ŞIRNAK (İHA) - Şırnak'ta 2 yıl önce başlatılan ve Avrupa Birliği (AB) tarafından desteklenen 'Şal Şapik Kumaşı Projesi', amacına ulaştı. Kurs gören 16 öğrenci, şimdi birer usta olarak başka gençlere şal şapik kumaşını dokumayı öğretecek seviyeye geldi.
Şırnak'ta şal şapik dokumacılığı alanında, yaşları 60 ile 70 arasında olan 4 usta kalmıştı. Halk Eğitim Merkezi'nde biraraya gelen kardeş ustalar, hem mesleklerini yaşatıyor hem de düzenlenen kurslarla el sanatlarını gelecek nesillere aktarmaya gayret ediyor. Halk Eğitim Merkezi Müdürü Bahattin Durgun, şal şapik sanatında çok iyi yerlere geldiklerini belirterek, artık modern şekilde şal şapik kumaşını dokuduklarını ifade ederek, "Siparişler üzerinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 4 ustayla başladık, şimdi 4 ustayla birlikte 16 öğrencimiz de ustalaştı. Projemizin 20 aylık süresi bitiminde 20 tane şal şapik ustası yetiştirmiş olacağız. Artık amacımız 'Kütahya Porseleni' gibi, 'Şırnak Şal Şapiği'ni de dünyaya açıklamak ve marka haline gelmektir. Şal şapik sanatımızın icrası artık sonsuza kadar sürecek, çünkü onu yaşatacak öğrenciler yetiştiriyoruz" dedi.
Projenin AB tarafından da desteklendiğini dile getiren Durgun, "Bu projemizin amacı, Türkiye'de sadece yöremizde yapılan bu sanatımızı yaşatmak ve geleceğe taşımaktır. Valilik bünyesinde ŞIRGEV ve Halk Eğitim Merkezi işbirliğiyle bu projeyi hazırladık ve AB'nin hibe programında destek görerek çalışmalarımıza başladık. 20 aylık proje çalışmamızın sonunda 20 tane şal şapik ustası yetişmiş olacak. Projemiz her şeyiyle kabul gördü. Bundan böyle çalışmalarımızı kapsamlı ve daha geniş bir şekilde sürdüreceğiz ve artık Avrupa'ya açılacağız. Zaten daha önceden de hem batı illerimizden hem de Avrupa'dan sipariş alıyorduk. Ancak projemizin AB hibe programında kabul görmesiyle birlikte daha fazla ve daha geniş şekilde Avrupa'ya açılacağız" diye konuştu.
Çalışan şal şapik dokuma ustalarından Beşir Şat, şal şapik üretiminin Türkiye'de sadece Şırnak'ta yapıldığını ifade ederek, sanatlarını yaşatacaklarını ve geleceğe taşıyacaklarını söyledi. "Şal şapik sanatı, artık buranın bir sanatı haline geldi ve rayına oturdu. Şal şapik sanatımız yok olmakla karşı karşıya kalmıştı. Valilik sayesinde yeniden yeşerdi ve meyvelerini de verdi. Bu hem bizim için hem de yeni yetişen gençlerimiz için bir iş alanı oldu. 2 yıldır bu işle uğraşıyoruz ve bu sanat giderek gelişiyor. 4 klasik tezgahımız mevcuttur. Ancak giderek geliştiği için şu anda 12 tane modern tezgahımız kuruluyor. Bunların kurulmasıyla birlikte daha güzel ve daha hızlı şekilde çalışma olanağı bulacağız. Faaliyete geçecek 12 yeni tezgahımızla öğrenci sayımız da arttı. Böylece, işi olmayan ve kahve köşelerinde zamanını boş yere geçiren gençlerimiz için, açılan kursumuz sayesinde iş olanağı oluştu. Bu sayede ailelerine de ekonomik olarak destek olmaya başladılar. Öğrencilerin hem sanat öğrenmesi hem de ailelerine ve kendilerine ekonomik çıkar sağlamaları bizi çok mutlu ediyor" şeklinde konuştu.
"ŞAL ŞAPİK USTALARININ SAYISI GİDEREK ARTIYOR" Şal şapiğin tamamen el tezgahlarında dokunduğunu ve çeşitli aksesuarlarla pantolon, ceket, çanta, etek gibi turistik ve yöresel kıyafetlerde kullanıldığını açıklayan Şat, "Şal şapik, birçok işlemden geçerek bu hale geliyor. Bu kumaşın çekimi, sökümü ve boyası var. Bu kıyafet, genellikle halkoyunları ekiplerinin kullandığı özel bir giysidir. Artık herkese normal hayatta da giyme şansı doğdu, çünkü bu sanat giderek gelişiyor. Türkiye'de şal şapik yapan 4 kardeş kaldık. Ancak şu anda her birimiz 4 öğrenciyi yetiştiriyoruz. Yetiştirdiğimiz 16 öğrenciyi de ustalaştırdık. Hedefimiz, öğrencileri yetiştirip gelecekte şal şapiği yaşatmak ve korumaktır. Halk Eğitim Merkezi bünyesinde bu el sanatını yaşatmaya çalışıyoruz" diye konuştu.
Şal şapik ustalarının yetiştirdiği genç usta Bedri Bahşiş ise, hem sanat öğrendiğini hem de ekonomik kazanç elde ettiğini ifade ederek, "2 yıldır bu işle uğraşıyorum. Daha önce hiçbir işle meşgul olmuyordum. Valilik sayesinde hem sanat öğreniyorum hem de aileme ve kendime ekonomik kazanç sağlıyorum. Yöremize has olan bu sanatı ustalarımız sayesinde inşallah yaşatacağız. Halk Eğitim Müdürü'ne ve ustalarına minnettarız" dedi.
Bu arada, GAP Bölgesi'nde Kültürel Mirası Geliştirme Programı Teknik Destekleme elemanları, Halk Eğitim Merkezi'ndeki şal şapik kumaşı tesislerinde incelemede bulunduktan sonra Şırnak El Sanatlarını Yaşatma ve Geliştirme Projesi Koordinatörü Rahmet Yumak'ı makamında ziyaret etti. GAP Kültürel Mirası Geliştirme Programı Proje İzleme Sorumlusu Teknik Destekleme elemanları Haydar Uğur Dağ ve Duygu Dağ, GAP bölgesinde bulunan 9 il içerisinde yer alan 33 projeden en iyi projenin Şal Şapik Projesi olduğunu ve projenin istikrarlı bir şekilde ilerlediğini söyledi. Haydar Uğur Dağ ve Duygu Dağ, "Bölgeyi gezerek projeleri denetliyoruz. Proje birinci yılını doldurdu. 2. yılın ödeneklerinin alınması için gerekli çalışmaları yaptık. Bölgede yürütülen projelerin başını bu proje çekiyor. Proje sorumlularının üstün gayretleriyle sağlıklı bir şekilde yoluna devam edeceğinden kuşkumuz yok. Projenin sorumlularına gösterdikleri yoğun çabadan dolayı teşekkür ediyoruz" dedi.
Şırnak El Sanatlarını Yaşatma ve Geliştirme Projesi Koordinatörü Rahmet Yumak ise, Şal şapik kumaşı dokumacılığının, Şırnak'ın en eski ve bölgede eşi bulunmayan tek kültürel mirası olduğunu belirterek, "Bu projeyle kumaşın üretimi yapılarak, hem halkın hizmetine sunulacak hem de istihdam sağlanacaktır. Bölge halkının bu kumaşa ilgisi ve ihtiyacı var. Bu kumaş, yoğun olarak üretildiği dönemlerde halkın günlük giydiği kıyafetlerde kullanılırdı. Ancak, kumaşın giderek daha az üretilmesi sebebiyle sadece düğünlerde, bayramlarda ve diğer özel günlerde giyilmeye başlandı. Bu projeyle ise artık, üretilen kumaşlar, kültürel mirasın korunmasının yanı sıra, ekonomik bir kazanç olarak da değerlendirilecek ve sadece yöresel giysi olarak kalmayıp pantolon, ceket, kravat, tayyör, etek gibi modeller geliştirilerek geniş bir halk kitlesine ulaşacak. Bu ürün sayesinde ilimiz Şırnak, daha fazla tanınacak ve gelişecektir" ifadelerini kullandı.
Şal şapik kumaşının gerekli hammadde alımlarının yapıldığını, son 1 ay içerisinde 144 metre şal şapik kumaşı üretildiğini dile getiren Yumak, üretilen kumaşlara talebin çok olduğunu, usta öğreticiler tarafından kumaşın her metrekaresinin özenle incelenerek kaliteli bir şekilde üretiminin devam edeceğini kaydetti.