Petrol fiyatlarındaki durulmayan artışa karşı stratejik rezerv satma kararı alan ABD ve Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) Türkiye'dekatılıyor. Petrolde ithalatçı olan Türkiye piyasadaki fiyat dalgalanmalarını dengeleyebilmek ve savaş gibi durumlarda ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tuttuğu ulusal stoktan satma kararı aldı. Karar çerçevesinde 1 milyon varillik petrolün uluslararası piyasaya arz edilmesine geçen hafta başlandı. Böylece ilk kez uluslararası piyasalara fiyat operasyonu kapsamında petrol satışında bulunuldu.
KRİZ PETROLÜNE 400 MİLYON
Türkiye, kriz durumlarına karşı 90 günlük petrol stokunu elinde tutuyor. Ulusal petrol stoku EPDK denetiminde Tüpraş tarafından depolarında bekletiliyor. Yetkililer, Türkiye'nin tuttuğu stok miktarının 58.5 milyon varil olduğunu belirterek, "90 günlük stok 50.5 milyon varile denk geliyor. Satış yapmamız kendi stoklarımız açısından hiçbir sıkıntı oluşturmayacak" diyor. Tok için akaryakıt ürünlerinden metrik ton başına 1.5 TL, LPG'den 3 TL kesiliyor. 2006'dan bu yana Ziraat Bankası'na ait hesapta biriken stoğun anaparasının değeri 340 milyon lirayı aştığı belirtiliyor. Faizi ile 400 milyon lirayı aşan
para ise bankada her gün miktarı artarak kriz günlerine karşı önlem olarak bekletiliyor. Kuzey Afrika'da yaşanan krizin 2-3 yıl içinde faturasının ağırlaşabileceğini belirten yetkililer, "Asıl sorun Libya'nın petrol arzını kesmesi değil. Bölgede yatırımların yapılamayacak olması. Talep artışının yüzde 98'inin Kuzey bölgesinden karşılanması bekleniyor. Yatırımlarda yavaşlama 2-3 yıl için çok büyük tehlike" değerlendirmesi yapıyor.
FİYAT CARİ AÇIĞI ARTIRIYOR
Dünya piyasalarında 120 dolara ulaşan ham petrol fiyatı Türkiye'nin enerji faturasını da kabartıyor. Verilere göre petrolde yüzde 92, doğalgazda yüzde 98 oranında dışa bağımlı olan Türkiye için, ham petrol fiyatlarının 1 dolar artması enerji ithalatı faturasının yılda 180- 200 milyon dolar artması anlamını taşıyor. Libya krizinin ardından dünyada hızla artan petrol fiyatları Türkiye'de akaryakıt fiyatlarına zam olarak, cari açığa da büyük yük olarak dönüyor.
AJANS 60 MİLYON VARİL PETROL SATMA KARARI ALMIŞ
Haziranda ABD ve Uluslararası Enerji Ajansı'na bağlı 28 ülkenin Libya'daki karışıklıklardan kaynaklanan petrol üretimindeki azalmaya karşılık toplam 60 milyon varil petrol rezervlerini piyasaya sürecekleri açıklanmıştı. Bu miktar, bir ay boyunca (yarısı ABD'nin rezervleri olmak üzere) günde 2 milyon varil olarak satışa sunulacak. Piyasaya verilen miktar ABD'nin 700 milyon varili aşan rezervinin çok küçük bir kısmını oluşturuyor.