Bayındır İçerenköy Hastanesi Uzm. Dr. Beyhan Bulgurlu; çocuk sağlığında süt tüketiminin önemini anlattı. Sütün, çocukluktan ileri yaş dönemlerine kadar insan yaşamında gerekli pek çok besin öğesini içerdiğini kaydeden Bulgurlu, "Yağ, protein, süt şekeri, aminoasitler, kalsiyum, fosfor, magnezyum, potasyum, vitaminler için iyi bir kaynaktır. Kemik, diş sağlığı, hücre yenilenmesi, büyüme ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesi için önerilir" dedi.
Bulgurlu şunları söyledi:
"Her yaş grubunun günde en az 2 su bardağı süt veya süt ürünlerini tüketmesi gerekmektedir. Günde bir bardak süt içen bir çocuk, protein ihtiyacının yüzde 35’ ini, kalsiyum ihtiyacının yüzde 52’sini, B12 vitamini ihtiyacının yüzde 98’ini karşılayabilmektedir. Çocuklarımızda malnütrisyonun hala önemsenecek düzeyde olduğu ülkemizde, bu denli değerli besin maddesinin tüketiminin artırılması ve özellikle hayatımız boyunca sahip olduğumuz alışkanlıkların edinildiği en önemli dönem olan çocukluk ve gençlik dönemlerinde süt içme alışkanlığının kazanılması çok önemlidir.
BİR BARDAK SÜTTEKİ ŞİFA
2 su bardağı sütün içilmesi altı yaşındaki bir çocuğun günlük protein gereksiniminin yüzde 70’ini karşılar.
Günde 2 bardak süt, altı yaşındaki bir çocuğun B2 vitamini gereksiniminin yüzde 88’ini karşılar.
1 bardak süt altı yaşındaki bir çocuğun gereksinimi olan B12 vitamininin yüzde 98’ini karşılayabilir.
Günde içilen 3 bardak süt tiamin gereksiniminin yüzde 30-35’ini karşılayabilir.
2 bardak süt altı yaşındaki bir çocuğun kalsiyum gereksiniminin tümünü karşılayabilir.
Günde 2 bardak içilen süt altı yaşındaki bir çocuğun günlük fosfor gereksiniminin tümünü karşılar (1 bardak yüzde 55’ini).
2 bardak içilen süt altı yaşındaki bir çocuğun günlük magnezyum gereksiniminin yüzde 36’sını karşılar.
Günde 2-3 bardak içilen süt altı yaşındaki bir çocuğun günlük iyot gereksiminin yüzde 60-90’ını karşılar.
2-3 bardak içilen süt altı yaşındaki bir çocuğun günlük çinko gereksiniminin yüzde 24-36’sını karşılar.
2-3 bardak içilen süt altı yaşındaki bir çocuğun günlük potasyum gereksiniminin yüzde 60-90’ını karşılar.
Süt, kükürt minerali açısından önemli kaynaklardan biridir. 1 bardak sütte yaklaşık 60 mg. kükürt bulunmaktadır.
Günlük gereksinim 5-10 mikrogram olmakla birlikte, kimi durumlarda 50-200 mikrograma çıkabilir. 1 bardak sütte 2-3 mikrogram krom bulunmaktadır.
Günlük gereksinim bebek ve çocuklarda 80, erişkinlerde 30 mikrogramdır. 1 bardak sütte yaklaşık 60 mikrogram bakır bulunmaktadır.
Günlük gereksinim 50-200 mikrogram arasında değişmektedir. 1-2 bardak sütte 6-15 mikrogram selenyum bulunmaktadır.
SÜTÜ SEVMİYORSA AROMALISINI DENEYİN
Gelişme çağında yeterli miktarda süt içmek sağlık için çok önemlidir. Bu nedenle çocuğunuzun farklı şekillerde süt içmesini sağlamaya çalışabilirsiniz. Meyve ve çikolata aromalı sütler çocuğunuza cazip gelebilir. Ayrıca, mısır gevreği, bisküvi ya da meyve ile karıştırılmış süt vermek de çözüm olabilir. Süt yerine aynı miktarda yoğurt tüketilebildiği gibi, süte eşdeğer miktarlarda peynir çeşitleri, ayran vb tüketilebilir. Örneğin; iki kibrit kutusu kadar peynir bir bardak süte eşdeğerdir.
BESLENME ÇANTASINA SÜT YA DA AYRAN KOYUN
Çocukların beslenme çantası içeriklerinin sıklıkla kontrol edilmesi gerekmektedir.Beslenme saatlerinde; peynir, yumurta, taze sebze ve meyve gibi besinler, gazlı ve diğer hazır içecekler yerine süt, ayran, taze sıkılmış meyve suyunun tercih edilmesi konusunda çocukları uyarmalı ve bu konuda veliler ile işbirliği yapılmalıdır. Gençlere ara öğünlerde, taze sebze ve meyvanın eklenmesi, yağda kızartılmış besinlerden kaçınılması, kremalı ve sodalı içecekler yerine az yağlı süt ve ayranın tercih edilmesi gerekmektedir.
YETİŞKİNLER DE SÜT İÇMELİ
Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi’nde; yetişkin bireylerin 2 porsiyon (bir porsiyon; bir orta boy su bardağı yani 200 ml), çocuklar, adölesan dönemi gençler, gebe ve emzikli kadınlarla menopoz sonrası kadınların 3-4 (600-800 ml) porsiyon süt tüketmeleri önerilmektedir.
SÜTÜN YANINDA YEŞİL SEBZE KALSİYUM EMİLİMİNİ ARTIRIR
Kalsiyumun emilebilmesi için fosforla belli bir oranın tutturulması gerekiyor. Maalesef sütte bire bir gibi oran vardır ve kalsiyum, fosfor iyi emilmez. İyi emilmediği zaman da kana geçmez. Dereotu ve rokada, sütten daha fazla kalsiyum bulunur. Kalsiyum, pek çok yeşil yapraklıda vardır. Emilim açısından kalsiyum, fosfor oranları da çok iyidir. Yeşil yapraklılar kemiklerin kuvvetlenmesi için gerekli olan potasyum, Magnezyum açısından da zengindir. Kemiklerin güçlü olması için yeşil yapraklıların tüketilmesine önem verilmelidir. Düzenli süt tüketimi, diğer besin gruplarının (sebze, tahıl, diğer protein kaynakları gibi) alınması ve düzenli egzersiz ile desteklenmelidir.
SÜT ALIRKEN BUNLARA DİKKAT!
Günlük sütün dağıtımının, korunmasının soğuk zincir kırılmadan yapılması gereklidir.
Paketlerin zedelenmemiş olması önemlidir.
Son kullanma tarihine dikkat edilmelidir.
Paket açıldıktan sonra buzdolabında korunmalı ve 2-3 gün içinde tüketilmelidir.
Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’ndan alınan üretim izni olmalıdır.