ABD başkanlık seçimini kim kazanacak? Hillary Clinton mı, Donald Trump mı? Herkes bu sorunun yanıtını bekliyor. ABD'nin birçok eyaletinde oy verme işlemi başladı. Başkan adayı Donald Trump, oy kullandıktan sonra bir grup tarafından protesto edildi. İşte Demokrat Partili aday Hillary Clinton ile Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump'ın kıyasıya yarıştığı ABD başkanlık seçimlerinde son durum... Gelişmeleri, seçimde kimin önde gittiğini, ABD başkanlık seçimlerini kimin kazandığını dakika dakika aktaracağız...
ABD seçimlerini kimin kazandığı sorusu saatler sonra yanıtını bulacak. ABD'nin ve dünyanın geleceğini etkileyecek bu seçimlerde oy verme işlemi başladı. ABD'nin yeni başkanı Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump mı yoksa Demokrat Parti adayı Hillary Clinton mı olacak? İşte kritik seçimlerle ilgili son dakika gelişmeleri...
DAKİKA DAKİKA ABD BAŞKANLIK SEÇİMİ
19.45: Trump'ın oy kullandığı seçim merkezininin önündeki bazı seçmenler Cumhuriyetçi adayı protesto etti. Bir seçmen elinde "Hayvan katili Trump" yazılı döviz taşırken, bir grup seçmen de Trump seçim merkezinden ayrılırken, "New York, senden nefret ediyor" diye bağırdı.
19.00: Cumhuriyetçi aday Donald Trump, Manhattan'ın Midtown bölgesindeki seçim merkezinde oyunu kullandı.
18.45: SON ANKETTEN CLİNTON ÇIKTI
Seçim gününden hemen önce yapılan Reuters/Ipsos anketinin sonucu açıklandı. Buna göre, Clinton yüzde 44'e yüzde 39 ile Trump'ın beş puan önünde. Anket, Clinton'ın Trump'ı yenme ihtimalini yüzde 90 olarak ortaya koyarken, Demokrat adayın 538 seçici delegeden 303'ünü alacağına işaret etti. Ankete göre Trump ise 235 delege kazanabilecek. Adayların, ABD başkanı olabilmeleri için 270 delege kazanmaları gerekiyor.
18.00: ABD'nin Batı yakasındaki California, Idaho ve Nevada eyaletlerinde de sandıklar açıldı ve seçmenler oy vermeye başladı.
17.00: ABD'nin 'Central Time Zone' bölgesindeki eyaletlerinde oy verme işlemi başladı. Böylece oy verme işleminin başladığı eyalet sayısı 23'e yükseldi.
16.30: Clinton ve Trump Twitter hesaplarından birer mesaj paylaştı. Clinton, "Bugün seçim günü ve sandıklar resmen açıldı. Ne zaman oy vereceksiniz?" diye yazdı ve hala nerede oy kullanacağını bilmeyen seçmenler için bir link paylaştı.
Trump ise seçim sloganı olan ' Amerika'yı yeniden güçlü yapalım'ı hatırlatır şekilde "Bugün Amerika'yı yeniden güçlü yapalım' diye yazdı.
16.07: Hillary Clinton ve eşi Bill Clinton evlerinin bulunduğu New York'un Chappaqua bölgesinde oylarını kullandı. Demokrat başkan adayı oyunu kullanırken, "Eğer seçilecek kadar şanslıysam, elimden gelenin en iyisini yapacağım" dedi.
15.30: Demokrat Parti'nin başkan yardımcısı adayı Tim Kaine, ABC'de yayınlanan Good Morning America programına verdiği röportajda; Florida, Ohio, Pensilvanya ve Kuzey Carolina gibi eyaletlerin kazanılmamasının büyük önem taşıdığını söyledi. Memleketi Virginia'da oy kullanan Kaine, "Bu dört eyaletten birini alırsak, Hillary'nin başkan olacağını düşünüyorum" dedi.
14.00: ABD'nin doğusundaki dokuz eyalette oy verme işlemi yerel saatle 06.00'da başladı. Sandıkların oy verme işlemi için TSİ 14.00'da açıldığı dokuz eyalet şöyle: Connecticut, Indiana, Kentucky, Maine, New Hampshire, New Jersey, New York, Vermont ve Virginia.
İLK SANDIKLARIN SONUÇLARI
ABD'deki kritik başkanlık seçimlerinde ilk sonuçlar, Dixville Notch köyünden geldi. Sadece sekiz seçmenin bulunduğu köyde kazanan, Demokratların adayı Hillary Clinton oldu. Ancak aynı eyaletteki diğer iki kasabadan gelen sonuçlar eklendiğinde; Cumhuriyetçi aday Donald Trump, Clinton'ı geçti.
ABD'nin diğer eyaletlerinde oy verme işlemi ilerleyen saatlerde başlayacak. New Hampshire eyaletinde, seçmen sayısı 100'ün altındaki üç yerleşim yerinde ise oy verme işlemi, gece yarısı başlamış ve kısa süre sonra da tamamlanmıştı.
Sandık açılış-kapanış saatlerinin eyaletten eyalete değişiklik gösterdiği ABD'de, ilk sandıklar TSİ 03.00'te kapanacak. Sandık çıkış anketlerinin sonuçları ise Türkiye saatiyle gece yarısından sonra gelmeye başlayacak. TSİ 06.00 sularında ise kazanan adayın belli olması bekleniyor.
SEÇİCİ DELEGE SAYISI BAŞKANI BELİRLEYECEK
ABD seçim sistemine göre seçimde en fazla oyu almak, başkan seçilmek için yetmeyebiliyor. Ülkede seçim sistemi, her eyaletin, başkanı ayrı ayrı seçmesi üzerine kurulu. Federal yönetim yapısının bulunduğu ülkede halk, her eyalette partilerin başkan adayına bağlı olan "seçici" grubuna oy veriyor. Eyaleti kazanan başkan
adayı, eyaletlerin nüfus yoğunluğuna göre belirlenen seçici delegelerin tamamını da kazanmış oluyor. Dolayısıyla seçici delegelerde çoğunluğu alan, ülkenin de başkanı oluyor
EN KRİTİK EYALET CALIFORNIA
Bu nedenle gözler Hillary Clinton ile Donald Trump'ın halkın ne kadarının oyunu aldığında değil, hangi eyaletleri kazandığında olacak. Başkanın seçilmek için 50 eyalet ve özel statüsü bulunan başkent
Washington DC'deki 538 seçici oyun salt çoğunluğunu, yani 270'ini alması gerekiyor. California, 55 kişiyle en çok seçici kurul üyesi barındıran eyalet.
İkinci sırada 38 üyeyle Teksas geliyor.
Diğer eyaletlerdeki seçici delegelerin dağılımı ise şöyle:
New York 29, Florida 29, Illinois 20, Pennsylvania 20, Ohio 18,
Georgia 16, Michigan 16, Kuzey Carolina 15, New Jersey 14, Virginia 13, Washington 12, Massachusetts 11, Arizona 11, Tennessee 11, Indiana 11, Minnesota 10, Maryland 10, Missouri 10, Wisconsin 10, Colorado 9, Güney Carolina 9, Alabama 9, Kentucky 8, Louisiana 8, Oklahoma 7, Connecticut 7, Oregon 7, Arkansas 6,
Mississippi 6, Utah 6, Kansas 6, Nevada 6, Iowa 6, West Virginia 5, Nebraska 5, New Mexico 5, Idaho 4, Maine 4, Rhode Island 4, Hawaii 4, New Hampshire 4, Vermont 3, Delaware 3, Montana 3, Alaska 3, Kuzey Dakota 3, Güney Dakota 3, Wyoming 3.
GÖZLER SALINCAK EYALETLERDE
Seçimlerde Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasında gidip gelen "salıncak eyaletler" (swing states), Clinton ile Trump'ın kampanyalarını yoğunlaştırdıkları yerler oldu.Adaylar arasındaki çekişmeden dolayı "savaş alanı" olarak da nitelendirilen Ohio, Florida, Kuzey Carolina, Virginia ve Pensilvanya, seçimin kaderinde etkili olacak.
Florida, California ve Teksas gibi oy ağırlığı yüksek olan eyaletler seçimlerde belirleyici olurken, "kazanan hepsini alır" kuralı gereği salıncak eyaletlerin hangi adaya oy vereceği de başkanlık için önemli hale geliyor.
40 MİLYONDAN FAZLA KİŞİ, SEÇİM GÜNÜNDEN ÖNCE OY KULLANMIŞTI
ABD'de 37 eyaletin yanı sıra başkent Washington D.C.'de 26 Ekim'den itibaren erken oy verme veya mazeretli oy verme işlemleri başlamıştı.
Bu kapsamda 40 milyondan fazla kişinin, seçim gününü beklemeden oylarını kullandığı belirtiliyor. Erken oy verme sürecinde kullanılan oylar, sandıklar kapanana kadar sayılmayacak.
Kayıtlı seçmen sayısının 225.8 milyon olduğu bu seçimlerde, 120 milyondan fazla kişinin oy kullanacağı tahmin ediliyordu.