Paylaşılamayan Köşk Harabe Oldu

İZMİR, Büyükşehir Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın mülkiyetinde bulunan Bornova'daki tarihi Paterson Köşkü'nün zaman kaybedilmeden restore edilmesi için bir an önce harekete geçilmesini istedi. Tarihi köşkün restorasyonuna yönelik tüm hazırlıklar yapılmışken, binanın Belediye'ye tahsisinin iptal edilmesi nedeniyle 2 yıldan bu yana tek bir adım atılamadığını belirten Büyükşehir yetkilileri, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na defalarca yazılı başvuruda bulunarak, gerekli izinlerin verilmesini istedi.
Bugün Yargıtay aşamasında olan hukuki sürecin sonuçlanması beklenirken harabeye dönüşen kentin en nadide mimari eserlerinden Paterson Köşkü'nün günden güne yıprandığını vurgulayan Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, şöyle dedi:
"İzmir'in en önemli sivil mimari örneklerinden biri yok olmanın eşiğine sürükleniyor. Kapı ve pencereleri olmadığı için maruz kaldığı çevresel faktörler nedeniyle yapıdaki tahribat büyük bir hızla artıyor. Bu nedenle ilgili Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanmış olan projenin geçerliliğini yitirmesi de ayrı bir endişe konusu. Sürecin daha fazla uzaması, Paterson Köşkü'nün restore edilerek yaşatılmasını zorlaştıracak."
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Paterson Köşkü'nü restore etmek ve İzmirliler'in kullanımına kazandırmak konusunda son derece kararlı ve hazır olduğunu ifade eden Başkan Kocaoğlu, tamamlakları projeyi bir türlü hayata geçirememenin sıkıntısını yaşadıklarını söyledi.
TAHSİS SÜRECİ
Paterson Köşkü'ndeki süreç, Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün 2008 yılındaki yazısı ile köşkün Büyükşehir Belediyesi'ne tahsis edilmesinin ardından başladı. Tarihi yapıyı yeniden ayağa kaldırmak ve kente kazandırmak için yola çıkan Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlatılan rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri, 2011 yılında İzmir 1 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile onaylandı. Ardından hazırlanan mimari proje revizyonu da uygun bulundu. Köşkün restorasyon işinin gerçekleştirilmesi doğrultusunda yapı ruhsatı alınıp, yapım ihalesinin ilanı aşamasına gelindiğinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tahsis protokolünü tek taraflı iptal etti.
Milli Emlak Genel Müdürlüğü de bunun üzerine köşkün Büyükşehir Belediyesi'ne tahsisini kaldırdı. Böylece Paterson Köşkü, tekrar Kültür ve Turizm Bakanlığı'na geçti. Burada Atilla İlhan Kütüphanesi yapmak isteyen Büyükşehir Belediyesi, bu gelişmenin ardından protokolün iptali nedeniyle, Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine dava açtı. İzmir 2'nci İdare Mahkemesi'nin 30 Ocak 2014 tarihli kararıyla protokolün iptaline yönelik işlemin iptaline karar verildi. Büyükşehir Belediyesi'nin, Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün tahsisin kaldırılması işleminin iptali için Maliye Bakanlığı aleyhine açılmış olduğu dava ise İzmir 3. İdare Mahkemesi'nin 22.05.2014 tarihli kararı ile reddedildi. Alınan mahkeme kararlarının ardından bugüne kadar herhangi bir gelişme olmadı.
38 ODALI LEVANTEN KÖŞKÜ
Köşkün asıl sahibi John Paterson Leith, İskoçyalı bir mısır tüccarıydı. İzmir'de tanınan Paterson, 1859 yılına gelindiğinde özellikle madencilikte karlı olan birçok girişimde bulundu. Ayrıca John Paterson'un Türkiye'de ilk kez kromu keşfeden kişi olduğu biliniyor. Paterson Köşkü, yarısı yarış atlarının ahırları için kullanılan 133 dönüm arazi üzerine kurulmuş, 38 odalı bir köşk. Köşkte 1963 yılından beri aile fertleri yaşamasa da, evin büyük piyanoları 1972 yılına kadar malikanede kaldı. Evin son sakinleri, 5 yıl boyunca burada yaşayan NATO çalışanları olmuştu.