Tufan HAMARAT-Cihan KAYA/DALAMAN(Muğla), (DHA)- DALAMAN'dan doğan Dalaman Çayı'nın, Narlı Mahallesi'nden başlayan 12 kilometrelik parkurunda yılda yaklaşık 20 bin tatilci ve turist rafting yapıyor. Çay üzerine inşa edilen baraj ve hidroelektrik santralleri (HES) nedeniyle parkur sayısı azalırken, eğitmenler, parkurlara ulaşmada kullandıkları yolları da kendilerinin yapmak zorunda kaldıklarını söyledi. Ege Bölgesi'nin doğal güzellikleriyle en seçkin noktalarından Dalaman Çayı'ndaki rafting sporunun yaşamasını isteyen eğitmenler, hem bölgenin tanıtımı hem de fiziki koşulların iyileştirilmesi için yardım istedi.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 21'inci Bölge Müdürlüğü, Akköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali inşaatının su tutmaya başlaması nedeniyle 30 Mart 2011 tarihinde, Köyceğiz İlçesi sınırı içindeki 14 kilometrelik parkurda rafting yapılmasını yasakladı. Bunun üzerine 2012 yılında, 15 Mayıs- 15 Ekim tarihleri arasında en yoğun dönemi olan Marmaris, Bodrum, Ortaca, Dalyan ve Fethiye bölgesine tatile gelen turistlerin büyük ilgi gösterdiği raftingin tamamen yok olmaması için tur şirketleri kolları sıvadı. Şirketler o dönem, 'R3' adıyla bilinen zorluk deresi 2- 3, 3- 4 ile 4- 5 olan ve genelde profesyonellerin rafting yapabildiği bölgede yeni patika yollar açılarak zorluk derecesi 5 olan bölümün yürüyerek geçilmesi şartıyla yeni bir parkur geliştirildi. Narlı Köyü'nden başlayan ve önceki parkura oranla daha riskli olan 12 kilometrelik yeni parkurda rafting yapılmaya başlandı.
ZORLU YOLCULUK, UNUTULMAZ ANILAR
'Raft' adı verilen botlarla debisi yüksek nehirlerde yapılan bir nehir sporu olan heyecan dolu rafting aktivitesine katılmak isteyen yerli ve yabancı turistler, günün belirli saatlerinde, tur firmalarına ait araçlarla Dalaman'ın Gürleyik Mahallesi'ne getiriliyor. Buradaki tesiste bir süre dinlenen turistler daha sonra, yine araçlarla yaklaşık yarım saat uzaklıktaki parkura götürülüyor. Parkura ulaşan turistlere, eğitmenler tarafından, etkinlik sırasında yapılması gerekenlerle ilgili bilgiler veriliyor. Eğitimlerini tamamlayan turistler, eğitmenler eşliğinde 6 ve 7'şer kişiden oluşan ekiplerle botlara binerek zorlu yolculuğa başlıyor. Zaman zaman güçlü akıntıyla mücadele edip, zaman zaman da durgun sularda ilerleyen turistler hayatları boyunca unutamayacakları anılarla bölgeden ayrılıyor.
"RAFTİNG İYİ ANLATILMIYOR"
'Doğadayız Doğa Sporları' adlı turizm firmasında çalışan ve Doğa Sporları Dünya Rafting Federasyonu'na bağlı nehir raft rehberi, 35 yaşındaki Mustafa Kaya, turistlerin zorlu bir yolculuktan sonra unutulmaz anılarla evlerine döndüğünü söyledi. Daha önce doğa sporlarıyla ilgilendiğini ve 2006 yılından bu yana da rehberlik yaptığını dile getiren Kaya, şöyle konuştu:
"Ülkemizdeki doğal güzellikleri insanlara tanıtmaya çalışıyoruz. Dalaman Çayı'nda 2000 yılından beri rafting yapılıyor. Rafting yapılırken dikkat edilmesi gereken konular var, Türkiye'de rafting çok iyi anlatılmıyor, maalesef tanıtımı da yapılmıyor. Mevcut kaynaklara bakıldığında, Türkiye, doğa sporlarıyla dünyaya açılabilir. Aktivite tatili açısından ve çok ciddi parkurlara sahip olmasına rağmen tanıtımı iyi yapılamadığından, maalesef yıl içinde çok az katılımcıyla bu sporu yapıyoruz. Tabii bunda, kaza haberlerinin yapılıp raftingin kötü lanse edilmesinin de etkisi olabilir. Bu sporları yapan kişilerin, bilinçli olması, katılacakları doğa sporlarında yer alacakları ekiplerdeki eğitmenlerin eğitimlerini sorgulaması, eğitimli insanlarla aktiviteleri yapmaları gerekiyor. O zaman güvenli bir şekilde doğanın tadını çıkartıp sporlarını yapabilirler. Çaylara yapılan HES'ler bizim sektörümüzü her geçen gün öldürüyor. Var olan rafting parkurları yok oluyor. Bu spora gönül verenler maalesef bırakmak zorunda kalıyor. Antalya Köprülü Kanyonu, Düzce Melen Çayı, Muğla Dalaman Çayı, Bursa Emet Çayı, Denizli Bekilli Çayı, Rize Fırtına Çayı ve Çoruh Nehri'nde de rafting yapılıyor. Dünyanın her yerinde raftingi yaparken insanlar, 1-1.5 gün trekking yaparak, hatta eşek ve katırlarla rafting parkurlarına ulaşıyor. Türkiye'de bizler hep rafting parkurlarına ulaşmanın zorluklarından söz ediyoruz ama yolculuğun da bu sporun bir parçası olduğunu biliyoruz. Bence herkesin hayatında en az bir kez bunu tatmalı. Rafting yapmak isteyenleri Dalaman Çayı'na bekliyoruz. Yağmur işimizi daha eğlenceli hale getiriyor."
"HES'LER PARKURLARI YOK EDİYOR"
Dalaman Çayı'na son 5 yıl içinde inşa edilen Akköprü Barajı ve çeşitli büyüklükteki 7 HES, çaydaki rafting parkurlarının da bir çoğunun yok olmasına neden oldu. Bir diğer eğitmen 32 yaşındaki Evren Karatosun, parkur sayısının her geçen gün azaldığını savundu. 3 yıldır rafting yapılan parkurla ilgili bilgi veren Karatosun, şöyle konuştu:
"Bu parkur orta seviye ve orta seviyenin üstü derecede. Bir diğer parkur ise biraz daha sakin ama oraya, HES yapılması söz konusu olduğu için yok olması gündemde. Bugünkü parkur 8 kilometreden oluşuyor. Zaman zaman güçlü sert akıntıların olduğu, zaman zaman da doğayı izleyip keyifli anların geçebileceği bir parkur. Yıl içinde toplam 20 bine yakın kişi rafting yapıyor. Gerekli desteği görmüyoruz, HES'ler için yollar veya gerekli ne varsa yapılıyor, ancak bizim için bir şey yapılmıyor. Parkur ve yolları kendimiz yapıyoruz. Yöneticiler yol gösteriyor ama onun dışında bir destek sağlamıyor."
İstanbul'da hemşire, 26 yaşındaki Hüsra Tırnava, bir arkadaşının önerisi üzerine burayı internetten bulduğunu ifade ederek, "İlk kez böyle bir spor yapıyorum ve biraz korkuyorum. Heyecanlıyım, buranın doğası çok güzel ve etkileyici" dedi. Eşiyle raftinge katılan Burçin Babacan, “Çok keyifli, çok eğlenceli, eşimin bana hediyesi oldu, burada olmaktan mutluluk duyuyorum" diye konuştu. Eşi Mahmut Babacan da, "Eşimle farklı bir etkinliğe katılmak istedik. Mersin'de yaşıyoruz ve tatil için Fethiye'ye gelmiştik. Fethiye'den günü birlik turlarla buraya gelldik" dedi.
YILDA 20 BİN TURİST
Dalaman Çayı'nda yılda ortalama 20 bin kişinin rafting yaptığı ifade edildi. Çevredeki turizm merkezlerinde getirilen turistler ulaşım, sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve rafting için ortalama 100 TL ödüyor.
FOTOĞRAFlı