Radyasyon Tartışmalarına Karşı Gemi Söküm Kapılarını Açtı

Taylan YILDIRIM/İZMİR, DHA) - İZMİR'in Aliağa İlçesi'ndeki Gemi Geri Dönüşüm Merkezinde sökümüne başlanan 'Kuito' adlı gemiyle ilgili radyasyon tartışmaları sürdüğü sırada, tesislere basın turu düzenlendi. Turda hem yeni kurulan radyasyon ölçüm istasyonunu tanıtan, hem de Kuito gemisinin söküm çalışmalarını gösteren Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği Başkanı Adem Şimşek, “Biz çevreci, yeşil derneğiz. Her şeyimiz şeffaf, çevre kuruluşlarına kapımız açık" dedi. Angola açıklarında 2000 yılından itibaren yaklaşık 14 yıl ham petrol işlemek üzere kullanılan 'Kuito FPSO' adlı geminin sökümü için 2014 yılında, ihale açıldı. İhaleyi kazanan Türk firmasının, gemiyi söküm için İzmir Aliağa'daki Gemi Geri Dönüşüm Merkezine getirmek üzere yüzdürmeye başlamasıyla da tartışmalar çıktı. Gemi gerekli ölçüm ve incelemelerin yapılmasının ardından onay verildikten sonra karaya oturtulup kesilmeye başlandı. Ancak bu sırada gemideki radyasyon miktarını ölçen firmanın iddiaları ve sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedilmesiyle, 'Kuito' gemisi bir kez daha gündeme geldi. Geminin radyasyon ölçümü yapılmadan sökülmeye devam ettiği ileri sürüldü. TESİSLER GEZDİRİLDİ Kamuoyundaki tartışmaların ardından gemi geri dönüşüm tesislerine basın turu düzenlendi. Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği Başkanı Adem Şimşek, tesislerde hem yeni kurulan radyasyon ölçüm istasyonunu tanıttı, hem de Kuito gemisinin söküm çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi. Kuito gemisin, bakanlıkça yetki verilmiş firmaların ve kuruluşların denetiminden sonra Türkiye'ye getirildiği anlatan Adem Şimşek, “Gemi tüm bu denetimleri geçtikten sonra buraya getirildi ve şu ana kadar da 5 bin tona yakın hurda çıkartıldı. Bu parçalar üzerinde her türlü denetimler yapılıyor. Bizlere bu ihtarnameyi gönderen firma, ihtarnameden sonra bile radyasyon olmadığına dair belge düzenleyip verdi. Firmanın, bu yaptıkları sadece kazancının azalmasından dolayıdır" dedi. 1 TONA YAKIN ASBEST ÇIKTI Gemide her türlü önlemin alındığını da ifade eden Adem Şimşek, “Bakın burada açıklıyorum. Gemide bir tona yakın asbest çıktı. Bunu biz yetkili olduğumuz için gemiden çıkardık. Özel ekiplerimizce çıkartıldıktan sonra yine bunlar için hazırlanmış özel kaplar içerisinde, bertaraf edilmek üzere Kula'daki tesislere götürüldü. Bizim her şeyimiz kontrol atında. Çevre kuruluşları bizlere haksızlık yapıyor. Bizleri tanımadan karar veriyorlar. Önüne gelen belge çıkartıyor. Buradan 2 bin kişi ailesine ekmek götürüyor. Bu tesislerin yaşaması lazım. Çevre kuruluşları istedikleri zaman bana ulaşabilirler. Buraya gelip inceleyebilirler. Bizim kapımız her zaman onlara açık" dedi. Çevreci yeşil bir dernek olduklarını da vurgulayan Adem Şimşek, “Çevre ve radyasyonla ilgili kesin, toplu çözüm için harekete geçtik. Aliağa'da faaliyet gösteren 22 gemi geri dönüşüm tesisini zan altında kalmaktan kurtaracak projeyi hayata geçirdik. Dernek olarak Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) nezdinde gemi geri dönüşüm sektöründe toptan çözüm ile dünyada bir ilki gerçekleştirdik. Bu ayın ilk haftasında gemi söküm bölgesi çıkış kapısına TAEK Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Başkanlığı teknik uzmanlarınca RIS-100 x serisi kapı radyasyon ölçüm monitörlerinden oluşan istasyon kurduk. Buradan kontrolsüz hiçbir hurda aracının çıkışına izin verilmiyor. Burada her araçta ölçüm yapılıyor. Vidalar dahi inceleniyor. Ve bu sonuçlar kayıt altına alınıyor. Bu istasyonla, kamu nezdinde şüpheleri ortadan kaldırdığımız gibi, söz konusu duruma bireysel değil, toptan çözüm getirdik. Buradan çıkan sonuçları anında Atom Enerjisi Kurumu da, Gümrük Müdürlüğü de takıp ediyor. Bu belgeleri çevre kuruluşlarına da verebiliriz. Ayrıca zaten buradan çıkan hurdalar gittikleri fabrikalarda da yine radyasyon kontrollerinden geçiyor" dedi. Bu arada 330 metre uzunluğundaki Kuito gemisinin yaklaşık 30 metrelik baş bölümünün kesildiği, yaklaşık 14 ayda tamamının sökümünün gerçekleşeceği bildirildi.