Şanlıurfa’nın bayram lezzeti ‘külünçe’

Şanlıurfa’da Ramazan Bayramı öncesinden gelenek haline gelen ve bayramların olmazsa olmaz lezzeti külünçe, bu bayramda da bölge halkının sofralarını süsleyecek.
Sadece tatlı olarak değil, kimi zaman tuzlu ve susamlı çeşitleriyle de kentte gözde yiyecekler arasında yer alan külünçe, bayramlarda gelen konuklara ikram ediliyor. Yöre kadınları tarafından genellikle bayrama yakın günlerde ve arife günü hazırlanan külünçeler, mahalle fırınlarında pişiriliyor. Külünçe yapmayı bilmeyen ya da yoğun Ramazan günlerinde yapma fırsatı bulamayan kadınların imdadına da pastaneler yetişiyor.
Evlerde hamuru hazır hale getirilen, ekmek fırınlarında pişirilen külünçeler, Ramazan Bayramı’nın vazgeçilmez çöreği haline geldi. Ramazan Bayramı’nın yaklaşmasıyla evlerde başlayan telaş, teravih namazından sonraya kadar devam ederken, evde kadınların sabah namazından sonra yapımına başladığı külünçe süt, toz şeker, zeytinyağı, yaş maya, salep, tarçın, rezene kökünden yapılmış baharat, çörek otu, Hindistan cevizi ve un karışımından oluşuyor. Öğleye kadar yapılan hamur, yaklaşık 4-5 saat bekledikten sonra akşam namazına müteakip evlerde hazırlanarak tepsilere dizilip ekmek fırınlarına gönderiliyor. Burada bırakılan külünçe hamurları, pişirilmeye başlıyor. Pişirilen külünçeler, Ramazan’ın son günlerinde sahurda, Ramazan Bayramı’nda ise sabah kahvaltısında yeniliyor. Aylarca bozulmadan kalabilen külünçeler çay ve peynirle tüketiliyor.

"Kadınlar yapar, erkekler taşır"
Fırına külünçeyi pişirmeye getiren Mehmet Süzen, “Şanlıurfa’nın kurabiyesi yani halk dilinde külünçe diye geçiyor. Kadınlar evde hazırlıyor bayram ikramı diye, bizde taşımasını yapıyoruz” şeklinde konuştu.
Şanlıurfa’da fırınlar, sahura kadar külünçe pişirmek için mesai yapıyor.