"Hayvansal gıda tüketiminde dramatik bir azalma var"

Çukurova Üniversitesi (Ç.Ü) Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayzin Küden, son yıllarda hayvan sayısında yaşanan ciddi azalmanın hayvansal üretimde önemli kayba neden olduğunu söyledi.
Küden, bu durumun gıda fiyatlarında ve kişi başı hayvansal ürün tüketiminde dramatik bir azalmaya yol açtığını kaydetti.
Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü’nün Çukurova Zootekni Derneği ile birlikte organize ettiği 7. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, Mithat Özsan Anfisi’nde başladı.
Üç gün sürecek kongrenin açılışında konuşan Küden, halen çalışabilir ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 25’ne iş ve aş sağlayan tarımda verimliliğin arttırılması ve çiftçilerin milli gelirden daha fazla pay alması için çıkış yöntemleri arandığını vurguladı.
Tarım sektörünün ve özellikle hayvan yetiştiricilerinin ciddi sorunlara sahip olduğu bu dönemde ülkeyi yönetenlere kadar akademisyenlere de büyük sorumluluklar düştüğüne işaret eden Küden, “Tarımsal üretimin iki ana kolu olan bitkisel ve hayvansal üretimin sorunları farklı olsa da çözüme giden yolların saptanmasında izlenmesi gereken yöntemler aynıdır. Bu yöntemlerin dayanağı akıl ve bilimdir.” dedi.

30 YILDA BÜYÜK KAYIP YAŞANDI
Hayvancılığın genel ekonomi içindeki ve insanların beslenmesindeki payının gelişmiş ülkelere göre oldukça gerilerde kaldığını anlatan Prof.Dr. Küden, şöyle devam etti: “Özellikle son 30 yılda sayısal manada büyük kayıplar yaşanmıştır. Ülkemiz insanlarının beslenmesinde yaşanan kalitesizlik, sağlık harcamalarında ciddi artışlara sebep olmuştur. Beslenme yetersizliğine bağlı pek çok hastalık ortaya çıkmıştır. Ülkemiz çiftlik hayvanlarının rasyonel beslenmeden uzak, kaliteli yem kaynaklarından yoksun oluşu üretimde büyük kayıplara neden olmaktadır.”
ÇÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölüm Başkanı Prof. Dr. Zeynel Cebeci, ülkede 2010’da kırmızı et fiyatlarındaki aşırı yükselme ve buna bağlı yurt dışından kasaplık hayvan ve kırmızı et ithali ile yeni bir döneme girildiğini hatırlattı.
Türkiye’de sığır, koyun ve keçi varlığının hızlı bir şekilde azaldığına dikkat çeken Cebeci, gereksinim duyulan hayvansal gıdaların üretimini sürdürebilir kılmak için kısmi çözüm adımlarının atıldığını açıkladı.
Hükümetin hayvancılık desteklemelerine ayırdığı kaynak miktarını 1 milyar 700 milyon TL.’ye yükselttiğine işaret eden Cebeci, “Sığır üreticilerine en az 5 başa sahip olmak şartıyla, hayvan başına 250 TL., soy kütüğüne kayıtlı olanlara ilave 50 TL., hastalıklardan ari işletmelerdeki ergin sığırlar için yine 50 TL. olmak üzere toplam 350 TL destek verilmeye başlandı.” bilgisini verdi.

TALEP ARTIŞINDAN KAYNAKLANAN ARZ YETERSİZ
Gıda Tarım ve Hayvancılık Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Kayhan ise hayvansal üretiminin toplam tarım içindeki nispi oranının artırılması için temel bir anlayışa sahip olduklarını aktardı.
Bu konudaki orta ve uzun vadeli politikalarına değinen Kayhan, hayvansal üretimin en az yarısının ülkede gerçekleşmesi gerektiğini belirtti.
Son 10 yılda ülkede ciddi gelişmelerin yaşandığını kaydeden Kayhan, üretimde düşüklük olmamasına karşılık hayvansal ürünlere olan talebin birden arttığını dile getirdi.
Kayhan, şunları söyledi: “Talep artışından kaynaklanan ciddi bir arz yetersizliği söz konusudur. Bu durum özellikle kırmızı et sektöründe yaşanmıştır. Beyaz ette ise ihracatçı durumdayız. Hayvancılık Genel Müdürlüğünün kurulması çok önemli bir adımdır. Şu anda Hayvansal Ürün Düzenleme Kurumunun kurulması için çalışmalar yapıyoruz. Bu kurul pazar garantisi ve üretimin sürekliliğini sağlayacaktır. Yine hayvansal üretimin artırılmasına yönelik verilen desteğin tarımsal destek modeli içindeki payının yüzde 4’ten yüzde 22’le çıkarılması bir başka girişimimizdir.”

HAYVAN VARLIĞINDAKİ KAYBIN ÖNÜNE GEÇİLMELİ
Ç.Ü. Rektör Vekili Prof. Dr. Süleyman Güngör de son yıllarda bölge hayvancılığının ivme kazanmasıyla üniversite ziraat fakültesinin çalışmalarını yoğunlaştırdığını kaydetti. Ülkede hayvancılığın yaşadığı sıkıntılar üzerinde duran Güngör, kişi başı hayvansal gıda üretim ve tüketiminin büyük kayıplara uğradığını belirtti.
Güngör,“Hayvan varlığındaki önlenemez kaybın acilen durdurulması yaşanan sorunların akılcı çözümlere kavuşması gerekir. Bu sorunların aşılmasında kurumlar arası işbirliğine ihtiyaç vardır. ”şeklinde konuştu.
Vali Yardımcısı Halis Aslan’ın yanı sıra çok sayıda bilim adamı, üretici ve öğrencinin katıldığı organizasyonda Kongre Bilim Kurulu ve Çukurova Zootekni Derneği Başkanı Prof. Dr.Hasan Rüştü Kutlu da bir sunum yaptı.
16 Eylül’de sonuçlanacak 7. Ulusal Zootekni Bilim Kongresinde hayvancılıkla ilgili sorunlar ve çözüm önerileri ele alınacak.