Bu araştırmalar, başka araştırmalara benzemiyor.
Hem de hiç benzemiyor!
Bugüne kadar internette okuduğumuz, ilgili dersi aldıysak üniversite kitabının başında, fakülte kantininde uyuya kaldığımız ‘zeki insanların ortak özellikleri’ ile ilgili tüm makaleler benzer şeyleri işaret ediyorlardı.
Ortalamanın üstünde zekaya sahip olan insanların gece çalıştıklarını öğrendiğimizde mutlu olmuştuk örneğin, nihayet nefret ettiğimiz nine özdeyişi "Akşam yatmak bilmez, sabah kalkmaz bilmez!" bilimsel olarak tarihe karışmıştı. Zeki insanların sosyal ilişkilerde zayıf olduğunu öğrenmemiz, amca-kızımızın düğününe gitmek istemememizi açıklar nitelikteydi üstelik...
Bir de tabii biyolojik durumlar vardı; çocukluğumuzda iyotumuz eksik bırakılmadıysa normalin üstünde zekâya bir adım daha yakındık örneğin.
Ancak son 10 yıldır öyle ilginç, öyle güzel araştırmalar yapılıyor ki; insan "Yahu zeki miyim acaba?" diye düşünmeden edemiyor; hattâ zaman zaman kötü alışkanlıklarını bile meşrulaştırabiliyor! Bahsettiğimiz kötü alışkanlıklar, gece geç yatmaktan, dağınık olmaktan çok daha fazlası tabii ;) Gelin, bu ilginç bulgulara birlikte göz atalım:
1. Kardeşleriniz arasında en büyük çocuksanız;
Küçük kardeşler kusura bakmasın; Büyük çocuklar, gerçekten de kardeşlerine nazaran genelde daha zekiler. Ancak sanılanın aksine, bu durum biyolojiyle değil; ebeveynlerin gelişim çağındaki evlatlarına davranışlarıyla ilgili.
Norveçli epidemiyologların askeri kayıtları kullanarak yaptıkları incelemede, 1967-1976 arası doğan 250 bin erkek incelenmiş. Sonuçlar beklendiği gibi; ilk doğan evlatların ortalama IQ’su 103. İkinci çocuklarda bu puan 100’e, üçüncüde ise 99’a geriliyor. New York Times’da 2007 yılında yayınlanan başka bir araştırma da, bu üç puanlık farkı teyit ediyor ve ekliyor: _"Bunun biyolojik faktörlerle bir ilgisi yok."
_
2. Anne sütüyle beslendiyseniz;
İlk maddemiz biyolojik değil, psikolojik faktör kaynaklıydı. İkinci maddemiz ise ‘biyolojik’ kısımdan…
2007 yılında Britanya ve Yeni Zelanda’da 3000 çocuk üzerinde yapılan araştırmada; bebekliğinde anne sütünde beslenenler ile beslenmeyenlerin zekaları karşılaştırılmış. Bu noktada şöyle küçük bir gen ayrıntısı devreye giriyor ve sonucu tayin ediyor: Eğer her insanda bulunan _FADS2 geninin, herkeste bulunmayan özel bir çeşidine sahipseniz, bir de bebekliğinizde anne sütüyle beslendiyseniz; ortalamanın 7 IQ puanı üzerine çıkabiliyorsunuz
_. Bu genin özel çeşidi sizde yoksa, anne sütüyle beslenmeniz sizi daha zeki kılmıyor…
Yani hem özel FADS2 geni, hem de anne sütü gerekli.
3. Çocukluğunuzda müzik dersleri aldıysanız;
Müzik eğitiminin beynin gelişimine katkıda bulunduğunu sağır sultan duydu zaten; biz yine de tekrar duyuralım: Psychological Science Dergisi’nde yayınlanan 2011 tarihli ilk araştırma; 4-6 yaş arası çocukların sözel zekâlarının sadece 1 aylık müzik dersi sayesinde daha hızlı geliştiğini gösteriyor.
Diğer araştırma 2004 tarihli, Glenn Schellenberg imzalı: Bu araştırmada 6 yaşında 9 ay boyunca piyano dersi alan çocuklarda, almayanlara nazaran çok daha hızlı bir IQ artışı gözlemlenmiş...
Yani; müzik iyidir. Kafayı çalıştırır.
4. Okumayı erken yaşta söktüyseniz;
Bu madde çok bariz, değil mi? :) Biz yine de bir araştırmayla destekleyelim:
2012 yılında İngiltere’de yapılan bir araştırmada, 2000 çift tek yumurta ikizi ele alındı. İkizlerden okumayı daha hızlı sökenin, bariz bir şekilde daha zeki olduğu gözlemlendi... Buyrun, bu da makalenin link'i.
4. Kediniz varsa;
Birazcık da kişisel özelliklerinizden bahsedelim mi? Hattâ geçtiğimiz günlerde sizinle paylaştığımız ‘Kedi İnsanı vs. Köpek İnsanı’ araştırmasına da bir ucundan değinelim mi? :)
Yazarımız Suzi Erit, Facebook’ta 160 bin kişi üzerinde yaptığı bu araştırmayı paylaşırken köpek insanlarına karşı kibarlığı elden bırakmadı. Ancak 2014 yılında Business Insider’da yayınlanan bir araştırma var ki, o elimizdeki kibarlığı yavaşça yere bıraktırıyor:
Her birinin çocukken ya kedisi ya da köpeği olan ve aynı puanla girilen aynı koleje mensup 600 denek üzerinde yapılan araştırmada; köpeği olan insanların daha arkadaş canlısı, kedisi olan insanların ise daha yüksek IQ’ya sahip olduğu tespit edildi :)
5. Çok dağınıksanız;
Kişisel özellik demişken, annelerimize cevap niteliğinde olan şu iki araştırmayı da tekrarlamakta fayda var!
Time Dergisi yazarı Eric Barker’ın Steven Johnson’dan alıntıladığı teoriye göre; daha dağınık ve fikirlerle darmadağın olan bir zihnin, yenilikler oluşturma potansiyeli çok daha fazla. Bir de Einstein’dan alıntılayalım: Eğer dağınık bir masa dağınık bir aklın işaretiyse, boş bir masa neyin işaretidir?
6. Düzenli alkol tüketiyorsanız;
Son iki maddemiz biraz tartışma yaratacak cinsten...
Evrimsel psikolog Satoshi Kanazawa ve ekip arkadaşlarının London School of Economics yayınlarında yayınlanan araştırmaları epey ilginç. Araştırmaya göre gençliklerinde çok çok, orta yaşlılıklarında da sık sık alkol tüketen Amerikalı ve İngilizler, tüketmeyenlere nazaran biraz daha zeki durumdalar. Yanlış anlaşılmasın tabii: Profesör Kanazawa, alkol içenlerin alkol içtikleri için zeki olduklarını öne sürmüyor. Zeki insanların alkole meyilli olduğundan bahsediyor :)
Buyrun, makalenin PDF’i burada. Kendiniz inceleyin!
6. Keyif verici maddeler kullanmışsanız;
2012’de yapılan ve Science Direct websitesinde yayınlanan bir araştırmaya göre, zeki insanlar alkole olduğu kadar yasadışı keyif verici maddelere de meyilliler!
1958’de doğan 6 bin İngiliz vatandaşının incelendiği araştırmada, IQ’su diğerlerine göre yüksek olan insanların, ilk gençlikten 30’lu yaşların başlarına kadar keyif verici maddelere daha kolay yöneldikleri sonucuna ulaşıldı...
Link burada. Hayırlısı olsun.