Retina damarlarının gelişiminin, anne karnında tamamlanması gerekiyor. Ancak bebek erken doğduğu için bu süreç yarım kalıyor ve dış dünyadaki retina damarları dış dünyadaki oksijenli ortamla temas ettiğinde körlüğe neden olabilen ROP, yani prematüre retinopatisi meydana geliyor. Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nihat Sayın, ailelerin göz kontrollerini asla aksatmaması gerektiğini vurgulayarak “Bin 500 gramın altında ve 35 haftadan önce doğan tüm bebeklerin ilk bir ay içinde deneyimli uzman göz hekimleri tarafından ROP açısından muhakkak muayene edilmesi gerekiyor” dedi.
72 SAAT İÇİNDE TEDAVİ OLMASI LAZIM
“Çoğul gebeliklerin artması, tüp bebek uygulamalarının yaygınlaşması nedeniyle de ülkemizde son zamanlarda erken doğum oranları arttı” diyen Doç. Dr. Sayın, eskiden bu hastalığın daha seyrek görüldüğünü çünkü prematüre doğan bebeklerin çoğunun yaşatılamadığını belirtti. Doç. Dr. Sayın, “Şimdi gelişen teknoloji ve ilerleyen tıpla beraber bu bebekleri artık yaşatabiliyoruz. 750 gram doğan bebekler dahi hayatta kalabiliyor. Ama ROP hastalığına bağlı kalıcı körlüklerin en önemli nedeni ebeveynlerinin bebeklerini uzman hekimlerinin söylediği zamanlarda kontrole getirmemeleri. Zamanında getirmedikleri için biz de tedaviyi zamanında uygulayamıyoruz. Hastalığı evre 3’de yakaladığımız zaman 72 saat içerisinde tedavi olması lazım. 72 saat geçtikten sonra hastalığın tedavisi son derece zorlaşıyor” diye konuştu.
İLERİ EVREDE TEDAVİ ŞANSI KALMAYABİLİYOR
“Türkiye'de 2014’de yapılan çok merkezli bir çalışmada, erken doğan bebeklerin yaklaşık yüzde 45'inde ROP hastalığının geliştiği görülmüş” diyen Doç. Dr. Nihat Sayın, şu uyarılarda bulundu: “Bunların da yüzde 10’unda ileri evre ROP meydana geliyor. ROP hastalığı 5 evreye ayrılıyor, hafiften ağıra doğru evre 1 ve evre 5. Evre 3’e geldiğimiz zaman tedavisine başlıyoruz. Ama özellikle evre 5’e gelindiği zaman tedavi başarısı son derece düşük oluyor. ROP hastalığı tedavi edilmediğinde ise kalıcı körlükle sonuçlanabiliyor. 36’ncı haftadan önce veya 2 bin gramın altında doğan tüm bebeklerin anne ve babaları bebeklerini birinci ayında mutlaka göz muayenesine getirmeli.”
BU BEBEKLER ÖMÜR BOYU TAKİP EDİLMELİ
Doç: Dr. Sayın son olarak şu bilgileri verdi ve sözlerini noktaladı: "Prematüre retinopatisi’nin tedavisi, lazer fotokoagulasyon ile damarlanmayan bölgelerin yakılması ile gerçekleştiriliyor. İkinci tedavi seçeneği de göz içine iğneyle ilaç enjekte ediliyor. Başarı şansımız zamanında tanı almışsa çok yüksek. Tedaviye yanıt versin ya da vermesin bu bebeklerin ömür boyu takip altında olması lazım. Çünkü ROP bebeklerinde ilerleyen zamanlarda şaşılık, göz tembelliği, miyop astigmatizma, gözde titreme nistagmus dediğimiz olaylar ve ileri yaşlarda retina dekolmanı dediğimiz patolojiler meydana gelebiliyor."
HİÇBİR KONTROLÜNÜ AKSATMADIK
Tek yumurta ikizleri 32 haftalık ve biri 910 gram, diğeri bin 300 gram dünyaya gelen Selda ve İzzet Uykan çifti şu anda 2 yaşında olan bebekleri Mehmet Emin ve Recep’in göz muayenelerini hiç aksatmadıklarını söyledi. Selda Uykan, “Hamileliğim de çok zordu. Zaten kuvözde kaldılar. 32 haftalık doğdular. Hastaneden çıktıktan sonra hemen buraya geldik göz muayeneleri oldu Ameliyat geçirdi iki kere Mehmet Emin. Bir kere de gözünden lazer ameliyatı oldu, şimdi devam ediyoruz kontrollerine” dedi. Baba İzzet Uykan ise anne babaları uyardı ve şunları söyledi: “Doğdukları zaman yoğun bakımda kalıyorlardı. Haftada bir kuvözle geliyorduk kontrole. Sonra 10 günde bir gelmeye başladık. O sırada Mehmet Emin'e lazer uyguladılar. Şimdi 6 ay sonraya randevu verdiler. Recep’de bir sıkıntı yok. Mehmet Emin'in bir gözünde miyopi var, gözlük kullanıyor, ileride büyük ihtimalle o da geçecek. Kontrollerini kesinlikle şaşırmamaları lazım, doktorlarıyla sürekli irtibat halinde olmaları lazım."
DHA