Sahabe isimleri: Peygamber efendimizin sevdiği isimler

Hz. Muhammed, gerek İslamiyet’in yayılma sürecinde birçok zorlukla mücadele etti. Bu süreçte yanında sahabeler de vardı. İslam’ın yayılmasında önemli bir paya sahip olan sahabeler, günümüzde de tüm insanlık için örnek birer şahsiyet olarak karşımıza çıkıyor. Çocuklarımıza Peygamber Efendimizin sevdiği sahabe isimleri koymak ve onları bu güzel isimlerle çağırmak ise büyük bir memnuniyet yaratıyor. Efendimizin sevdiği bazı sahabe isimleri ve anlamları ise şu şekilde:

Erkek Sahabe İsimleri ve Anlamları

Sahabelerin İslam tarihi içerisinde ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu biliyorsunuz. Böyle bir durumda bu sahabelerin isimleri de önem kazanıyor. İşte birçok kişinin evlatlarına verdiği bazı erkek sahabe isimleri:

• Abdullah: Sözcük anlamı Allah’ın kulu demek olan Abdullah, aynı zamanda Hz. Muhammed’in (s.a.v.) babasının da adı. Ayrıca Efendimiz bu ismin Allah’ın en çok sevdiği isimler arasında yer aldığını buyuruyor.
• Abdurrahman: Rahman’ın kulu anlamına gelen Abdurrahman, tıpkı Abdullah gibi Allah’ın sevdiği isimlerden birisi. Rahman ismi herkese merhamet eden anlamına gelir.
• Ali: Ali sözcüğü yüce, ulu, büyük gibi anlamlara gelir. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) damadı olan halife Hz. Ali’nin de adı. Hz. Ali, Müslüman olma davetini kabul eden ilk erkek olarak bilinir.
• Ebubekir: Bu isim dört büyük halifenin birincisi olan Hz. Ebubekir’in de ismi. Ebubekir isminin deve yavrusunun babası anlamına geldiği düşünülüyor. Ayrıca Bekir’in babası manasında da kullanılır. Hz. Muhammed (s.a.v.) sonraları Hz. Ebubekir’in adını Abdullah olarak değiştirmiştir.
• Enes: Enes ismi günümüzde de kullanılan erkek sahabe isimleri arasında yerini alıyor. Enes, Arapçada ‘insan’ sözcüğü ile aynı kökten gelir. Enes bin Malik, bu isme sahip olan en bilindik sahabelerin başında geliyor.
• Habib: Dost, sevilen kişi, sevgili anlamlarına gelen bu isim efendimizin çok sevdiği isimler arasında geçiyor. Çünkü kendisi için Allah’ın sevgilisi anlamına gelen Habibullah sözcüğü de kullanılır.
• Halit: Halit her zaman aynı kalan, değişmeyen, sonsuz anlamlarına gelir. Aynı zamanda ünlü sahabe ve İslam komutanı Halid bin Velid’in de adı.
• Hamza: Hamza ismi arslan, heybetli, güçlü anlamlarına gelir. Ünlü sahabelerden Hz. Hamza’nın adıdır. Hz. Hamza’nın Hz. Muhammed’in (s.a.v.) amcası olduğu ve Uhud Savaşı’nda vahşice şehit edildiği biliniyor.
• Haris: Hadislerde geçen isimlerden birisi de Haris. İsim iki farklı anlama geliyor. Bunlardan birisi bekçi, gözcü bir diğeri ise çiftçi. Efendimiz, bu ismi anlamı açısından en doğru isim olarak nitelendiriyor. Haris ismi, Abdullah ve Abdurrahman’dan sonra sahabeler arasından en çok kullanılan isimlerden biri.
• Malik: Bir şeye sahip olan veya o şeyin üzerinde hakkı olan kimse anlamlarına gelir. Malik ismi günümüzde de tercih ediliyor.
• Muaz: Anlamı izzet sahibi olan, saygı duyulan, kıymetli ve korunan kişi. Ayrıca Hz. Muhammed’in (s.a.v.) övgülerine layık olan Muaz bin Cebel’in de adı.
• Muhammed: Sahabe, her fırsatta Hz. Muhammed’e (s.a.v.) olan sevgisini dile getirir, bunu yaptıkları işlerde de gösterirdi. Bunlardan birisi de evlatlarına O’nun adını koymak. Muhammed ismi, övülmeye layık olan kişi anlamına gelir. Efendimiz hadislerinde kendi isminin kullanılmasında bir sakınca olmadığını ancak bu ismi kullanırken kendi künyesi ile birlikte kullanmamalarını buyuruyor.
• Osman: Cennetle müjdelenen sahabelerden birisi olan halife Hz. Osman’ın adıdır. Osman ismi hem ejderha/yılan hem de güzel gözleriyle bilinen toy kuşu yavrusu anlamlarına gelir.
• Ömer: Yaşayış, hayat anlamlarına gelir. İslam’ın ikinci halifesi Hz. Ömer’in de adıdır. Hz. Ömer başlarda Mekkeli müşriklerin yanında olsa da sonraları İslam’ı seçer.
• Talha: Bu isim zamk ağacı manasına gelir. Cennetle müjdelenen sahabelerden Talha bin Ubeydullah'ın da adı.
• Zeyd: Artan, ilave, fazla gibi anlamlara gelen bu isim Kur’an-ı Kerim’de (Ahzab, 33/37) geçen tek sahabe ismi. Hz. Zeyd, Hz. Muhammed (s.a.v.)’in azat ettiği bir köle olarak biliniyor.

Kadın Sahabe İsimleri ve Anlamları

Peygamber Efendimiz ile birlikte Arap toplumunda kadınlar birçok hakka kavuştu. Durum böyle olunca kadın sahabeler de İslam tarihi içerisinde önemli bir konuma geldi. İşte hanım sahabe isimleri ve anlamları.

• Ayşe: Aynı zamanda Hz. Muhammed’in (s.a.v.) eşinin ismi de olan bu sözcük, bolluk ve zenginlik içinde hayatını sürdüren, yaşam gibi anlamlara gelir. Bu isim günümüzde de çok fazla tercih ediliyor.
• Esma: Esma Arapçada isimler, adlar anlamlarına gelir. Benzer şekilde Esma’ül Hüsna, yani Allah’ın güzel isimlerinde de kullanıldığını görüyoruz.
• Fatıma: Hz. Muhammed’in (s.a.v.) kızının ismidir. Anlamı ise ayrılmış, kesilmiş olan şey. Peygamberimizin hadisine göre Allah, kıyamet zamanı Fatıma’yı ve onun soyundan gelenleri cehennem azabından ayırır.
• Halime: Peygamber Efendimizin sütannesinin de ismi olan Halime, yumuşak huylu kadın anlamına geliyor. Sahabe arasında bu isim de yaygındır.
• Hatice: Hz. Muhammed’in (s.a.v.) eşi ve aynı zamanda ilk Müslüman kadın olan Hz. Hatice’nin adıdır. Hatice ismi erken doğan kız çocuğu anlamına gelir.
• Leyla: Leyla ismi gece gibi güzel kadın anlamına gelir. Ayrıca Arabi ayların son gecesine de denilir.
• Safiye: Bu isim saf sözcüğünden türemiş olup katkısız, duru, saf olan anlamlarına gelir. Birçok sahabenin bu ismi kullandığı biliniyor.
• Sümeyye: Hanım sahabe isimleri arasında fazlaca kullanılır. İsim Arapçada küçük gökyüzü anlamına gelir. Ayrıca İslam tarihinde şehit olan ilk kadın sahabenin de adı.
• Zeynep: Hz. Muhammed’in (s.a.v.) torunun adı da olan Zeynep isminin anlamı; değerli taşlar, mücevher. İsmin bir başka anlamı da babasının süsü.

Sahabe Nedir, Kimler Sahabe Olarak Tanımlanır?

TDK'ya göre sahabe, Hz. Muhammed’i gören ve onun sohbetinde bizzat bulunan Müslümanları ifade etmek için kullanılan bir sözcük. Bu sözcük aynı zamanda "bir şeye sahip çıkan kişiler" anlamına da gelir.

Dini terminolojide ise sahabe sözcüğü ile ilgili çok sayıda tanım var. Fakat yapılan bu tanımların önemli bir kısmı sahabe sözcüğünün sınırlarını net olarak çizmiyor. Bundan dolayı belki de Kur’an-ı Kerim’de geçen "İnsanlık için ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmet" (Âl-i İmrân 3/110) ayeti esas kabul edilmeli. Öte yandan Hz. Muhammed (s.a.v.) de hadislerinde sahabenin İslam için önemini vurguluyor. Hangi tanımlama yapılırsa yapılsın sahabeler için şunu söyleyebiliriz ki onlar İslam’ı kabul ettikleri andan itibaren sarsılmaz bir imanla bağlanmış ve Hz. Muhammed'in (s.a.v.) ümmeti olmakla şereflenmiş kimseler olarak karşımıza çıkıyor.

Bir başka tartışmalı mesele ise sahabelerin sayısının kaç olduğu konusu. Dönemin yaşam şartlarını göz önüne aldığımızda bu sayının tam tespitinin güç olduğunu tahmin edebilirsiniz. Çünkü o zamanlarda nüfusun kimlerden oluştuğu, bunların nerelerde ve ne şekilde yaşadığı konusunda sağlam bilgiler yok. Öte yandan yapılan çalışmaları esas aldığımızda sahabe sayısının 10.000 civarında olduğu görülüyor. Bu durumda sahabelerin isimlerinin tespiti de oldukça güç bir durum. Fakat yine de birçok sahabenin ismi kayıtlarda fazlaca geçiyor ve günümüzde çocuklara bu isimler de veriliyor.