Piyasa riski, yatırımcıların veya finans alanında araştırma yapanların karşısına çıkan bir kavramdır. Piyasa riski bir portföyün veya yatırım aracının piyasadaki dalgalanmalardan etkilenme oranına göre değer kaybetmesi ve zarara uğraması riskidir. Piyasa riski her finansal unsur için söz konusudur. Bu riskin ölçülmesi için çeşitli modellemeler ve hesaplamalar geliştirilmiştir. Piyasa riskinin tahmin edilmesinde ve yatırım aracının belirlenmesinde bu hesaplamalar rol oynamaktadır. Piyasa riski ölçüm yöntemleri nelerdir?
Piyasa riski, yatırım dünyasına adım atanların duyduğu finansal bir kavramdır. Risk, yatırım dünyasında daima var olan bir durumdur. Yatırım araçları az riskli veya riskli olarak nitelendirilse bile risk daima söz konusudur. Yatırımcılar, risk ölçümü yaparak finansal pozisyonlar açarlar.
Piyasa riski, finansal bir pozisyonun özelliklerine bağlı olarak yatırım aracının değerindeki dalgalanmalar ile ortaya çıkan risktir. Yani yatırım yapılan bir hisse senedinin piyasaya bağlı olarak fiyatlarının düşmesi piyasa riski olarak nitelendirilir. Bu risk türü yatırım araçlarının barındırdığı risklerin temel kaynaklarından biridir.
Piyasa riski her ne kadar kaçınılan bir durum olsa da bazı yatırımcılar piyasa riski fazla olan ürünleri tercih ederler. Bunun sebebi risk oranı yüksek olan yatırım araçlarının getirisinin de yüksek olmasıdır. Bu anlamda risk ve kar olasılığı arasında bir pozitif korelasyon bulunmaktadır.
Finansal bir kavram olan piyasa riski kendi içinde çeşitlenmektedir. Böylece farklı piyasa riski türleri ortaya çıkmaktadır. Piyasa riski alt türleri, piyasadaki esas dalgalanmanın nereden kaynaklandığına göre adlandırılır. Bunlar;
Piyasa riski çeşitli modellemeler ve hesaplamalarla tahmin edilebilir. Bu işlemler piyasa riskini ölçmeye yarar ve finansal pozisyonları belirlemek için gereklidir. Piyasa riski ölçümlerinde bilinmesi gereken kavram VaR’dır. VaR, “Value at Risk” ifadesinin kısaltılmış halidir ve riske maruz değer anlamına gelir. Modellemeler ve hesaplamalar VaR değerini inceler. Bu metodlar;