Sarkastik, alaycı ve iğneleyici bir ifade tarzını tanımlayan bir kelimedir. Sarkastik ifade tarzı, bazı kültürlerde sosyal bir beceri veya zekâ göstergesi olarak algılanabilirken diğer durumlarda yanlış anlaşılmaya veya kırgınlıklara yol açabilir. Bu nedenle kullanıldığı bağlama dikkat edilmesi önemlidir.
Sarkistik, ironiyle karışık olarak eleştiri veya hoşnutsuzluğu dolaylı ve mizahi bir şekilde ifade etmektir. Bu üslup iğneleyici bir dil kullanılarak karşı tarafa üstü kapalı bir eleştiri veya hoşnutsuzluk hissettirmeyi amaçlar. Alaycılığı doğrudan bir eleştiri gibi sert olmamakla birlikte eleştirel bir alt mesaj taşır.
Örneğin bir işi ağırdan alan birine "Bu işte gerçekten çok hızlısın!" demek sarkastik bir ifadedir. Burada kişi aslında hızdan değil, yavaşlıktan bahsederek karşı tarafı mizahi bir dille eleştirir.
Sarkastik ifadeler genellikle mizah içinde yer bulur ve bazı kültürlerde zeka göstergesi olarak değerlendirilir. Tonlama ve bağlam yanlış anlaşıldığında sarkastik ifadeler yanlış yorumlanabilir veya kırıcı olabilir. Bu yüzden sarkastik ifadelerin uygun bir bağlamda ve dozunda kullanılması önemlidir.
Türk Dil Kurumu sözlüğünde sarkastik kelimesi alaycı anlamına gelir. Bu tarz ifadeler özellikle mizah içinde sıkça kullanılmakla birlikte eleştiri veya hoşnutsuzluk belirtmenin kibar veya dolaylı bir yolu olarak da tercih edilebilir. Örneğin, bir kişinin isteksizce bir iş yapması üzerine "Ne kadar da heveslisin!" demek sarkastik bir ifade olur. Burada gerçek anlamda övgüden ziyade karşıdaki kişinin isteksizliğini alaya alan bir ton söz konusudur.