ABD Dışişleri Bakanlığı Pazartesi günü gerçekleştirdiği basın toplantısında Rusya'yı Ukrayna ile gerginliği tırmandırmaktan kaçınmaya çağırdı. Geçtiğimiz günlerde Moskova'nın sınır bölgesine yeni askeri sevkiyat gerçekleştirdiğini gözler önüne seren görüntüler ortaya çıkmıştı.
ABD'nin açıklamasında bu konuya da dikkat çekildi. Ukrayna sınırı yakınında ve Kırım'da toplanan Rus askerlerine dair gelen raporlar 'inandırıcı' olarak nitelendirildi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, sosyal medyadaki paylaşımında, Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesine ilişkin bilgi verdi.
Rusya'nın Ukrayna içindeki ve etrafındaki askeri faaliyetleriyle ateşkes ihlallerinden NATO'nun ciddi endişe duyduğunu kaydeden Stoltenberg, "NATO Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğünü sağlam şekilde desteklemektedir." ifadesini kullandı.
Stoltenberg, Ukrayna ile İttifak arasındaki yakın ortaklığa bağlı olduklarını vurguladı.
Bu açıklamadan kısa bir süre sonra Ukrayna'dan da görüşme ile ilgili bir açıklama yapıldı. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, NATO'nun Donbas'taki savaşı bitirmek için tek yol olduğunu belirtti.
Kremlin, Zelensky'nin sözlerinden sonra 'Ukrayna'nın doğusundaki durum hassasiyetini korumaya devam ediyor, yapılacak her yeni açıklama bölgede tansiyonu daha da yükseltecektir.' açıklamasını yaptı.
Zelenskiy, NATO üye ülkelerini Karadeniz'de varlıklarını artırmaya çağırarak, ülkesine NATO Üyeliği Hareket Planı verilmesinin önemine dikkati çekti.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, Rusya ile gerginlik yaşayan Ukrayna'nın yanında olduklarını ancak bu ülkenin NATO'ya katılması konusunda kararı NATO'nun vereceğini açıkladı.
Psaki, Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, gündemi değerlendirdi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Toplantıdaki bir gazeteci, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'in, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile yaptığı telefon görüşmesinde, ülkesinin NATO'ya katılma isteğini dile getirdiğini anımsatarak, ABD'nin Ukrayna'ya bu konuda destek verip vermeyeceğini sordu.
Psaki, Ukrayna'nın uzun süredir NATO'ya katılma isteğini dile getirdiğini vurgulayarak, "Ukrayna'ya güçlü desteklerimizi her zaman iletiyoruz. Onlara karşı bir tehdidi geri püskürtmek için de çabalıyoruz ancak Ukrayna'nın ittifaka katılması kararı NATO'nun vereceği bir karardır." değerlendirmesinde bulundu.
Kremlin Ukrayna'nın NATO üyeliği hakkında da 'Üyelik kararında buna şiddetle karşı çıkan, Ukrayna'nın doğusunda yaşayan Ukraynalıların görüşleri mutlaka dikkate alınmalıdır.' ifadesini kullandı.
Donbas'taki gerilim hakkında bir açıklamada Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'dan geldi. Lavrov, Ukrayna yönetiminin Donbas ile ilgili yaptığı açıklamalardan endişe duyduklarını dile getirdi.
Batının Kiev'in bu açıklamalarına tepki göstermediğine dikkati çeken Lavrov, ABD’nin Donbas’ta yaşananlara dair uygun anlayışa sahip olduğu umudunu paylaştı.
Lavrov, Fransa ve Almanya'nın Donbas meselesinde Ukrayna'yı "kendine getirmesi" gerektiğini söyledi.
RIA'dan gelen son dakika gelişmesine göre, Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu teyakkuz kararı verdi ve birlikleri denetledi. Shoigu'nun birliklere yaptığı bu ziyareti 'savaşa hazır olun' mesajı olarak yorumlandı.
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Ruslan Homçak, 30 Mart'ta mecliste yaptığı konuşmada, Rusya'nın tatbikat bahanesiyle Ukrayna sınırları yakınlarına asker sevkiyatı yaptığını belirtmişti.
Donbas bölgesindeki krizin çözümüne ilişkin Rusya, Ukrayna ve AGİT'ten oluşan Üçlü Temas Grubu, 27 Temmuz 2020'den itibaren kapsamlı ateşkes kararı almıştı. Ukrayna Genelkurmay Başkanı Ruslan Homçak, Rusya'nın tatbikat bahanesiyle Ukrayna sınırına ve Kırım'a askeri sevkiyat yaptığını açıklamıştı.
Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Dairesi ise Rusya'nın Ukrayna'ya karşı ‘geniş çaplı’ provokasyona hazırlandığını iddia etmişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sözcüsü Dmitriy Peskov ise Ukrayna sınırındaki askeri hareketliliğin ‘tehdit oluşturmadığını’ ifade etmişti.
Donbas bölgesi, Zengin kömür rezervlerine sahip. Ukrayna ve Rusya için oldukça önemli. Ukrayna, ekonomik olarak bölgeden gelir elde ederken, Rusya da Rus kökenlilerin çoğunluğu oluşturduğu bölgeyle yakından ilgileniyor.
100 milyon ton kömür rezervi ile Avrupa’nın 4. büyük maden bölgesi olan Donbas, Ukrayna topraklarının sadece yüzde 5'ini oluşturuyor. Halkın yüzde 10'u burada yaşıyor. Gayrisafi milli hasılanın (GSMH) yüzde 20'sini bu bölge sağlıyor.
Ukrayna'nın ihracatının dörtte biri de yine bu bölgeden gerçekleştiriliyor. Donbas bölgesi ayrıca her iki sınırda da ağır sanayi kompleksleri ve madencilik sektörünün yoğunlaştığı önemli bir merkez olarak biliniyor.