Politika faizi, yatırımcıların ve finans ile ilgilenenlerin en çok merak ettiği konular arasında yer almaktadır. Politika faizi, gösterge faizi ile de sıkça karıştırılmaktadır. Bu nedenle politika faizinin ne anlama geldiğini doğru bir şekilde anlamak gerekmektedir.
Merkez Bankası, bankaların ihtiyacı olan likiditeyi sağlamak amacıyla bankalara vermiş olduğu borçların ve fazla likiditeyi çekmek için yapılan borçlanmanın faiz oranını belirler. Bu faizin oranları, politika faiz oranı olarak adlandırılır. Merkez Bankası, bu faiz oranlarını belirleyerek aslında iktisadi faaliyet ve fiyatların genel durumunu etkilemektedir.
Politika faiz oranı, bir hafta vadesi bulunan repo işlemlerinde uygulanmaktadır. Politika faizi, belirleyici birtakım unsurların etkisiyle, yetkili kurum tarafından belirlenir ve kamuoyuna duyurulur.
Politika faiz oranı hakkındaki kararları Para Politikası Kurulu almaktadır. Para Politikası Kurulu, Merkez Bankası Başkanı, Merkez Bankası Başkan Yardımcıları ve Banka Meclis üyelerinden seçilir. Faiz kararı alınırken orta vadeli bakış açısı ile gelecek dönemin enflasyon oranları göz önünde bulundurulur.
Bunun yanı sıra Para Politikası Kurulu, maliye politikasına ilişkin göstergelerden, toplam arz – talep dengesinden, birim maliyetten, kamu ve özel sektör fiyat davranışlarından, enflasyon beklentilerinden ve döviz kurlarını etkileyebilecek gelişmelerden de yararlanmaktadırlar.
Merkez Bankası’nın politika faizlerini artırması, borç alacak olan bankaların daha yüksek faiz ödeyecekleri anlamına gelmektedir. Bu durum da kredi ve mevduat faizlerinde artışa neden olacaktır. Politika faizinin yükselmesi sonucunda bankalar merkez bankasından alacakları fonu düşük tutacaklardır. Bu da aslında toplam kredi miktarının azalması anlamına gelmektedir. Bütün bunların sonucu ise ekonomik durgunluğa yol açabilmektedir. Aynı zamanda politika faizlerinin yükselmesi dolar kurunda düşüş görülmesine de neden olabilir.
Merkez Bankası’nın politika faizlerini düşürmesi ise kredi toplam tutarını yükseltecektir. Bankalar böylece Merkez Bankası’ndan daha fazla borç alabileceklerdir. Bu da daha fazla fona sahip olabilecekleri anlamına gelmektedir. Bu sayede toplam kredi tutarı da yükselmiş olacaktır. Bütün bunların sonucunda ekonomide canlılık gözlemlenebilecektir. Döviz kuru da bu yaşanan gelişmeler sonucunda yükselişe geçecektir.
Politika faizinin bilinmesi, yapılacak olan yatırımların dışında bankacılık ile ilgili işlemlerin yapılmasında da önem arz eder. Bu nedenle politika faizi, yalnızca ekonomistleri ve yatırımcıları değil bütün herkesi ilgilendirmektedir.