Protein daha çok et, süt, balık gibi hayvansal gıdalarda bulunur, fakat bitkisel proteinler de mutlaka alınmalıdır. Protein alımındaki dengenin bozulması kanser ve diyabet gibi pek çok kötü hastalığın gelişmesine sebep olabilmektedir. Eksikliğinde vücut savunmasının düşmesi, kollajen sentezinin durması gibi sorunlar meydana gelir.
Protein, tüm canlı organizmalarda bulunan karmaşık yapıda bulunan organik bir maddedir. Büyük bir besin değerine sahiptir ve yaşamın devamlılığı için gereken birçok kimyasal olayda yer alır. İnsan vücudunun birçok yapı ve dokusunda, özellikle de kemik, kas, cilt ve saçta bulunmaktadır. Vücutta birçok kimyasal tepkimenin gerçekleşmesini sağlayan enzimlerin de yapısında bulunmaktadır.
İnsan vücudu yaklaşık 100 trilyon kadar hücreden meydana gelir ve her hücre görevlerini yerine getirmelerinde yardımcı olan binlerce farklı proteine sahiptir. Proteinler hücre içerisindeki minik akıllı makineler gibidir. Hücrenin büyümesine ve gelişmesin yardımcı olur. Vücut tarafından hiçbir şekilde üretilmediği için ise dışarıdan alınması gerekmektedir. Protein kasları güçlendirir, kansızlığı azaltır, vücut direncini yüksek tutar.
Peki, protein yiyecekler arasında en çok hangilerinde bulunur?
Zengin protein besinlerinin vücuda fazla alınması durumunda karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi sağlık sorunlarının oluşmasına sebep olabilir. Bu nedenle her gün belirli bir miktarda protein içeren besinler tüketilmelidir. Günümüzde genel olarak sporcular tarafından kullanılan protein tozlarının faydalarının yanında çok ciddi zararlarının da olabileceği asla unutulmamalı. Protein içeren besinler ise şunlardır:
Dünya Sağlık Örgütü’nün yapmış olduğu araştırmalara göre bir insanın günlük olarak tüketmesi gereken protein miktarı kilo başı 0,45 gram kadardır. Yani ortalama 70 kg bir insanın günde alması gereken protein miktarı 31,50 gram civarındadır. En sağlıklı protein depolarından biri olan yumurtanın protein miktarı 13 gramdır. Bu nedenle de kahvaltıda yumurta tüketilmesi uzmanlar tarafından mutlaka önerilmektedir.
Kırmızı et mümkün olduğunca, sebzeler ile birlikte tüketilmelidir. Et olarak daha çok beyaz et tüketilmelidir fakat kırmızı et tüketmeyi de ihmal etmemek önemlidir. Et ürünleri tüketirken kızarmış olarak tüketmekten uzak durulmalıdır. Bunun yerine fırınlama ya da haşlama daha uygun bir pişirme yöntemidir.
Peynirler, protein içeriği bakımından zengin olsalar da bazı türleri çok fazla kalori içermektedir. Bu nedenle az kalorili peynirler tercih edilmelidir.
Dr. Hay, 1930 yılında bir beslenme şekli geliştirmiştir. Buna göre proteinler ve karbonhidratların sindirim şekli farklı olduğu için birlikte tüketilmemesi gerektiğini tavsiye etmektedir. Dr. Hay’ın özellikle tavsiye ettiği beslenme türü aşağıdaki gibidir:
Protein eksikliğinde görülen bazı belirtiler şu şekildedir:
Aşağıda sıralanan sağlık sorunları, protein eksikliğine sebep olabilir:
Protein eksikliği tedavisi doğrudan proteinin eksiklik sebebine göre belirlenir. Eksikliğe neyin sebep olduğunu belirlemek için detaylı bir tıbbi geçmiş, fiziki muayene ve testler gerekmektedir. Daha sonrasında ise uygun tedavi şekli belirlenir. Buna göre:
Proteinin fazla miktarda tüketilmesi, aşağıdaki sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir: