İZMİR (AA) - TOLGA ALBAY - Türk bilim adamı tarafından geliştirilen düşük voltajla uzun süre ısı yayabilen kumaş, dalgıç kıyafetlerinde kullanılmak üzere Almanya'ya yapılan ilk ihracatın ardından şimdi de elektrikli otomobillerin iç ısıtmasında kullanılmak üzere test edilmeye başlandı.
Dokuz Eylül Üniversitesinde (DEÜ) Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Erol'un 2011 yılında "Isı Yayan Polimerik Malzemeler" konulu doktora teziyle geliştirdiği düşük voltajda uzun sürelerde ısı yayabilen kumaşa, aradan geçen süreçte çok sayıda ülkeden farklı sektörlerde kullanılmak üzere talep geldi.
Rezistans tellerle yapılan kumaşta ısıtmaya alternatif olarak korozyona ve kırılmaya dayanıklı, esnek ısı yayan lifler geliştiren Erol, bu alanda ABD ve Güney Kore'deki muadillerinden daha az enerji ve daha uzun ısı sağlayan teknoloji geliştirmeyi başardı.
Bilimsel çalışmasıyla Elginkan Vakfı Teknoloji Ödülü'nü kazanan Erol, kumaşın farklı malzemelere uygulanması ve dünya genelinde pazarlanması için TÜBİTAK desteğiyle Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi (DEPARK) içinde ortağı Ayhan Prepol ile İltema adlı şirket kurdu.
Patent sürecini tamamladıktan sonra ürünün ilk tanıtımını geçen yıl yapan şirkete dünyanın dört bir yanından talep yağmaya başladı.
Ürünleri Hamburg Teknik Üniversitesinde test edilen ve başarılı sonuçları kanıtlanan Türk malı teknolojinin Alman ordusu için dalgıç kıyafetlerinde kullanılmak üzere ihracatı yapıldı.
Ürünü test eden bir İngiliz firmayla da kumaşın pazarlanması konusunda protokol imzalayan şirket, şimdi de Türkiye'de otomobiller için koltuk üreten bir firmayla koltuk ısıtma pedi geliştirmek üzere proje yürütüyor.
Normalde yaklaşık 500 bin dolarlık ithalat gerektiren ısıtmalı koltuk pedine daha üstün özelliklerde tamamen yerli alternatif geliştiren firma, Kazakistan'dan gelen talep üzerine ısıtmalı kar tentesi geliştirdi.
Firma, son olarak Japonya merkezli bir elektrikli otomotiv firmasının talebi üzerine bu alanda farklı bir projeyi daha başlattı.
Dr. Öğr. Üyesi Erol, AA muhabirine, çok yaygın kullanılan rezistans tellerin kullanışlı olmasına rağmen güvenlik açısından önemli riskler barındırdığını, sadece elektrikli battaniye ürününde dahi çok sayıda ölüm ve yaralanma olayının yaşandığına dikkati çekti.
Projenin, düşük voltajlı ve diğerlerinden daha güvenli olmasını istediklerini vurgulayan Erol, pille veya güneş enerjisiyle desteklenebilen lif sayesinde bu hedefe ulaştıklarını dile getirdi.
- "Kullanım alanı ve ihracatı artacak"
Isı ileten liflerin ipliklerle dokunduğunu, kumaşın yapısının bozulmadığını, bu nedenle korozyona uğrama, kırılma gibi sorunların da ortaya çıkmadığını anlatan Erol, şöyle konuştu:
"100 derece altı sıcaklığın ihtiyaç duyulduğu her ortamda ısıtma ürünlerine talibiz. İlk olarak dağcı giysilerine uyguladık, bir yelek ürettik. 7,2 voltluk 6000 miliamper pille 8 saat süreyle ısıtabiliyoruz. Bunu 11-12 saatlere çıkardığımız örnekler de var. Son olarak ülkemizde otomobiller için koltuk üreten firmadan bir talep geldi. Yakın bir zamanda bu teknolojiyle ısınan koltuklarda seyahat edebileceğiz.
Elektrikli otomobillerde motor sıcaklığı olmadan ısıtma yapıldığı için bu teknoloji öne çıkıyor. Koltuk ve döşemelere gömülen ısı yayan lifler sayesinde araç içi ısıtma sağlanabilir. Bu alanda çalışma ve iş birliğini sürdürüyoruz. Rakip polimerik malzemelerden farkımız daha düşük voltajlarda ısınma ve geç soğumamız. Bu teknoloji duyuldukça kullanım alanı ve ihracatı da artacaktır."
- "İngiltere'ye de ürün göndereceğiz"
Şirketin ortağı Ayhan Prepol ise geliştirilen sistemi yurt dışına pazarlamak için yoğun bir çalışma içerisinde olduklarını dile getirdi.
Kumaşı ilk olarak ısıtmalı yelek, bel kemeri, ayakkabı tabanlığı, uyku tulumu, elektrikli battaniye, yatak, bebek pusetleri ve engelli araçları için battaniye ürünlerine uyguladıklarını hatırlatan Prepol, dünya genelinden gelen talepleri değerlendirmeye başladıklarını kaydetti.
Hamburg Teknik Üniversitesi tarafından dalış kıyafetlerine uygulanan kumaşın Kuzey Denizi'nde dalgıçlar tarafından denendiğini, bu zorlu testin başarıyla geçilmesinin kritik bir öneme sahip olduğunu anlatan Prepol, "Kumaş, dalış ve dağcı kıyafetinden ameliyat örtüsüne, ayakkabı tabanlığından kar tentesine kadar çok geniş bir kullanım alanında kendisini ispat etti. İlk kumaş ihracatımızı Almanya'ya yaptık. Yıllık 250 bin avroluk bir protokole uygun olarak üretime başladık. İngiltere'ye de kısa zamanda ürün göndermeye başlayacağız." diye konuştu.
Teknolojinin beklediklerinden daha hızlı yaygınlaştığını, halen fason olarak tekstil atölyelerinde ürettirdikleri kumaşla ilgili daha geniş imkanlarla üretimi planladıklarını ifade eden Prepol, ürünün Türk savunma sanayi şirketlerince de denendiğini sözlerine ekledi.