İran Cumhurbaşkanı yardımcısı Rıza Rahimi'nin de katıldığı toplantıda sıradışı bir an yaşandı. İran Türkiye İş konseyi Başkanı Rahim Sadeghian konuşmasının ardından Erdoğan'ın yanına gelip önce elini sıktı sonra da yanağından öptü...
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’deki gibi İran’da da bürokratik oligarşi bulunduğunu belirterek, "Bunu bizim çözmemiz lazım. Bu işi bürokrasinin eline bırakırsak bu iş yürümez. Ne yapacağız? Bu işi bizzat biz yakından takip edeceğiz. Bedelini halka biz ödüyoruz. Bürokrat halka bedel ödemez. O sadece masasında, verirsin talimatı. Takip edersen netice alırsın. Takip etmezsen 50 dereden su getirir. Tam bu noktada Şirazi’nin anlamlı bir sözü aklıma geliyor. ’Yolda laf söylemek değil, adım atmak lazım. Yürümedikten sonra lafın manası kalmaz’" dedi.
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi de, "Bizim bu günkü dünyada Türkiye kadar iyi bir dostumuz yoktur. Türkiye, İran'ın siyasi emniyet açısından ve hatta ekonomik açısından İran için çok önemli bir ülkedir. Birinci sıradadır" diye konuştu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen Türk-İran iş Forumu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi'nin de katılımı ile Ceylan Otel'de gerçekleştirildi. Erdoğan, İran ile Türkiye arasındaki ticaretin yüzyıllar öncesinde Anadolu ile İran arasında mekik dokuyan deve kervanlarına ve yük katarlarına dayandığını belirtti. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin pek çok ülke tarihinden eski olduğunu belirten Erdoğan, "Dünyada nice devirler açılmış, nice çağlar kapanmış, nice çalkantılar olmuş ancak aramızdaki komşuluk münasebetlerimiz ticari ilişkilerimiz hiçbir zaman sekteye uğramamıştır. Bu kadar ortak paydası bulunan iki ülkenin her alanda daha fazla dayanışma içinde olması gerektiğine inanıyorum" dedi.
ZOR BİR COĞRAFYADAYIZ
10 ay önce İran'a yaptığı ziyarette önümüzdeki 5 yılda ticaret hacmini 30 milyar dolara çıkarma konusunda uzlaştıklarını belirten Başbakan Erdoğan da, “Eğer bunu gerçekleştirmezsek o zaman İranlı kardeşlerimizin güzel bir sözü var, ki o benim işime gelmez. ‘Oturdular, konuştular ve dağıldılar’ Biz oturup konuşup dağılmayacağız ve iş bitireceğiz” dedi.
Türkiye ve İran'ın zor bir coğrafyada yaşadığını ve gerek Ortadoğu ve gerekse Kafkasya'daki sorunlu bölgelere sınırı olduğunu belirten Erdoğan, "Türkiye ve İran olarak bölgede barış ve istikrar unsuru olarak varlıklarımızı sürdürüyoruz. Tüm bir bölgenin refaha huzura istikrara ve güven zeminine kavuşması için birlikte yapabileceğimiz girişimler olduğunu düşünüyorum. İki ülkenin ekonomi alanında kavuştuğu başarılar tüm bölgenin refahına huzuruna katkı sağlayacaktır. Biz İran için nasıl Avrupa'ya açılan kapı isek İran da bizim için Asya'ya açılan en önemli kapımızdır" diye konuştu.
1996 yılında Türkiye'nin Gümrük Birliği'ne girişi sırasında “Türkiye ekonomisi çökecek, Avrupa malları ülkeyi istila edecek” şeklinde yaklaşımlar olduğunu belirten Erdoğan, ancak bunun tam tersinin olduğunu bu gün Avrupa'nın birçok ülkesinde Türkiye menşeli ürünlerin kullanıldığını belirtti. Erdoğan, İran'lı yetkililere de seslenerek, "Bunları şunun için anlatıyorum. Ticaretin serbestleşmesinden, gümrüklerin, tarife dışı kotaların kaldırılmasından hiçbir zaman korkmamak. endişe duymamak lazım. Biz bunu yaşadık. Kendi insanımıza biz güvendik, güven aşıladık. Sonunda hem Avrupa hem Türkiye kazanmış oldu" dedi.
Avrupa ile kurulan engelsiz ticaret mekanizmasının İran ile de kurulması gerektiğini belirten Erdoğan,“2002'de 1,2 milyar dolar olan ticaret hacmi bu gün 11 milyar dolar oldu. Bu daha da artabilirdi. Bunu daha da arttırmamız lazım. Biz bunu Rusya ile başardık. Kaldı ki Rusya bize ağırlıklı olarak doğalgaz satıyor. Aynı şekilde İran da. Ticaret açığı makası İran'ın lehine çok fazla. Ama bizim İran'a verebileceğimiz çok şey var” diye konuştu.
Başbakan Erdoğan'ı överek konuşmasına başlayan Muhammed Rıza Rahimi, Türkiye İran ilişkilerinin Başbakan Erdoğan tarafından sağlandığını belirtti. İran'ın dini lideri Ali Hamaney'in, Başbakan Erdoğan'dan övgü ile söz ettiğini ve ilk kez bir liderle ilgili bu sözleri sarf ettiğini belirten Rahimi, "Sayın dini liderimiz Türkiye ile ilişkilerimizi daha da geliştirmemizi istedi ve Sayın Erdoğan'ın kişiliğine de her zaman övgüde bulunuyorlar. Dini liderimiz bu ilişkileri İran'da rahmet olarak nitelendiriyor ve dini liderimiz başka hiçbir lider için böyle saymamıştır. Ve sayın başbakanın varlığını bir nimet olarak sayıyorlar" dedi.
Türkiye'nin son dönemdeki uluslararası etkinliğinden söz eden Rahimi “Türkiye sağlam iktidarı ve gücü ile uluslararası çapta çok önemli roller oynamaktadır. Türkiye'nin İran'ın komşusu olması İran için çok saygıdeğer bir olaydır ve güçlü olan İran'ın güçlü Türkiye'nin kenarında olması da bir imtiyazdır. Türkiye ile İran arasındaki ticaretteki bugün Türkiye’nin tüccarlarına bir müjde verebiliriz ki, tüm sorunları yollarından kaldıracağız. Türkiye’nin özel sektörü İran özel sektörüne göre daha ilerde ve çok tecrübelidir. Biz o tecrübeyi hala edinemedik. Önemli olan İran’ın ekonomik kısmı hala devlet elinde ve biz anayasanın 44'üncü maddesine göre o konuda da devlet kurumlarını hızla özel sektöre vermeye çalışıyoruz" diye konuştu.
EN İYİ KOMŞUMUZ TÜRKİYE
Rahimi, Türkiye’nin İran için birinci sırada bir ülke olduğunu belirterek, "Bizim, bu günkü dünyada Türkiye kadar iyi bir dostumuz yoktur. Türkiye İran’ın siyasi emniyet açısından ve hatta ekonomik açısından çok önemli bir ülkedir. Birinci sıradadır. Tüm engelleri geride bırakmamız gerekiyor. Önemli makamlar iki ülke arasında gidip geldi. 30 milyar dolar hacimde ticaret gerçekleştirmek için uzun zamana ihtiyacımız var. 10 ayda çok işler yaptık. Bu gün sayın Erdoğan’ın yanında yeni bir yolu açmaya hazırız ve çok büyük hedefleri başlatacağız. Bu iki ülke elele verirse ve aralarındaki bağı güçlendirirse inşallah diğer komşularımızla da samimi ve hiçbir zaman zarara uğramayacak birlik yapabilirsek bu bölgedeki tüm işleri elimize alabiliriz. Çevre ülkeleri ile ekonomimizi geliştirebiliriz" dedi.
AMARGGO KOMŞULARLA TİCARET İÇİN BASKI OLUYOR
İran Ticaret Bakanı Mahdi Ghazanfar, iran'a uygulanan ambargoların Türkiye gibi dost ülkelerle arasındaki ilişkileri kuvvetlendirdiğini ve işbirliği yapmak için baskı oluşturduğunu söyledi. Ticari altyapıyı oluşturmanın en önemli unsurunun özel sektör olduğuna vurgu yapan Ghazanfar “Yakın gelecekte büyük bir fuar projemiz var. Bu bütün iş dünyası için büyük bir fırsat olacaktır” dedi.
KOMŞULARLA TİCARET 7 KAT ARTTI
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan da, İran ile Türkiye arasındaki ticaret hacminin halen 11 milyar dolar olduğunu belirterek, önümüzdeki 5 yılda 30 milyar ticaret hacmine ulaşmayı hedeflediklerini belirtti. Çağlayan hükümetleri döneminde komşularla ticarete büyük önem verdiklerini de hatırlatarak, “Komşularla ticaretimiz 8 yıl öncesine göre 7 kat artmıştır. Bu sonuç sıfır sorun stratejimiz önemini bir kez daha ortaya koyuyor” dedi. Çağlayan sınırda ortak bir sanayi bölgesi ya da serbest ticaret bölgesi kurma çalışmalarının da son aşamaya geldiğini söyledi.