Denizli’nin Tavas ilçesinde nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan endemik canlılar arasında yer alan ‘Rana Tavansensis’ cinsi kurbağanın koruma altına alınması için çalışma başlatıldı. Rana Tavansensis isimli kurbağanın en büyük özelliği 1100 rakımdan yüksek yerlerde yaşaması. İlk kez 1969 yılında keşfedilen kurbağa için Denizli’de adeta seferberlik ilan edildi.
Tavas ilçesine bağlı Çakıroluk mevkiinde 1670 rakımda yaşayan, dünyada türünün tek örneği olan ve ‘Tavas Kurbağası’ olarak da bilinen Rana Tavansensis’i koruma altına almak için Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ile Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) harekete geçti. İlk kez 1969 yılında keşfedilen bu kurbağalar için Denizli’de adeta seferberlik ilan edildi. PAÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Görevlilerinden Prof. Dr. Serdar Düşen, endemik tür arasında yer alan Rana Tavansensis ile ilgili araştırmalara başladı. Sayıları hakkında bir bilgilerinin henüz olmadığını kaydeden Düşen, Rana Tavansensis’in yaşam alanlarını korumak ve birey sayısını öğrenebilmek için çalışmaların devam ettiğini kaydetti. Düşen, “Vatandaşlar için nesli tükenmekte olan endemik canlı bulunduğundan haberi olmadan düzenledikleri off-road, motokros, kontrolsüz hafriyat ve hayvancılık faaliyetleri ise yaşam alanının katledilmesine neden oluyor. Orman Bölge Müdürlüğü’nün iş birliği ile eylem planı gerçekleştirdik. Tavas kurbağasının neslinin tükenmemesi için tabela ile önlem almaya başladık” dedi.
Çakıroluk’un endemik canlı için yayılış ve üreme alanı olduğunu ifade eden Düşen, “Burası dünyada sadece bu bölgede yaşayan endemik kurbağasının yayılış ve üreme alanı. Aslında bu tür, çetin dağ koşullarında ve her türlü insan baskısına rağmen yaşamını devam ettiriyor. Buranın koruma altına alınmasından sonra biz bu hayvanın birey sayısının daha da artacağını görüyoruz. Etrafta avcılık faaliyetleri var. Amfi şeklini görebiliyorsunuz. Doğal alanlar için Denizli’nin belki kanayan bir yarası diyebilirim. Kontrolsüz off-road ve motokros faaliyetlerinin bir şekilde ilgili kamu kurum ve kuruluşlar tarafından önüne geçilmesi lazım. Burada ciddi bir motokros tahribatı var. Kontrolsüz bir hafriyat yapılmış, hayvancılık faaliyetleri var. Hayvancılık faaliyetleri de ciddi bir şekilde hem havzaya hem de hayvanın yaşam alanına tehdit oluşturmakta. Amacımız bu türü bir sonraki kuşaklara aktarabilmek ya da nesillerini daha uzun yıllar burada sürdürmesini sağlamak. Uluslararası kurum ve organizasyon olan Aussiane’ye göre bu hayvanın konumu ’critikal and danger’ yani kritik tehlike altında. Bu kritik tehlike kriteri canlının neslinin tükenmesinden yani exting dediğimiz tükenmeden bir önceki nokta. Tabi hiçbir zaman biz bunu istemiyoruz. Tüm emeğimiz ve çabamız milli parklarla beraber ve Pamukkale Üniversitesi olarak bu türün yaşamını, neslin devamlılığını sağlamak” şeklinde konuştu.
“Tavas kurbağasının burada yaşamasını istedik”
Rana Tavansensis için eylem planı oluşturulduğunu belirten Doğa Koruma ve Milli Parklar Denizli Şube Müdürü Hamdi Akan ise “Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğümüz tarafından her yıl tür eylem planı yapılmaktadır. 2019 yılı sonu itibariyle Türkiye genelinde 100 tane tür eylem planı bitecek. Bizim 2017 yılında iki türde, 2018 yılında bir türde, 2019 yılında da elimde görmüş olduğunuz Tavas kurbağasının tür eylem planı yapılmakta. Tür eylem planlarının amacı türlerin devamlılığını, sonraki yıllarda korunmasını sağlamak. Buranın önemli bir alan olduğunu insanlar fark etsin diye biz öncelikle eylem planı bitmeden önce bir tabela koyduk. Yine tür eylem planı tamamlanmadan bu alanın çevresini çevreleyelim diye bir para istedik genel müdürlüğümüzden. O ödeneğimiz geldiği zaman kafes teliyle bunun etrafını kapatıp civardan gelen değişik baskılarla bu Tavas kurbağasının burada yaşamasını istedik" diye konuştu.