MUHAMMET KURŞUN - İranlı milletvekillerine göre Rusya, Suriye'de İran ile birçok konuda ortak tutuma sahip olmasına rağmen İsrail konusunda farklı bir pozisyona sahip olabilir ancak bu Tahran ile Moskova'nın Suriye'deki iş birliğine engel değil.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in, geçen hafta AA muhabirinin sorusu üzerine "Rusya ile İsrail konusunda ihtilaflarımız var." açıklamasında bulunması, iki ülkenin Suriye'deki ilişkilerini yeniden gündeme getirdi.
AA muhabirine konuşan İran milletvekilleri, Tahran ile Moskova'nın Suriye'deki iş birliğinin İsrail pürüzüne rağmen devam edeceği görüşünde.
İran'da aşırı muhafazakar kanadın sözcüsü Hüseyin Nakevi Hüseyni, yabancı ülkelerin askeri mevcudiyeti Şam'ın komşusu olması nedeniyle İsrail için önemli olduğunu belirterek, "Mesele İsrail için fazlasıyla önem arz ediyor. Bu çerçevede İran'ın Suriye'deki varlığı da İsrail'in bir numaralı gündemlerinden biridir." dedi.
İran Suriye'de aktif bir rol oynaması ve orada güçlenmesi durumunda İsrail'in reaksiyon göstermesinden daha tabii bir şey olamayacağını savunan Hüseyni, "İsrail hava saldırıları ve askeri operasyonlarıyla Suriye hükümetini baskı altına alarak İran'ı zayıflatmak istiyor. İran'ın Suriye'de güçlenmesi, direniş cephesinde yer alan ülkelerin birliğinin takviyesi anlamına geliyor ve bu da kesinlikle İsrail rejiminin zararına olan bir durum." görüşlerini paylaştı.
İran'ın, uluslararası kararları ve sözleşmeleri dikkate alarak "asıl düşmanı olan" İsrail'e karşı cepheyi güçlendirmeyi hedeflediğini ve bu noktada atabildiği her türlü adımı atacağını ileri süren Hüseyni, Rusya ile İsrail görüşmelerine ilişkin olarak da şu değerlendirmeyi yaptı:
"Rusya, Suriye'de birçok konuda İran ile ortak ancak İsrail rejimi konusunda farklı hareket edebilir. Her ülke kendi ulusal çıkarlarının peşinde ve Rusya'nın da kendi menfaatlerini burada görmesi mümkündür."
- "İran ile Rusya'nın Suriye'deki iş birliği devam edecektir"
Suriye'ye terör örgütü DEAŞ'a karşı mücadelede askeri danışmanlık desteği verdiklerini aktaran Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyesi Murtaza Safari de, "Suriye'de bulunmaya ve destek vermeye devam edeceğiz. İran'ın resmi politikası bu şekildedir." diye konuştu.
İsrailliler propaganda yapmak için saldırı konusunu gündemde tuttuğunu ve siyasi açıdan bundan yararlanmayı hedeflediğini ifade eden Safari, "İsrail'in amacı İran'a yönelik baskıyı artırmak, meselenin tek izahı bu. İran, Suriye'de başka hiçbir ülkeye saldırmamıştır." görüşünü savundu. Rusya'nın İran'ı Suriye'den çıkarabileceği yönündeki iddiaları "İsraillilerin uydurduğu şehir efsaneleri" olarak nitelendiren Safari, İran ile Rusya'nın Suriye'deki iş birliğinin ihtiyaç duyulduğu sürece devam edeceğini ifade ederek, şunları söyledi:
"Rusya ile Suriye'de stratejik bir iş birliğimiz var. Rusya ve Suriye ile birlikte bölgede DEAŞ ve terörizme karşı mücadele yürütüyoruz. Rusya ile ikili ilişkilerimiz de dostanedir ve Rusya ile bölgedeki iş birliğimizde hiçbir sorun ve engel görmüyoruz."
-"Rusya İran'ı Suriye'den silmeyi gerçekten de istiyor olabilir"
Reformist kanadın Tahran Milletvekili Ali Rıza Mahcub ise İsrail ya da diğer devletlerin Suriye'de nasıl bir rol oynadığını ve oradaki ülkelerin gelecekte ne gibi bir konuma sahip olacaklarını bilmenin zor olduğuna işaret ederek, "İsrail'in Suriye'de ne kadar nüfuza sahip olduğunu ve Rusya ile Suriye'de nasıl bir rol oynamak istediğini bilebilmenin zor" olduğunu kaydetti.
Mahcub, Rusya'nın İran'ı Suriye'den çıkarabileceği ile ilgili iddiaları şöyle değerlendirdi:
"Rusya, gerçekten de İran'ı Suriye'den silmeyi istiyor olabilir fakat bunun pratikte gerçekleşmesinin ne kadar mümkün olduğuna bakmamız lazım. Rusya'nın İsrail ile görüşmesi ve onlarla iş birliği yapması hususunu ne teyit edebiliriz ne de inkar."
İsrail'in İran'a karşı olan düşmanlığının inkar edilemeyeceğini ifade eden Mahcub, "Suriye meselesi bir neticeye ulaştığında sadece İran değil tüm yabancı devletlerin askeri varlıklarının bu ülkede son bulması gerekecek. Askeri güçlerimizin İran dışında herhangi bir ülkede bulunmasından yana değiliz. Ancak ne kadar yakın olursak İsrail'in kontrol edilmesi ve saldırılarının etkisizleştirilmesi o kadar kolaylaşır." ifadelerini kullandı.