"Salçalık Domates"te Hasat Başladı, Alım Fiyatları Yükseldi

HALUK YÜKSEL - Türkiye'nin salçalık domates üretiminin yaklaşık yarısını (1 milyon ton) karşılaması beklenen Karacabey ve Mustafakemalpaşa ovalarında hasada başlandı. Çiftçilerle daha önce kilogramı 21-23 kuruştan sözleşme imzalayan fabrikaların, yurt içi ve dışında salça talebinin artması ve Ege Bölgesi'nde iklim kaynaklı rekolte düşüşlerinin neden olduğu açığı kapatmak için fiyatları 25-26 kuruşa kadar yükseltmesi, üreticilerin yüzlerini güldürdü. Karacabey Ziraat Odası Meclis Başkanı Nuri Karaca, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karacabey ve Mustafakemalpaşa başta olmak üzere İzmir'in Torbalı ve Bergama, Manisa'nın Salihli ilçeleriyle Çanakkale'nin, salçalık domates üretiminde büyük pay sahibi olduğunu söyledi. Bu yıl yağışlı havalar ve yüksek nem yüzünden sezon başında bir tür mantar hastalığı "mildiyö"nün görüldüğünü ancak üreticilerin etkin ilaçlı mücadelesiyle bunun yayılmasının büyük çapta önlendiğini anlatan Karaca, şu anda bölgedeki rekolte ve ürün kalitesinin iyi olduğunu belirtti. Karacabey'de 78 bin, Mustafakemalpaşa'da 7 bin dekar olmak üzere Bursa'da 85 bin dekar alanda salçalık domates yetiştirildiği bilgisini veren Karaca, "Aşağı yukarı 1 milyon ton ürün bekliyoruz. Kazasız belasız bir sezon geçirmemizi temenni ediyorum" dedi. - Salçalık domateste yeni alım fiyatı 25-26 kuruş Karaca, salçalık domateste kilogram başına alım fiyatlarının, fabrikalarla yapılan sözleşmeler çerçevesinde peşin ödemeli 21 kuruş, yarısı peşin, kalanı 2015'in ocak ayında ödemeli 22,5-23 kuruş olarak belirlendiğini hatırlattı. Dünyada, küresel ısınmadan kaynaklanan birtakım dengesizlikler, hava koşullarında olumsuzluklar yaşandığını vurgulanan Karaca, şöyle devam etti: "Bu tabii diğer ülkelerde de etki yaratıyor, o bakımdan bir salça açığı oluşacak muhakkak. Türkiye genelinde bakarsak aşağı yukarı 180 bin dekar alanda ekili domates var ve 2 milyon ton domates elde edilebilir. Bu da Türkiye'nin ihtiyacını karşılayabilir ama ihracata daha çok talep olacağını tahmin ediyoruz. Sözleşmeli tarım çerçevesinde çiftçi arkadaşlarımız 21-23 kuruşa sözleşme yapmıştı. O zaman da fabrikaların bu fiyatı revize etmeleri gerektiğini belirtmiştik. Bugün 25 kuruşa yükselttiler ve 26 kuruşa alan da var. O zaman da 25 ila 30 kuruş arasında bir beklenti içindeydik. Öyle bir fiyata oturacak gibi duruyor şu anda." - "Fiyat artışının nedeni; salça talebinin yükselmesi ve kuraklık" Salçalık domates fiyatlarının artmasında iklim koşullarının önemli ölçüde belirleyici olduğuna değinen Karaca, bu yıl Ege Bölgesi'nde yağışlardan dolayı hem ekimlerin geciktiğini hem de rekoltenin çok düşük kalacağının tahmin edildiğini dile getirdi. Karaca, kuraklığın Ege Bölgesi'ni olumsuz etkilediğine işaret ederek, "O bakımdan Ege, şu anda hasada tamamen girmiş vaziyette ve bir hafta içinde tamamen temizlenebilir. Bu açığı da bizim bölgemizden karşılamak için fabrikalar, bir fiyat artışına gitmek zorunda kaldılar. Yurt dışından, yurt içinden çok büyük bir salça talebi var. Stoklarda da boşalma var" değerlendirmesinde bulundu. ABD, Çin, İspanya, İtalya ve Yunanistan'ın, Türkiye'nin salçalık domates ve salça üretiminde önemli rakipleri olduğuna dikkati çeken Karaca, İspanya, İtalya ve Yunanistan'ın bu sektörden çekilmek üzere olduğunu ve söz konusu boşluğu Türkiye'nin doldurabileceğini sözlerine ekledi. - "İlerleyen günlerde hava şartları ne getirecek belli değil" Karacabey Ziraat Odası Başkanı Hasan Karahasanoğlu ise hava koşullarının üretimi doğrudan etkilediğini ve tehlikenin hala geçerli olduğunu ifade etti. Hava tahmin raporlarını izlediklerini, bölgede son günlerde görülen kötü hava koşulları ve hortum gibi olayların üreticileri tedirgin ettiğini söyleyen Karahasanoğlu, "Şu anda domatesimiz; üstü açık fabrika. Her an, bir saat içinde kaybolabilir. Bunda ne fabrikanın ne de eken adamın mesuliyeti var. Çiftçi batağa attığını, bataktan toplamaya uğraşıyor. Her koşulla karşı karşıya" diye konuştu. Karacabeyli üreticilerden Şaban Demirel de her şeyin hava koşullarına bağlı olduğunu anlattı. Son yağışlardan olumsuz etkilendiklerini belirten Demirel, "İlerleyen günlerde hava şartları ne getirecek belli değil. İnşallah iyi olur. Şu anda domates iyi. Benim, erken domateslerde herkes gibi bereket güzel, fiyatlar da iyi gibi. Normal taahhütlü fiyatların bayağı bir üstünde. Sezondan iyi şeyler bekliyoruz" ifadesini kullandı.