Diğer kamplarda asayişi bozanların yerleştirildiği kamp bir nevi ‘sürgün yeri’.
Kamp, sınıra yaklaşık 1 km uzaklıkta, en yakın yerleşim yeri Altınözü ilçesine bağlı 2 bin nüfuslu Karbeyaz beldesi. Kuyubaşı’nda çalışan bir kamp yetkilisinden aldığımız bilgilere göre, kamplarda kavga çıkartan ve asayişi bozan Suriyeli mülteciler Kuyubaşı’na getiriliyor. Türkiye’ye sığınanların zorla sınırdışı edilemesi yasadışı olduğu için burada ‘kendi istekleriyle’ Suriye’ye geri dönme taleplerini yazılı olarak yetkililere iletmeleri bekleniyor. Kamp, yetkilileri arasında İngiltere’den Avustralya’ya sürgün edilenlere atfen ‘Avustralya’ adıyla anılıyor. Kampa getirilen mülteciler burada ortalama birkaç gün kaldıktan sonra Suriye’ye çıkmak için talepte bulunuyor. Kampa getirilenler arasında az da olsa kadınlar da var.
Konuştuğumuz yetkili, kampta işkence yapılmadığını, ama diğer kamplardaki koşullardan yoksun olduğu için mültecilerin kalmak istemediklerini belirtti. Karbeyaz beldesi Belediye Başkanı Halil Özdemir de kampın asayişi bozan mülteciler için kullanıldığını bildiğini söyledi .
20 kişi kalıyor, doktor giremiyor Kampın varlığından tesadüfen haberdar olduk. Ancak Hatay’daki kamp sorumluları bu kampla ilgili pek konuşmak istemiyordu. Hatta kampın varlığı bile reddedildi. Neler olup bittiğine yakından şahit olmak düşüncesiyle Altınözü ilçesine gittik.
Kampa girebileceğimizi hiç tahmin etmememize rağmen ‘merak ettiğimizi’ söyleyince içeri alındık ve buradaki koşulları az da olsa görme şansımız oldu. Mültecilerin kaldığı kısım tellerle ayrılmış, biz sadece güvenlik görevlilerinin bulunduğu kısmı gördük. Mültecilerin kaldığı tarafta derme çatma birbirine yakın Kızılay çadırları kuruluydu. Üniformalı jandarma askerleri güvenliği sağlıyor. Yetkililer kampta şu an yaklaşık 20 kişinin kaldığını belirtti. Ayrılırken tellerin arkasından birkaç mülteciyi çok kısa süreyle görme imkânımız oldu.
Türk Tabipleri Birliği Hatay Tabip Odası Başkanı Selim Matkap’ın anlattıklarına göre de Kuyubaşı Kampı’na hiçbir doktor giremiyor. Matkap, ‘’Kampta kalanlardan biri hastalanınca kamp sorumlusu 112’yi arıyor. Oraya hiçbir doktor sokulmuyor. Doktor arkadaşlarla anladığımız o ki bu kamptaki her şey gizlilik içinde yürütülüyor’’ dedi.
Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Mülteci Hakları Koordinatörü Volkan Görendağ konuyu “Kamp koşullarının kötüleştirilerek sığınmacıların Suriye’ye geri gönderilmesi için baskı yapılması ya da zorla sınırdışı uluslararası hukuka aykırı. Böyle bir ihtimali düşünmek bile istemiyoruz’’ diye değerlendirdi.
Af Örgütü: Suçlular kampı oluşturulamaz Görendağ, “Çadırkentlerde kalan Suriyelilerin suça karışması durumunda bunun muhatabı savcılıklardır. Eğer kamplarda ciddi suçlar dışında, birlikte yaşama düzenini bozan tartışmalar yaşanıyorsa Hatay Valiliği kamplarda düzeni sağlamak amacıyla Suriyelileri başka kamplara sevk edebilir. Ama sığınmacıların ‘suçlu’ olarak kategorize edilip ‘suçlular kampı’ oluşturulmasına izin vermemek gerekiyor. Yetkililerden iddiaları soruşturmasını bekliyoruz” diye konuştu. Dışişleri: Suriye’ye zorla iade yok Dışişleri Bakanlığı yetkilileri Suriyeli göçmenlerin tutulduğu kamplarda kalan hiçkimsenin zorla iade edilmediğini bildirdi. Kamplarda TC yasalarına göre suç işleyenler, uluslararası yasalarda öngörüldüğü şekilde gözaltına alınıyor ve yargılanıyor. Yargılamada o yörenin mahkemeleri tam yetkili sayılıyor. Suç işledikten sonra kaldıkları kamptan uzaklaştırılan göçmenler, Türk yasalarına göre yargılanıp ceza almak yerine, ülkelerine dönmek isteyebiliyor. Bu durumda da kendi istekleri ile gittiklerine dair imza alınıp‘sınır dışı’ ediliyorlar. Suriye istihbaratı ile ilişkileri tespit edilen kamp sakinleri için ise daha farklı bir prosedür uygulanıyor.
Dışişleri yetkililerine göre gelen Suriyeliler arasında askerler de var, ancak bu kişilerin kaldıkları dahil hiçbir kamp TSK’ca denetlenip kontrol edilmiyor.