Bakanlık, mantar zehirlenmeleri ve buna bağlı ölümlerden korunabilmek için yabani mantarlardan tümüyle uzak durulmasını önerdi. Seralarda özel olarak yetiştirilen ve marketlerde ambalaj içinde satılan, firma adı ve adresi belli olan mantarların tüketilmesinin zehirlenmeleri önleyeceği kaydedildi.
Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Türkiye'de özellikle Ramazan ayı ve sonbaharda mantar zehirlenmelerine bağlı ölümlerde artış olduğuna dikkat çekilerek, Zehir Danışma Merkezi'ne yapılan başvurularda yabani bitki zehirlenmelerinin önemli bir yer tuttuğu bildirildi. Açıklamada, Türkiye'de mantar zehirlenmelerinin önemli bir halk sağlığı sorunu olarak varlığını sürdürdüğü belirtilerek, zehirli veya yenilen mantarlar konusunda oluşacak toplumsal bilinçle mantar zehirlenmelerine bağlı ölümlerde önemli bir oranda azalma olacağı vurgulandı. Zehirli veya yenilen mantarlar konusunda, vatandaşların önemli bir bölümünün mevcut yanlış ve kalıplaşmış bazı inanışlar doğrultusunda hareket ettiği kaydedilen açıklamada şöyle denildi:
"Ormanlık alanlar ve kırlarda kendiliğinden yetişen mantarların yenilebilenlerini zehirlilerinden ayırmak oldukça zordur. Zehirli mantarları kolayca tanımak için pratik ayrım noktaları bulunmamaktadır. Kulaktan dolma, yanlış, kalıplaşmış ve bilimsel değeri olmayan inanışlarla mantarları tanımaya ve yorumlamaya çalışmak çok ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Yanlış inanışlar doğrultusunda toplanan ve tüketilen mantarlar ölümlere yol açmaktadır.
Hemen hemen bütün mantar zehirlenmelerine 'Amanita Muscarina' ve 'Amanita Phalloides' adı verilen 2 cins zehirli mantar yol açıyor. 'Amanita Muscarina'nın zehiri yüksek ısıda bile etkisini kaybetmediğinden bu cins mantarlar pişirilerek yense dahi 3 saat içinde zehirlenme belirtileri gösterirler. Bu grup mantarlara, başta İstanbul ili ve yakın çevresi olmak üzere, Marmara ve Karadeniz bölgelerinde sık olarak rastlanıyor. Bu nedenle özellikle bu bölgelerde yaşayan vatandaşlarımızın daha dikkatli olması gerekiyor."
"YABANİ MANTARLARDAN TÜMÜYLE UZAK DURUN"
Açıklamada, mantar zehirlenmeleri ve buna bağlı ölümlerden korunabilmek için yabani mantarlardan tümüyle uzak durulması gerektiği vurgulanarak, seralarda özel olarak yetiştirilen ve marketlerde ambalaj içinde satılan, firma adı ve adresi belli olan mantarların tüketilmesinin zehirlenmeleri önleyeceği kaydedildi.
Mantar zehirlenmelerinde, gerek tanı gerekse tedavi takibi için güçlü bir laboratuar desteğine ihtiyaç olduğu ifade edilen açıklamada, "Yabani mantar yeme öyküsü olan ve göz yaşarması, bol tükürük salgısı, terleme, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, ishal, baş dönmesi, karın bölgesinde kramplar ve göz bebeklerinde küçülme şikayetleri görülen hastalar vakit kaybetmeksizin kusturulmalıdır.
Hasta en kısa zamanda doktora yetiştirilmeli, mümkün ise hastanın yediği mantar örneği de beraberinde götürülmelidir. Hastanede hastanın midesi yıkanarak, aktif karbon uygulamalarına başlanmalı ve hastanın serum-elektrolit dengeleri takip edilerek diürez uygulamalarına geçilmelidir. Hastanın kliniğinin düzelmesi birçok mantar türünde yanıltıcı olabilir. Bu düzelme mutlaka biyokimyasal ve hematolojik kan testleriyle teyit edilmelidir. Yeterli düzeyde tedavi edilemeyen vakalar ağır karaciğer yetmezliği ve ölümle sonuçlanabilmektedir" denildi.
Açıklamada, Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı bünyesinde görev yapan Ulusal Zehir Danışma Merkezi'nin, özellikle acil servislerde görev yapan doktorlara yönelik olarak, "Zehirlenmelerde acil tedavi prensipleri" konusunda eğitim seminerleri düzenlediği kaydedilerek, Zehir Danışma Merkezi'nce hastanın tedavi gördüğü kliniğe uygun tedavi prensiplerinin belirlendiği ve gerekli durumlarda mantar zehirlenmelerinde kullanılan spesifik antidotların yurtdışından temin edildiği bildirildi.
Mantar zehirlenmeleriyle ilgili olarak, basın-yayın kuruluşlarına önemli görevler düştüğü de vurgulanan açıklamada, tanı ve tedavisi zor ve pahalı olan, tedavi sonucunda her zaman arzu edilen düzeyde iyileşme sağlanamayan mantar zehirlenmelerinden korunabilmek için yabani mantarlardan tümüyle uzak durulması gerektiği bildirildi.
Türkiye genelinde devlet, özel ve üniversite hastanelerinin acil servisleriyle 112 acil servislerde görev yapan hekimlere yönelik olarak düzenlenen eğitim programları, eczacılık ve tıp fakülteleri öğretim üyeleriyle Avrupa Birliği akreditasyon normlarına uygun olarak sertifikalandırılmış, Zehir Danışma Merkezi elemanlarınca gerçekleştiriliyor. Bu kapsamda bu yıl Mayıs ayında Türkiye genelinde özel, üniversite ve devlet hastanelerinin acil servislerinde görev yapan 120 hekime yönelik "Zehirlenmelerde Temel İlkeler ve Acil Tedavi Yaklaşımları" konulu eğitim seminerleri düzenlendi.