Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri arasında on yılı aşkın süredir ilk kez, nükleer silahlarda indirim anlaşmasının uygulanması önündeki engeller aşıldı.
Rusya Federasyon Konseyi'nde bugün yapılan oturumda Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Obama ve Rus lider Dimitri Medvedev'in geçen Nisan ayında imzaladıkları anlaşma onaylandı. Anlaşmanın önümüzdeki bir kaç hafta içinde yürürlüğe girmesi planlanıyor.
START1 anlaşması, 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin son lideri Mihail Gorbaçov ve dönemin Amerikan Başkanı George Bush tarafından imzalanmıştı. Bu anlaşmanın geçerlilik süresi 2009'un Aralık ayında sona ermişti. Ardından Obama ile Medvedev arasında geçen Nisan ayında yeni bir anlaşma üzerinde uzlaştı. Amerikan Senatosu da anlaşmayı aylar süren görüşmeler sonrası geçen sene sonunda 26'ya karşı 71 oyla kabul etti.
Bugün ise Rusya'nın onayı geldi; Federasyon Meclisi Başkanı Sergey Mironov, Start 2 anlaşmasının oybirliğiyle geçtiğini duyurdu.
Yerini alacak yeni anlaşmaya göre Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya, 2200 olan stratejik savaş başlıklarını 1550'ye düşürecek. Yeni anlaşmayla savaş başlıklarının miktarı yüzde 30 oranında azaltılıyor. Her iki tarafın da bir diğerinin nükleer kabiliyetini yerinde denetleme hakkı olacak. Buna ek olarak, karada, denizaltılarda ve bombardıman uçaklarında herhangi bir zamanda bulundurulabilecek savaş başlıklarının ve füzelerin sayısına da hukuki bağlayıcılığı olan sınırlamalar getiriliyor.
Anlaşma, Moskova ile Washington arasında ilişkilerin ilerletilmesinde kilit önem taşıyor. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama, bunun çok büyük bir başarı olduğu yorumunu yapıyor ve bu anlaşma sayesinde dünyada çok daha az nükleer silah üretileceğini söyledi.
Geçen ay Amerikan Senatosu'ndaki zorlu oylama sırasında, Obama'nın bazı Cumhuriyetçi senatörleri şahsen arayıp ikna ettiği söyleniyor.
Ancak Senato'nun onayladığı kararda küresel füze kalkanı talebinin de yer aldığı bazı değişiklikler yapıldı. Amerikan senatosunun kararında ayrıca START2 anlaşmasının Amerika'nın füze savunma sistemi geliştirme planlarını sınırlamaması gerektiği belirtiliyor.
Rus parlamentosunun alt kanadı DUMA'da onaylanan kararda da beş yeni ön koşul bulunuyor. Buna göre START2 anlaşması ancak, yeni oluşturulacak füze savunma sistemlerinin, Rusya'nın nükleer caydırıcılık kabiliyetini engellememesi halinde gerçekleştirilebilir. Moskova, ABD'nin yükümlülüklerini Rusya'nın ulusal güvenliğine ciddi zarar getirebilecek şekilde ihlal etmesi halinde anlaşmadan çekilebilecek.
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Brüksel'de yaptığı açıklamada, anlaşmadan duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve bunun "uluslararası güvenlik ve istikrar açısından iyi bir gelişme olduğunu" söyledi. NATO, geçen sonbaharda ABD önderliğinde Avrupa'da bir füze savunma sistemi kurulmasını onaylamış ve Rusya'yı da katılmaya çağırmıştı. Medvedev, NATO'nun önerisine açık olsa da henüz kesin bir taahhütte bulunmuş değil.