PMI veya PMI endeksi olarak kullanılan kavram, ülkelerin büyüme oranlarını tahmin etmeye yarayan bir göstergedir. Aylık olarak yayınlanan bu endeks, bir nicelik belirtmese de eğilim belirtmesi açısından önemlidir. PMI nedir? PMI nasıl ölçülür?
PMI, İngilizce bir ifade olan Purchasing Managers’ Index cümlesinin kısaltmasıdır. Türkçe’ye Satın Alma Yöneticileri Endeksi olarak çevrilir. Belirli kategorilerde yer alan şirketlerin satın alma yöneticilerinin katıldığı bir anketin sonuçlarına göre belirlenen endeks, bu şekilde tanımlanır.
PMI endeksi, ülkelerin ekonomisinin hangi eğilimde yer aldığını öngörmek için kullanılır. Aylık olarak yayımlanması ve resmi raporlardan daha önce duyurulması bu endeksi avantajlı kılar. PMI endeksi, küresel piyasalar tarafından da takip edilir.
Purchase kelimesi PMI açılımında da yer alır. Purchase, temel olarak kazanmak, elde etmek, toprak geliri gibi anlamlara gelse de, ekonomi ve finans alanlarında satın alım anlamında kullanılır. PMI endeksi de satın alım yöneticilerinin beyanı ile ölçülen bir değerdir.
PMI, aslında bileşik bir endekstir. Satın alım ile ilgili başka endekslerin, ekonomiye olan katkılarına göre ortalamaya katılmasıyla oluşturulur.
PMI endeksinde yer alan bu değerler ve ağırlık oranları:
PMI endeksini oluşturan bu değerler şirketlerin satın alma yöneticilerinin katılımıyla yapılan bir anket ile belirlenir. Satın alma yöneticileri ankette kendi şirketleri için sipariş, üretim, tedarik süresi, istihdam ve stok bilgilerini verir. Bu bilgiler alınırken satın alma yöneticilerinin hem bir önceki döneme yönelik beyanları hem de bir sonraki döneme yönelik beklentileri sorulmaktadır. Tüm anketler toplanarak veriler oluşturulur ve ağırlık oranlarının da hesaba katılması ile PMI endeksi belirlenir. Bu endeks her ay tekrarlanmaktadır.
PMI endeksinin ortalaması 50’dir. PMI ölçümüne göre eğer değer 50’den büyükse büyüme eğilimi, eğer 50’den küçükse küçülme eğilimi olduğu anlaşılmaktadır. Bu sayılar ekonominin nicel büyüklüğünün bir göstergesi değildir. Yalnızca bir eğilim belirtmektedir.