Peyzaj Mimarları Odası Trabzon Şubesi’nden Karadeniz Bölgesi İklim Değişikliği Eylem Planı değerlendirmesi

Peyzaj Mimarları Odası Trabzon Şube Başkanı Engin Aktaş, geçtiğimiz haftalarda Trabzon’da Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından açıklanan Karadeniz İklim Değişikliği Eylem Planı ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Açıklamasında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın son yıllarda artış gösteren sel taşkını ve heyelan gibi afetlerin gerekçesi olarak iklim değişikliklerine vurgu yaptığına dikkat çeken Aktaş “Elbetteki iklim değişikliklerinin yaşanan afetlerde etkisi vardır ancak taşkınların ve heyelanların tek sebebi olarak iklim değişikliklerini göstermek ve buna bağlı olarak eylem planı hazırlamak, birde bu konuda aceleci davranmak doğru bir yaklaşım değildir. Ülkemizde yaşanma sıklığı, can kaybı oranı ve maddi kayıplar incelendiğinde sel taşkınları depremlerden sonra en çok kayıp verdiğimiz afet türüdür. Bu istatistik ülke genelinden Doğu Karadeniz Bölgesi’ne indirgendiğinde taşkınlar ve heyelanlar sonucu yaşanan can kaybı ve maddi kayıplar 1. sıraya yükselmektedir. Ancak sel taşkınlarının sonuçları kısa bir süre sonra unutulduğundan can ve mal kayıpları sürekli olarak tekerrür etmektedir’’ şeklinde konuştu.
“Karadeniz Bölgesi İklim Değişikliği Eylem Planı adı altında 15 madde olarak hazırlanan planın maddeleri uygulanabilirse taşkınların önlenmesi açısından önemli aşama kaydedilecektir” diyen Aktaş “Bununla birlikte planın eksikleri de bulunmaktadır. Ayrıca planın uygulanabilirliğinin artırılabilmesi için planlama aşamasında bölgede geçmişte yaşanan taşkınlar ve sebeplerinin çok iyi analiz edilerek geçmişte yapılan hataların tekrarlanmaması, planın uygulanması sürecinde sorunlar yaşanmaması için uygulamanın içinden gelen kişilerin planların hazırlanması sürecinde etkin görev alması ve planlama ve uygulama aşamalarında uygulayıcı paydaş kurumlarının iyi belirlenmesi gerekir. Geçmişte yaşanan taşkınlar incelendiğinde kadastro çalışmaları sonucunda dere yataklarının mülkiyet hakkı vatandaşlara bırakılmıştır. Sonrasında ise imar planlarında bu alanların konut sahası olarak belirlendiği, Devlet Su İşlerince bu uygulamalara izin verildiği ve belediyelerce ruhsatlandırılması sonucunda dere yataklarının daraltıldığı görülmüştür. Bu gibi dere yataklarına yapılan müdahale ve daraltmaların önlenebilmesi için bölgedeki tüm akarsuların en az 150 yıllık pik debilerine göre taşkın risk haritalarının hazırlanması ve dere yataklarında plan yapma, uygulama, görüş verme yetkilerine sahip tüm kurumların eylem planı hazırlama noktasında aktif rol oynaması gerekmektedir. Ayrıca kontrolsüz olarak hafriyat dökümü, bina yeri açılması, yeni yol yapılması vb. doğal drenaj yollarının bozulmasına sebep olacak inşa faaliyetlerin muhakkak projeli ve kontrol altında tutulması için çalışma başlatılmalıdır” ifadelerini kullandı.
Peyzaj Mimarları Odası Trabzon Şubesi olarak peyzaj mimarlarının almış olduğu eğitim ve tecrübelerinin plana aktarılmasının şart olduğunu söyleyen Başkan Aktaş, ’’Ayrıca yönetim kurulumuzda taşkın konusunda tez hazırlamış ve taşkınlar konusunda çeşitli görevlerde yer almış üye ve yöneticilere sahip olduğumuzu belirtmek ve görev verilmesi halinde bilgi ve birikimimiz ile Karadeniz Bölgesi İklim Değişikliği Eylem Planının hazırlanmasında üzerimize düşen ne varsa gönüllü olarak yapmaya hazırız’’ şeklinde konuştu.