Miras, mirası bırakan bir kimsenin ölümü sonrasında yasal mirasçılarına kalan her türlü mal, para, hak ve borçlardır. Bazı durumlarda yasal varisler veya atanmış kişiler tarafından bunlar kabul edilmez ve mirasın reddi talep edilir.
Bir kişi kendisine ait çeşitli mal ve varlıkları Türk hukukunda bulunan yasal düzenlemeler çerçevesinde yasal varislerine veya vasiyet ettiği kişilere bırakabilir. Miras haberleri genelde insanlar arasında sevinç yaratan olaylardan birisidir. Bazen de istenmeyen bir durum olarak ortaya çıkar. Malların ve mülklerin yanı sıra bu kavramın içerisine ölen kişiden kalan borçlar da girer. Bundan dolayı miras kalan kişilerin alacakları mal ve varlıklarla birlikte borçları da üstlenmesi gerekir. Bu durumlar mirasçılar adına sorun teşkil eder. Bu nedenle kişiler mirası kabul etmek istemeyebilir. Bu durumun sorun yaratmaması adına hukukta mirasın reddedilmesi seçeneği bulunur.
Kişiler bu konuda haklarını bilmedikleri için yüklü miktar borç ödeme gibi durumlarla karşı karşıya gelir. Reddi miras, yasal veya atanmış mirasçıların ölen kişiden kalan her türlü malı, eşyayı, hakkı veya borcu reddetmesi olarak tanımlanır. Hukuki yollara başvurularak bu reddetme işlemi gerçekleştirilir. Mirası reddeden mirasçı, ölen kişiden kalan borçları ödeme yükümlülüğünden kurtulmuş olur. Mirasın reddedilmesi durumunda mirasçı sadece borçları değil aynı zamanda mal ve varlıkları da reddetmiş olur. Mal ve varlıkları kabul edip borcu reddetmek mümkün değildir.
Mirasın mirasçılar tarafından reddedilmesi yasal bir haktır. Miraslarını reddetmek isteyen kişiler için akla gelen ilk soru reddi miras nasıl yapılır sorusudur. Mirası reddetmek isteyen yasal veya atanmış mirasçılar, ayırt etme gücüne sahip kısıtlı olmayan ergin kişiler olmalıdır. Bu durumu karşılayan kişilerin taleplerini yazılı ve sözlü olarak mirası kayıtsız ve şartsız reddettiklerini beyan edecek şekilde mahkemeye iletmeleri gerekir. Miras şartlı bir şekilde reddedilemez. Sadece borcun reddedilmesi mümkün değildir. Şartlı reddedilen miras, mirasçı tarafından kabul edilmiş sayılır. Kabul edilmek istenmeyen miras, mirasçılar tarafından Sulh Hukuk Mahkemesine bildirilmelidir. Reddi miras dilekçesi yazılarak işlemler başlatılabilir. Miras bırakan kişinin son yerleşim yerinde bulunan Sulh Hukuk Mahkemesine başvuru yapılması durumunda miras reddedilir. Belirtilen süre içerisinde reddi miras talebinde bulunulması önemlidir. Mirasın reddedilmesi durumunda kişi tüm hak ve borçlardan vazgeçmiş olur. Mirasçı sıfatı kalkmış olan kişi, hiçbir maldan ve varlıktan yararlanamaz, borçlardan da sorumlu tutulmaz. Reddi miras işlemi yapmak isteyen mirasçı, reddi miras ücretini yani reddi miras harcını ödemelidir. Bu harç karara bağlanmış olan dava sonucu kesilen bir bedeldir ve cüzi bir miktardır.
Kanunda mirasın reddi için belirli bir süre öngörülür. Reddi miras süresi 90 gündür. Mirası bırakan kişinin vefatından sonra 90 gün içerisinde mirasçının reddetme talebinde bulunması gerekir. Yasal mirasçılar, kişinin ölümünden sonraki 90 gün içerisinde, mirasın reddini gerçekleştirebilir. Ancak mirasçı, atanmış mirasçı ise bu haklarını başka bir tarihte öğrenmiş olabilir. Bu tür durumlarda mirasçı haklarını öğrendiği tarihten sonraki 90 günlük süreç içerisinde mirası reddetme imkanına sahiptir. Türk Medeni Kanunu’na göre önemli bir sebebin olması durumunda sulh hakimi tarafından mirasçılara verilen mirası reddetme süresi uzatılabilir.
Miras kalması genelde olumlu bir durum olarak karşılansa da her zaman istenen koşullarla karşı karşıya kalınmaz. Bazen kalan miras içerisinde ölen kişinin mal varlığı, hakları dışında borçları da bulunur. Yasal mirasçı veya atanmış mirasçı, kalan mirasın borç olması durumunda bu yükümlülüğü kabul etmek istemeyebilir ve mirası reddetmeyi tercih edebilir. Belirtilen zaman dilimi içerisinde yasal süreçlerin gerçekleştirilmesi mirasçının borç ödeme yükümlülüğünü kaldırır. Mirasın reddedilmesi için Sulh Mahkemesine yazılı ve sözlü beyanda bulunulmalıdır. Yasal süreçler gerçekleştirilirken yapılması gereken işlemlerden birisi de dilekçenin yazılmasıdır. Reddi miras dilekçe örneği ile yanlış bilgilere yer vermeden işlem gerçekleştirilmelidir. İlk olarak murisin son yerleşim yerinde olan Sulh Mahkemesine yazılan dilekçenin en üst kısmında bu mahkemenin ismi belirtilir. Davacı ve davalının kim olduğu yazılır. Ardından dava açılacak konu açıkça belirtilir. Konu olarak reddi miras talebinin mahkemeye sunulacağı ifade edilmelidir. Daha sonra açıklamalar bölümünde mirasçının konu ile ilgili yaptığı açıklamalar yer almalıdır ve mirasın neden reddedildiği belirtilmelidir. Mirası reddetme isteği deliller sunularak mahkemeye bildirilmelidir. Nüfus kayıt örneği, ölüm kaydı, mal varlığı araştırması, mirasçılık belgesi gibi mahkemede yargılama sürecinde kullanılabilecek her türlü delil mahkemeye sunulmalıdır.
Reddedilen Mirasın Geri Alınması Mümkün müdür?
Mirası reddetme sürecinde merak edilen konulardan birisi de reddi miras bozulurmu sorusudur. Yasalara göre mirasçı, reddettiği mirası yeniden talep edemez. Mirasçı mirası reddederken kayıtsız ve şartsız olarak mirastan vazgeçtiğini beyan eder. Fakat bazı istisnai durumlar mevcut ise beyanın geri alınması durumu mümkün olur. Mahkemeye haklı bir sebep sunulmalıdır. Borçlar Kanunu'na göre mirasçı korkutma, yanıltma, hile gibi durumlarla karşılaşmış ve bundan dolayı mirası reddetmiş ise yaptığı işlemi geri alabilir.