Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ali Civelek, Pulmoner endarterektomi hakkında açıklamalarda bulundu. Pulmoner endarterektomi, kalpten akciğerlere kanı götüren pulmoner arterlerdeki katılaşmış kan pıhtılarını temizlemek için yapılan bir işlemdir. Genellikle bacak toplardamarlarındaki pıhtılar dolaşım yoluyla kalbe ve oradan da akciğere giden pulmoner arterlerde zaman içerisinde birikerek, akciğerlerdeki ana damarların tıkanmasına neden olur. Kan akışının giderek azalmasıyla beraber pulmoner hipertansiyon ve sağ kalp yetmezliği durumu ortaya çıkar.
Hastalarda genellikle gelişen pulmoner hipertansiyona bağlı nefes darlığı ve kalp yetmezliği bulguları ön plandadır. Pulmoner hipertansiyon olan ve pulmoner endarterektomiye uygun hastaların büyük bir çoğunluğu “pulmoner endarterektomi” cerrahisi ile normal hayatlarına geri dönebilmektedir. Bu operasyon ile akciğerlerdeki kısıtlı kan dolaşımı normal hale getirilir.
PULMONER ENDARTEREKTOMİ NEDİR?
Pulmoner endarterektomi son derece kompleks bir cerrahi operasyondur. Bu operasyonda akciğere kalpten kan taşıyan ana damarlar pıhtıdan arındırılmaktadır. Operasyon genel olarak 5 ile 6 saat arasında sürmektedir. Operasyon esnasında hastalar kalp akciğer makinesine bağlanmaktadır. Hastanın vücut ısısı ameliyat süresince18 dereceye düşürülmektedir. Bu sayede beynin ve vücudun oksijen ihtiyacı azalır ve operasyon süresince bütün organlar korunmuş olur. Ameliyatın en kritik kısmı ise pıhtıların temizlendiği 20 dakikalık süreçtir. Bu süreçte kansız bir alan oluşturmak için kalp akciğer cihazı durdurulmaktadır. Operasyon her ne kadar kulağa kolay gelse de teknik olarak son derece zor bir operasyondur. Ameliyat kadar ameliyat sonrası yoğun bakım süreci de başarılı bir sonuç için önem arz etmektedir. Akciğer içerisindeki arterlere ulaşmak genellikle güçtür. Bu nedenle operasyondan önce hastaların bu ameliyata ihtiyaç duyup duymadıkları dikkatli bir biçimde incelenir. Hastalar iyi bir ameliyat geçirseler dahi yoğun bakım sürecinde ciddi sorunlarla karşılaşabilmektedirler. Bu durumda da ekibin bu konudaki tecrübesi ön plana çıkmaktadır. Ancak tam anlamıyla başarılı ve uyumlu bir ekip ile yüz güldürücü sonuçlar elde edilebilir.
TEDAVİ SONRASI
Pulmoner endarterektomi ameliyatı olan hastaların büyük bir çoğunluğunda operasyon sonrasında yaşam kalitelerinde gözle görülür bir artış elde edilir. Hastalar operasyondan sonra daha aktif hale gelir ve beklenen yaşam sürelerinde artış saptanmıştır. Ancak bazı durumlarda hastalar bu ameliyatı olamamaktadır. Hastanın durumunun operasyonu gerektirmeyecek kadar iyi olması ya da operasyonu kaldıramayacak kadar kötü olması bu durumlardan bazılarıdır. Bu durumda hastaların pulmoner hipertansiyonunu kontrol altına alabilecek önlemler uygulanmaktadır. Bu tedavi ömür boyu süren bir tedavidir. Ayrıca başarılı bir şekilde operasyon geçiren hastalarında kalan hayatlarında kan inceltici ilaçlar kullanmaları gerekmektedir. Bu şekilde tıkanıklıkların tekrarlamasının önüne geçilmektedir.
Prof. Dr. Ali Civelek
Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı