir arada uygulanır. İlaçsız tedavide fiziksel ve mental egzersizler büyük önem taşır. Psikolojik destek kategorilerinden biri olan terapi de bu sürecin içerisinde yer alabilir. Çocukların tedavisinde ise çocuğun aldığı eğitimin yanında ailesinin de eğitim alması tedavide hızlı bir sonuca ulaşmaya yardımcı olabilir. Ailenin tedavi süresince anlayışlı ve sabırlı olması gerekir. Çocuğun yapmış olduğu yaramazlıkları bir rahatsızlığı olduğundan dolayı yapmış olduğunu unutmamalıdır. Ailenin çocuğa karşı olan tavrı ve davranışları, tedavi sürecini olumlu veya olumsuz etkiler. Anlayışlı, sabırlı ve ilgili olmak süreci hızlandırır. Ancak otorite kurmaya çalışmak, çocuğun hareketlerini kısıtlamak durumun daha kötüye gitmesine sebep olabilir. Ebeveyn olarak üzerine düşeni yaptığınızı düşünüyorsanız uygulanan tedavilerin işe yarayıp yaramadığını altta sıralanan maddelerden anlayabilirsiniz:
Pasif hiperaktivite veya hiperaktivite bozukluğu, anne karnında veya yaşanan bir travma sonrasında ortaya çıkabilir. Bu durum psikolojik bir rahatsızlıktır. Pek çok ebeveyn çocuğuna sadece yaramaz diyerek bu durumun farkına bile varmayabilir. Ancak bilinçli ebeveynler bu duruma karşı daha hoşgörülü ve bilinçli bir şekilde yaklaşırlar. Bu anne babaların davranışları hiperaktivite bozukluğu olan çocuklara karşı nasıl davranılmalı sorusunun da cevabıdır. Psikolojik hastalıkların da fiziksel olanlar kadar tedaviye ve önem verilmeye ihtiyacı vardır. Eğer çocuğunuzda bu rahatsızlık varsa, onun da bu durumdan dolayı yaşadığı sorunları göz ardı etmemeniz gerekir. Uzman tavsiyelerine uymalı ve anne baba olarak çocuğunuzdan en değerli varlığınızı yani sevgi ve ilginizi esirgememeniz gerekir.