Dünyada görme kaybıyla sonuçlanan görme bozuklukları arasında üçüncü sırada yer alan sarı nokta hastalığı, sadece ileri yaştan değil sigaradan ve yanlış beslenmeden de kaynaklanır. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine baktığımız zaman dünyada görme kaybıyla sonuçlanan görme bozuklukları arasında sarı nokta hastalığı 3. sırada yer almaktadır ve bu hastalıktan etkilenin kişi sayısı ise yaklaşık 30 milyondur. Merkezi retina bölgesinde bulunan ve sarı nokta olarak bilinen hücrelerin hasar görmesiyle birlikte, görme keskinliği kaybına yol açan, ileri yaşa bağlı olarak ortaya çıkan sarı nokta hastalığı, tıp literatüründe “maküler dejenerasyon” olarak geçmektedir. Sarı nokta hastalığında, cisimleri, çizgileri eğri veya kırık görme, renklerin daha soluk olması, okurken sayfadaki harflerin bozulması gibi görme kalitesini düşüren çok fazla belirti bulunur. Bu yüzden de 6 ayda bir mutlaka gözlerinizi güvendiğiniz kurumlarda kontrol ettirmelisiniz.
Genç yaşta etkilemeye başlıyor
Dünyada ve ülkemizde çok önemli bir kesimi etkileyen, genel olarak yaşa bağlı olarak ortaya çıkan sarı nokta hastalığında hasta, cisimleri kırık ve yamuk görmeden şikayet eder. Bir süre sonra gri bir leke görmeye başlar, hastalık ilerledikçe leke siyahlaşır. Hastalığın her iki gözde de kendisini göstermesi ve önlem alınmaması durumunda, hasta başkalarının yardımı olmadan günlük işlerini yapamaz duruma gelir. Daha çok 50 yaş ve üzeri kişilerde görülen sarı nokta hastalığının görülme yaşı ise günümüzde 30’lara kadar düşmüştür. Hareketsiz yaşam, düzensiz beslenme, güneşe fazla maruz kalmak, A vitamini eksikliği ve sigara tiryakiliği, sarı nokta hastalığını etkileyen en büyük faktörler arasında yer almaktadır.
Sigara dumanını solumak da içmek kadar zararlı
Her geçen gün artan sigara bağımlılığının yaşı giderek düşmeye başladı ve sigara bağımlılığı sadece akciğer rahatsızlıklarını değil, birçok sağlık sorununu da tetiklemektedir. Sigara, retinayı koruyan önemli bir antioksidan olan lutein’in emilimini ciddi ölçüde azaltır ve bu da sigara kullananlarda lutein düzeyini düşürerek, sarı nokta hastalığı riskini artırır. Hastaların sigarayı bırakmaları durumunda, hastalık zaman içinde geriler ve ilerlemesi yavaşlatılmış olur. Sigara içenler kadar pasif içici konumunda bulunan kişiler de aynı tehlike altındadırlar.
Yaş tip, körlüğe sebep oluyor
Sarı nokta hastalığının kuru ve yaş tip olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır. Sarı nokta hastalığında kuru tip yüzde 90 oranında görüldüğü için daha tehlikeli gibi algılansa da aslında yaş tip, görme kaybına yol açar ve bu yüzden de yaş tipin erken teşhisi büyük önem taşır. Kuru tipe oranla daha hızlı ilerleyen hastalık, ani görme kaybıyla birlikte renkli görmenin ve kontrast hassasiyetinin bozulmasına, zamanla retina ve makulada oluşan yeni damarlarda kanama yapması sonucu körlüğe sebep olur. Kuru tipte çeşitli vitamin ve takviyelerle hastalık yavaşlatılabilirken, yaş tipte ise anormal olarak gelişme gösteren ve makulaya zarar veren damarların çok erken dönemde lazerle yakılarak geriletilebilir. Son yıllarda ortaya çıkan ve bizim de merkezlerimizde kullandığımız fotodinamik tedavi yöntemi de sarı nokta hastalığını durdurmakta önemli bir rol oynamaktadır. Fotodinamik tedavi yöntemi, ilaçla birlikte yapılan bir lazer tedavisidir. Bu yöntem sayesinde hastalık nedeniyle yeni oluşan damarları tıkayarak, hastalığın durmasını sağlayabiliyoruz. Bazı vakalarda anormal damarlanmayı önleyen veya gerileten göz içi enjeksiyonları da bir umut ışığı oluşturmaktadır.
Mutlaka göz muayenesi yaptırılmalı
Sarı nokta hastalığının önüne geçmek için ise şu tavsiyelerde bulunmak istiyorum:
Ailesinde sarı nokta hastalığı olanlar, 40’lı yaşlarında mutlaka göz muayenesinden geçmeliler.
Özellikle 40’lı yaşlarında olanlar beslenme düzenlerine ve yaşam tarzlarına dikkat etmeliler.
Gözleri zararlı ışınlardan korumak için güneş gözlüksüz dışarı çıkılmamalıdır.
Omega 3 göz sağlığı için çok önemli olduğundan, Omega 3 açısından zengin besinler yenmeli ve gerekirse Omega 3 takviyesi alınmalıdır.
Yağa ve kolesterole dikkat edilmeli ve düzenli şekilde kontroller yaptırılmalıdır.
Sigara kullanılıyorsa bırakılmalı ve içilen ortamda bulunulmamalıdır.