Polikistik over sendromu nedir? Polikistik over belirtileri nelerdir?

Bir çeşit hormon bozukluğu olarak nitelendirilebilecek polikistik over sendromu, kadınlar arasında yaygın olan rahatsızlıklardan biridir. Yumurtalıkların olması gerekenden daha fazla androjen hormonu salgılaması ile meydana gelen rahatsızlık, kısırlığa kadar varabilen çeşitli komplikasyonlara yol açabilmektedir. Ancak hastalık hakkında belirli bir düzeyde bilinç sahibi olarak bu denli ileri bir noktaya varmadan da önlemler alabilmek mümkündür. Sendrom hakkında detaylı bilgileri sizler için derledik.

Polikistik Over Sendromu Ne Demektir?

Polikistik over sendromu, kadınlarda sıklıkla karşılaşılan hormon bozukluklarından biridir. Polikistik kelimesi, sözlük karşılığı bakımından çoklu kist anlamına gelmektedir. Bu ismin konulmasının sebebi hastalığın yumurtalıklarda oluşan pek çok iyi huylu kisti beraberinde getirmesidir. Bu anlamda polikistik over kisti ya da kistleri sağlık bakımından doğrudan bir zarar vermese de vücuttaki hormonal bozukluklara dair bir gösterge olması açısından ciddi oranda önemlidir. Genellikle 30 yaşını aşmış kadınlarda rastlanan hastalık, hormonal dengeyi bozarak yumurtalıklarda çeşitli komplikasyonların meydana gelmesine sebep olabilmektedir. Nitekim bu süreçte androjen ismi verilen erkeklik hormonunda belirgin bir biçimde artış görülmektedir ve bu durum kişinin adet düzenini, çeşitli vücut özelliklerini etkileyebilmektedir.

Stein-Leventhal sendromu ismi de verilen polikistik over sendromu doğurganlık üzerinde büyük etkilere sahiptir. Kronik anovülasyon adı verilen yumurtlama yoksunluğu hastalığın en belirgin özelliklerinden biridir. Bunun sebebi ise beyinde bulunan hipofiz bezindeki LH ve FSH adlı hormonlarının olağan dışı bir biçimde üretilmesidir. Bu yüzden vücudun yumurtlama düzeni bozulmakta ve bu bozulma da kendisini adet düzeninde göstermektedir. İstatistiklere göre üreme çağındaki 100 kadından üçünde polikistik over sendromuna rastlanmaktadır. İlk defa 1935 yılında kadın hastalıkları literatüründe yerini alan bu rahatsızlığın nedeni ise tam olarak tespit etmiş değildir.

Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Polikistik over belirtileri ile doğurganlık üzerinde etkiler yaratmadan teşhis edilebilecek bir sağlık problemidir. Bu doğrultuda hastalık hakkında bilgi sahibi olmak ve erken dönemde konunun uzmanı bir doktor ile iletişime geçmek son derece önemlidir. Sendromun belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Tıbbi bulgular açısından polikistik over sendromunun başlıca belirtileri yumurtlama bozukluğu ile beraber kanda görülen androjen seviyesindeki artıştır. Ancak bilhassa yumurtlama bozukluğu, uzun süreli aralıklarla adet olmaya ya da hiç adet olamamaya sebep olduğu için uzman olmayan bir kimse tarafından şüphe edilebilecek bir belirtidir.
• Androjen ise en temelde erkeklik hormonudur. Dolayısıyla androjen hormonunun artması vücutta erkeklerle benzer bir biçimde tüylenmelere sebep olabileceği için kolayca fark edilebilir. Nitekim aynı şekilde androjen sebebi ile vücutta sivilcelenme ya da saç dökülmesi gibi problemler de ortaya çıkabilir.
• Bunlara ek olarak polikistik over sendromu, vücuttaki insülin dengesini de bozan bir rahatsızlıktır. Bu doğrultuda insülin direnci görülebilir ve özellikle göbek bölgesinde kilo artışı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.
• Ayrıca rahimde görülebilecek iltihap, cilt kararması, depresyon gibi durumların yanı sıra kısırlığa kadar varabilecek komplikasyonların gelişebilme ihtimali mevcuttur.

Polikistik Over Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Polikistik over tedavisi, yumurtlama işleminin tekrar gerçekleştirilebilmesi esasına dayanır. Ancak tedavi ile ilgili tıp dünyasının ortak bir kanıya vardığını ifade etmek oldukça güçtür. Bu nedenle hastalığın tedavisi daha çok kişilere özgü bir biçimde planlanır. Nitekim tedavi sürecindeki hedefler de genel olarak çeşitli belirtiler ve semptomların giderilmesidir.

Doktorun fiziksel muayenesinden sonra ilk olarak hastanın üreme sisteminde bir sorun olup olmadığına dair gözlemler yapılır. Bu doğrultuda kan testinin ortaya koyduğu hormonal bozukluklara göre çeşitli doğum kontrol hapları ya da adet düzenleyici ilaçlar kullanılabilmektedir. Ancak polikistik over sendromu farklı hastalıkları da tetikleyebilen bir rahatsızlık türüdür. Bu nedenle doktorun öncelikle diğer komplikasyonları tedavi etmek için farklı yollar izlemesi olasıdır.

Doğum kontrol hapları ya da adet düzenleyici ilaçlar, kandaki androjen oranını azaltarak pek çok semptomun ortadan kalkmasını sağlayabilmektedir. Ancak genel olarak başarılı bir tedavi için uzun süreli bir kullanım gerekmektedir. Ayrıca insülin direncinin görüldüğü vakalarda insülin hassasiyetini arttıran ilaçların da kullanılması muhtemeldir. Yeni bir yöntem olmasına karşılık raporlar incelendiğinde bu yöntemin de son derece başarılı olduğu görülmektedir.

Polikistik over sendromuna sahip olan kimselerin çocuk sahibi olabilmek için de genellikle doktor kontrolünde olması gerekir. Ancak uzun bir süre doktor kontrolünde tedavisi gerçekleştirilmeyen polikistik over sendromu hastalarının tamamen doğurganlığını yitirme olasılığı yüksektir. Ayrıca sendromun diğer hastalıkları tetikleme ihtimali de hesaba katıldığında belirtilerin sizde olduğuna dair bir izleniminiz olduğunda hiç vakit kaybetmeden doktorunuzla iletişime geçmeniz son derece önemlidir.

Polikistik Over Neden Oluşur?

Polikistik over sendromunun neden ortaya çıktığına dair tıp dünyasında kesin bir fikir birliği olmasa da bu konuda genel kanaat, çevresel ya da genetik faktörlerin etkili olduğu yönündedir. Bu nedenle hastalığın sebebi olarak daha çok ailesel yatkınlık görülmektedir. Dolayısıyla hastanın öyküsünde ailesinden birinin daha önce bu rahatsızlığı yaşayıp yaşamadığı detaylı olarak incelenmektedir. Buna ek olarak kimyasal maddelere maruz kalmak da polikistik over sendromuna neden olabilmektedir.