Sala'nın bonservis bedeli tartışması sürüyor

DİLARA ZENGİN - Uçak kazasında hayatını kaybeden Arjantinli futbolcu Emiliano Sala'nın bonservis ücretine ilişkin tartışmalar yeniden gündeme gelirken uzmanlar, konuyu karmaşık ve uyuşmazlık doğurabilecek bir mesele olarak nitelendirdi.

İngiltere Premier Lig ekibi Cardiff City'nin uçak kazasında yaşamını yitiren Sala'nın bonservis bedelini Fransa 1. Futbol Ligi'ndeki Nantes kulübüne ödemeyeceğine yönelik yabancı basında yer alan haberler üzerine bu konudaki tartışmalar yeniden alevlendi.

28 yaşındaki Arjantinli santrfor, İngiltere Premier Lig ekibi Cardiff City tarafından 19 Ocak'ta kulüp rekoru olan 15 milyon sterlin karşılığında Nantes'tan transfer edilmişti.

Sala'nın bulunduğu uçak, 21 Ocak akşamı Fransa'nın Nantes şehrinden Galler'in başkenti Cardiff'e seyir halindeyken Manş Denizi'nde kaybolmuştu. 3 Şubat'ta uçağın enkazının yeri belirlenmiş, 6 Şubat'ta ise çıkarılan cansız bedenin Sala'ya ait olduğu tespit edilmişti.

Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA), uçak kazasında hayatını kaybeden Arjantinli futbolcu Emiliano Sala'nın bonservisi için inceleme başlatmıştı. Cardiff City'nin 20 Şubat'ta ödemesi gereken ilk taksit, iki kulübün anlaşmasıyla bir hafta ertelenmişti.

- "Sözleşmesi devam eden sporcu için iki hukuki işlem gerekir"

Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) Hakimi ve Uzman Hukukçu Avukat Emin Özkurt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halihazırda sözleşmesi devam eden bir oyuncunun transfer edilebilmesi için iki hukuki işleme ihtiyaç olduğunu söyledi.

Transfer görüşmesinin yapılabilmesi için ilk olarak mevcut kulüpten izin alındığını aktaran Özkurt, ardından oyuncu ve yeni kulübün görüşmelerinin gerçekleştiğini son aşamada ise kulüpler arası mali şartlarda anlaşıldığını aktardı.

Özkurt, bonservis ücretinin sporcunun mevcut kulübüyle sözleşmesini erken feshedebilmesi veya buna dayalı zararların karşılanması için ödenen bir ücret olduğunu belirterek, bir oyuncunun sözleşmesinin sona ermesiyle başka bir kulübün bu oyuncuyla sözleşme imzalaması halinde mevcut kulübe herhangi bir ödeme yapılmasının gerekmediğini ifade etti.

- "Transfer sözleşmesi halen geçerli"

Sala'nın durumunda da iki sözleşme olduğunu dile getiren Özkurt, bunların Cardiff City'nin Sala ile imzaladığı oyuncu sözleşmesi ve Cardiff City ile Nantes arasında imzalanan sözleşme olduğunu bildirdi.

Özkurt, tarafların bu sözleşmelere dayanarak hareket ettiğine dikkati çekerek, bu doğrultuda Sala'nın Cardiff City'ye transferinin gerçekleştiğini belirtti.

Sala'nın ölümünün her iki sözleşmeye etkisini değerlendiren Özkurt, şöyle devam etti:

"Ölüm, Cardiff City ile Sala arasındaki sözleşmeyi sona erdiren sebeplerden biridir. Anılan sözleşme hizmet sözleşmesidir ve Sala'nın ölümüyle doğal olarak bu hizmet yerine getirilemeyeceğinden sözleşme kendiliğinden sona ermiştir. Diğer sözleşme ise Sala'nın Nantes ile olan sözleşmesinin erken feshedilmesi için imzalanmıştır. Bu açıdan bakıldığında Sala'nın ölümü mevcut durumu değiştirmeyecektir. Sözleşme erken feshedilmiştir ve Nantes kulübünün zararları ortaya çıkmıştır. Bu nedenle transfer sözleşmesinin halen geçerli olduğu ve taraf olan kulüpleri bağladığı yorumu getirmek mümkündür."

- "Nantes'ın haklılığı ağır basmakta"

Özkurt, konunun hukuki uyuşmazlığa dönüşmesi halinde FIFA nezdinde ya da kulüpler arasında imzalanan transfer sözleşmesinde farklı bir mahkeme veya tahkim kurulu yetkili kılındıysa orada çözülebileceğini belirterek, sonraki aşamada ise karardan memnun olmayan taraf veya tarafların CAS'a itiraz etme hakkı bulunduğunu, tarafların CAS'ı ilk derece çözüm merci olarak belirlemiş olmalarının da mümkün olduğunu söyledi.

Konunun hukuki boyuta taşınması halinde özelliklerine göre değerlendirilerek hakkaniyete uygun bir kararla sonuçlanacağını dile getiren Özkurt, "Normal bir durumda, Nantes'ın haklılığı ağır basmakta olduğundan Nantes lehine karar çıkmasının daha kuvvetli bir ihtimal olduğunu söyleyebiliriz fakat bu durum özellikli olduğundan, oyuncunun trajik bir kazayla ve henüz takımına dahil olmadan vefat etmesi nedeniyle tazminat oranında sözleşmeyle mutabık kalınan rakamın altında bir yere inilmesi olasılığı da mevcuttur." değerlendirmesinde bulundu.

- "Nantes sözleşme bedelini istemekte haklı"

Spor Hukuku Enstitüsü Başkan Yardımcısı Avukat Alpay Köse de Sala'nın transferinin FIFA'ya 18 Ocak'ta bildirildiğine dikkati çekerek, "Kazanın olduğu 21 Ocak'ta Sala resmen Cardiff City'nin oyuncusuydu, bu durumda Nantes kulübünün sözleşme bedelini istemesi hukuki olarak haklı görünüyor." dedi.

Futbolcuların uluslararası transferlerinde FIFA düzenlemelerinin geçerli olduğuna ancak Sala'nın durumuna ilişkin bir hükmün bulunmadığına işaret eden Köse, bu noktada hukuki açıdan bir boşluktan söz edilebileceğini, iki tarafın da kusuru olmadan kaybının olduğunu söyledi.

Köse, "Hukuken bakıldığında bonservis bedelinin ödenmesi gerektiği açık ancak yaşanan olayda iki tarafın da kusursuz olduğu dikkate alındığında hakkaniyete daha uygun olanın bonservis bedelinin tamamının değil bir kısmının ödenmesi olduğu görüşündeyim." diye konuştu.

- "Ödenmesi gereken bedelde indirime gidilebilir"

Spor hukuku alanında uzman Avukat Erdem Egemen de öncelikle sözleşmenin incelenmesi gerektiğini, sözleşmenin gizli tutulduğunu, bu nedenle FIFA'nın "Futbolcuların Statüsü ve Transferi"ne ilişkin talimatı ışığında fikir yürütülebileceğini söyledi.

Bir uyuşmazlık durumunda dosyanın FIFA Uyuşmazlık Çözüm Kurulu'na gittiğini ancak oyuncunun ölümü halinde talimatta açık hüküm bulunmadığını aktaran Egemen, "Her halükarda, FIFA Uyuşmazlık Çözüm Kurulu ya da İcra Kurulu, öncelikle sözleşmenin geçerli bir şekilde kurulup kurulmadığını ele alacaktır. Sözleşmenin kurulduğunu ve oyuncunun artık Cardiff'in futbolcusu olduğunu görüyoruz. Konunun lafzi yorumundan, 'tüm bonservis bedelinin Nantes'a ödenmesi gerekir.' şeklinde doğrudan bir sonuca ulaşılma ihtimali mevcuttur." dedi.

Egemen, tarafların iradesi dikkate alınarak, FIFA tarafından "denkleştirici adalet" işlevinin de öne çıkabileceğini belirterek, "Oyuncuyu alan Cardiff’in sözleşme imzalamaktan beklediği menfaat gerçekleşmemiş. Bu nedenle irade yorumlanması sonucu, FIFA, ödenmesi gereken bedelde indirim yoluna gidebilir." diye konuştu.

- "Karmaşık bir mesele"

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Paslı ise sözleşme için herhangi bir geciktirici koşul öngörülmediyse, sözleşmenin kurulmuş ve hükümlerini doğurmuş olacağını söyledi.

Bu durumda Cardiff City'nin bonservis bedelini ödemesi gerekeceğini belirten Paslı, şunları kaydetti:

"Ancak genelde bu tür sözleşmelerde geciktirici koşul öngörülmektedir. Bu tür sözleşmelerde futbolcunun Cardiff City ile sözleşme imzalaması ya da sağlık muayenesinden geçirilmesi, transfer eden kulübün bulunduğu federasyonun siciline kaydedilmesi gibi geciktirici şartlar öngörülebilir. Eğer bu koşullar gibi koşullardan birisi öngörüldüyse, Emiliano Sala öldüğünden bu koşullar gerçekleşemeyecek ve sözleşme sona erecek ve sözleşme hüküm doğurmayacaktır. Nitekim Cardiff'in ödemeyi reddetmede öne sürdüğü sebeplerden birisi olarak sözleşme için gerekli nihai belgelerin Sala tarafından imzalanmaması gösterilmiştir... Olay her ne kadar trajik olsa da ölümle imzalanan bir profesyonel futbolcu sözleşmesi varsa sona erecektir. Diğer yandan transfer bedeline ilişkin sözleşme bakımından da yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak bir inceleme yapılarak sonuca varılacaktır. Hukuki bir boşluktan ziyade oldukça karmaşık ve uyuşmazlık doğurabilecek bir mesele olarak nitelendirilmesi yerinde olacaktır."