ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin'in kendi toprağı olarak gördüğü Tayvan'a bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret bölgede tansiyonun yükselmesine yol açarken, Pelosi Tayvan'ı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Askeri faaliyetlerini üst düzeye çıkaran Çin, Pelosi'nin ziyaretini kınayarak "ABD, Çin'in yeniden birleşmesini engellemeyi aklından dahi geçirmemeli" açıklamasını yaptı. Öte yandan ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'ye Tayvan'ı ziyaretinde, ada otoriteleri tarafından "Şeref Madalyası" tevdi edildi.
Çin yaptığı yeni açıklamada Tayvan’ın bağımsızlığının ve ayrılıkçıların asla başarılı olamayacağı ifadelerine yer vererek, “Tsai Ing-wen ve yetkilileri, ‘bağımsızlık’ provokasyonu yapmak için dış güçlerle işbirliği yapmaları konusunda uyarıyoruz. Bu yalnızca kendi yıkımını hızlandıracak ve Tayvan'ı felaketin uçurumuna itecektir. Tarih, ‘Tayvan'ın bağımsızlığı’ için ayrılıkçılığın asla başarılı olmayacağını, ülkenin ve milletin çıkarlarına ihanet etmenin tam bir başarısızlık olacağını kanıtladı. Kanıtlamaya da devam edecek. Hiç kimse veya hiçbir güç, Çin halkının ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü savunma konusundaki güçlü kararlılığını, kararlı iradesini ve güçlü yeteneğini küçümsememelidir” denildi.
Çin Gümrükler Genel İdaresinin açıklamasına göre, Tayvan'dan greyfurt, limon ve portakal gibi turunçgiller ile beyaz saç kuyruğu ve istavrit türü balıkların ana karaya girişi yasaklandı.
Yasak kararının ilgili düzenlemeler ve gıda güvenliği şartları gereğince alındığı belirtilirken tüm gümrük birimlerinin karar uyarıcında ithalat bildirimlerini kabul etmeyi durdurması istendi.
Açıklamada, Pelosi'nin ziyaretine ve bununla bağlantılı olası ekonomik yaptırım ihtimaline değinilmedi.
Pelosi, ziyareti kapsamında, bu sabah beraberindeki 5 kişilik kongre heyetiyle Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile bir araya geldi.
Tsai, görüşmede, Pelosi'ye, Tayvan'daki hükümetin devamı olduğunu öne sürdüğü Çin Cumhuriyeti'nin "Uğurlu Bulutlar Düzeni" adı verilen şeref madalyası ve özel şeridini takdim etti.
Tayvan lideri, Pelosi ve heyetine kritik bir dönemde Tayvan'ın yayında olduklarını somut olarak gösterdikleri ve ABD'nin Tayvan'ın kendini savunmasına desteğini ifade ettikleri için teşekkür etti.
Tayvan'ın Çin'in artan askeri tehditlerine boyun eğmeyeceğini vurgulayan Tsai, "Ülkemizin egemenliğini kararlılıkla koruyacak, aynı zamanda demokrasi adına hattı müdafaayı sürdüreceğiz." dedi.
Pelosi de Kongre adına kendisine tevdi edilen onur için Tsai'ye teşekkür ederken, "ABD'nin Tayvan ile dayanışması hayatidir. Tayvan'da ve dünyanın geri kalanında demokrasiyi koruma kararlılığımız değişmemiştir. Ziyaretimiz, ABD'nin Tayvan'a destek sözünü terk etmediğini açıkça göstermiştir." dedi.
Öte yandan Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Bakan Vang, Pelosi'nin, Çin'in tüm uyarı ve protestoları rağmen gerçekleştirdiği ziyaretin, Çin'in egemenliğini kötü niyetle ihlal eden bilinçli bir siyasi provokasyon olduğunu savundu.
Ziyaretin Çin halkında öfkeye yol açtığını vurgulayan Vang, "(Pelosi'nin ziyareti) Bir kez daha kanıtlıyor ki, bazı ABD'li politikacılar Çin-ABD ilişkilerinde 'sorunları yaratan', ABD ise Tayvan Boğazı'ndaki barışın ve bölgesel istikrarın 'en büyük yok edicisi' haline gelmiştir." ifadesini kullandı.
Vang, "tek Çin" ilkesinin uluslararası ilişkileri yöneten temel normu ve İkinci Dünya Savaşı sonrası uluslararası düzenin ana unsurlarından biri olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"ABD, Çin'in yeniden birleşmesini engellemeyi aklından dahi geçirmemeli. Tayvan Çin'in parçasıdır, Çin'in yeniden bütünleşmesi zamanın eğilimi ve tarihin varacağı kaçınılmaz sonuçtur. Çin, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan güçlere ve dış müdahalelere asla ödün vermeyecektir."
Tayvan sorunun Çin'in zayıf ve kargaşa içinde olduğu bir dönemin ürünü olduğu ve ulusal canlanmayla birlikte sona ereceğini ifade eden Vang, "ABD, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan güçleri ne kadar desteklerse desteklesin, çabası boşuna olacaktır. Başka ülkelerin iç işlerine karışmasının meşum kayıtlarına daha fazla sayfa eklemekten başka işe yaramayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı, dün gece Pelosi'nin uçağının Tayvan'a inmesinin hemen ardından yaptığı açıklamada, ziyareti kınadığını bildirmişti.
Dışişleri Bakanlığı, ayrıca ABD'nin Pekin Büyükelçisi Nicholas Burns'u bakanlığa çağırarak Washington yönetimini protesto etmişti.
Çin Savunma Bakanlığı da ada çevresinde "bir dizi askeri tatbikat" düzenleyeceğini duyurmuştu.
82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.
Kaynak: AA