Doktora başvuran hastaların %70’i genellikle kabızlık şikayetiyle başlayan bu hastalığın dışkılamada güçlük çekmelerinden yakınarak doktora başvurmaları ile diğer şikayetlerin de aslında makat sarkmasından kaynaklandığını öğrenirler. Bununla birlikte Tıkayıcı tipte dışkılama da diğer belirtiler arasındadır.
Gaz ve dışkı kaçırma: Hastaların % 40-80'inde mevcuttur, bu durum gaz ve dışkı inkontinensi (fekal inkontinens) olarak da adlandırılır. Sıklıkla daha ileri yaştaki hastalarda görülür. Sarkmaya bağlı bağırsak genişlemesi, pudendal sinir bozukluğu (nöropati), rektoanal önleyeci (inhibitör) refleksin sürekli olarak uyarılması, gaz ve dışkı kaçırmaya neden olur. Ancak, burada gaz ve dışkı kaçırmaya asıl neden olan gaz ve dışkı tutma kaslarının (anal sfinkter) bağırsağın sürekli olarak dışarıya sarkması nedeniyle aşırı gerilmeye maruz kalması ve bunun sonucunda da zarar görmesi nedeniyledir.
Makat sarkması varlığında makat kasının istirahat basınçları azalır ve rektumda genişleme olur.
Makat sarkması nasıl oluşur?
Rektal prolapsusun oluşmasında birçok faktör etkili olmaktadır. Bağırsak alışkanlıklarında uzun süreli değişimler hatta çocukluk çağında başlayan bir sürecin geç bulgusu olarak görülebilmektedir. Çok nadir olmakla beraber genetik geçiş söz konusudur. Birçok hastada rektumun pelvise asılmasını sağlayan bağlarda gevşeme ve sifinkter kaslarında güçsüzlük söz konusudur. Bazen rektal prolapsusa pelvik tabanın yetersizliği eşlik eder ve idrar kaçırma görülür, ya da pelvis içi diğer organların da dışarı doğru sarkması görülebilmektedir. Omurilik hasarı ve hastalıkları sonucu da görülebilmektedir. Yukarıda bahsedildiği gibi sebep olarak birçok neden tahmin edilmekle beraber, tam olarak nedeni saptanamamıştır.
Genel Cerrahi Uzmanı Op.Dr.Yasir Gözü