Regülasyon nedir, regüle ürün ne anlama gelir? Regüle etmek ve olmak ne demek?

İktisat politikası aracı olarak nitelendirilebilen regülasyon, devlet tarafından uygulanır. Bu sayede döviz kurunun kontrol altına alınması veya rekabetin düzenlenmesi gibi hususlar hedeflenebilir. Yatırımcıların ülkenin ekonomisi hakkında fikir sahibi olmalarına da yardımcı olduğu bilinen regülasyon uygulamaları, temelde düzenleme ve ayarlama amacına hizmet eder. Peki, regüle nedir, regüle olmak ve regüle etmek ne anlama gelir?

Temelde ayarlama ve düzenleme çalışmaları olarak bilinen regülasyon, iktisat politikası araçları arasındadır. Devlet tarafından uygulanan regülasyon uygulamaları, pek çok alanda işe yarayabilir. Asgari ücretin belirlenmesi ya da döviz kurunun kontrol altına alınması gibi uygulamalar ise regülasyona örnek olarak gösterilebilir. Bu bağlamda regülasyon yatırımcıları da ilgilendiren bir unsurdur. Çünkü devletlerin uyguladıkları regülasyonlara bakılarak yatırım riski konusunda fikir sahibi olunabilir.

Reklam
Reklam

Regülasyon nedir?

Özellikle yatırımcıların ve ekonomi ile ilgilenen kişilerin sıklıkla araştırdığı regülasyon, bu terimin anlamına değinilerek açıklanabilir. En basit tanımı ile regülasyon, ayarlama ve düzenleme işlemidir. Yani bu terim devletin ekonomiye direkt olarak müdahalede bulunmasını ifade eder. Dolayısıyla regülasyon, iktisat politikasının araçlarından biri olarak belirtilebilir. Piyasalarda regülasyon teriminin anlamı bu aracın detaylı özellikleri ile daha net bir şekilde açıklanabilir. Regülasyon uygulamasına yönelik piyasalarda regülasyon teriminin anlamı:

  • Düzenlemeler ülkelerin mevcut sektöre, duruma ve tarihsel süreçlere yönelik farklı şekillerde yaptığı işlemler olarak tanımlanabilir. Yani regülasyon uygulamalarının devletler tarafından bir nevi düzenleyici unsur olarak kullanıldığı görülür.
  • Uygulanan regülasyonın finansal kurumların yönetmelikleri kapsamındaki değişiklikler ile hayata geçirildiği söylenebilir.
  • Özellikle kriz dönemlerinde bu gibi sıkıntılı süreçlerin oluşmasını önleyen politikaların uygulandığı belirtilebilir.
  • Regülasyon uygulandığı zaman daha istikrarlı bir ekonomik sistemin oluşmasının beklendiği bilinir.
Reklam
Reklam

Regüle etmek ne demek?

Düzenleme ve ayarlama olarak tanımlanan regülasyondan yola çıkılarak regüle etmenin ne olduğu açıklanabilir. Bu doğrultuda regülasyonun nasıl yapıldığı belirtilmelidir. Regülasyon uygulamasının aşamaları ise aşağıdaki gibidir:

  • Devletlerin piyasaya giriş ile çıkışı düzenlemek amacı ile tekeller oluşturarak ayarlamalar planladığı görülür.
  • Söz konusu uygulamalar, denetleme ve düzenleme gibi geniş bir faaliyet alanına hitap eder.
  • Yasakların ihlal edilmesine dair şikayetlerin denetlenmesi ile ciddi boyuttaki zararların önlenmesi hedeflenerek çeşitli tedbirler alınır.
  • Regüle eden kurumun soruşturmalar yapması, para cezalarını belirlemesi ve bilgi sağlaması gibi görevleri vardır.
Reklam
Reklam

Özetle regülasyona imza atan devletler bu uygulamayı ülkenin gelir dağılımı, ekonomik durumu ve toplumsal yapısı gibi hususları dikkate alarak uygular.

Regüle olmak ne demek?

Temelde düzenleme ve ayarlama anlamı taşıyan regülasyon terimi göz önünde bulundurulduğu zaman regüle olmak kavramı da tanımlanabilir. Bu bağlamda regüle olmak belli hususlar dikkate alınarak düzenleme kapsamına girmektedir. Dolayısıyla kendini regüle etmek ile regüle olmak kavramlarının yakın ilişki içerisinde olduğu söylenebilir.

Regüle ürün ne demek?

Belli kurallar çerçevesinde düzenlenen ve üzerinde ayarlamalar yapılan kıymetler ile ürün ve hizmetlere regüle ürün denildiği görülebilir. Ancak regülasyon iktisadi bir araç olarak daha çok uygulama sistemini ifade eder. Dolayısıyla regülasyon örneklerinin verilmesi bu uygulamanın hitap ettiği hizmet veya durumları daha anlaşılır kılabilir. Ekonomik ve sosyal hedeflere uygun bir şekilde yapılan düzenlemeler, piyasalarla ilgili olan kişiler açısından önem arz eder. Devletler tarafından uygulanan regülasyonun örnekleri ise şu şekildedir:

Reklam
Reklam
  • Döviz kurunun kontrol altında tutulmasının hedeflenmesi
  • Asgari ücret miktarının tespiti
  • KİT'lerin görev zararlarının hazine tarafından karşılanmasının sağlanması
  • Uluslararası ticaretin kısıtlamalar, miktar ve tarife kapsamında kontrol altına alınması
  • Rekabetin düzenlenmesi doğrultusunda yürütülen uygulamalar
  • Özel sektör yatırımlarına dair teşvik sağlamak amacı ile yapılan uygulamalar

Regülasyon kimleri ilgilendirir?

Devletler tarafından yapılan ayarlamalar ile düzenlemeleri temsil eden regülasyonun kimler için önemli olduğu sıklıkla araştırılır. Bu doğrultuda verilen regülasyon örnekleri göz önünde bulundurularak regülasyonun birçok farklı kurumu ilgilendirdiği söylenebilir. Ülkenin ekonomi politikasına dair fikir sahibi olmak için bu ülke tarafından uygulanan regülasyonlara bakılabilir. Yani regülasyonlar, ülkenin ekonomik bakış açısının anlaşılması sayesinde daha güvenli bir şekilde yatırım yapılmasını mümkün kılabilir.

Reklam
Reklam