ABD Donanması, ABD Temsilciler Meclisi sözcüsü Nancy Pelosi'nin Tayvan ziyareti nedeniyle Çin ile artan gerilimden bu yana ilk kez iki savaş gemisinin Pazar günü Tayvan Boğazı'ndaki uluslararası sularda seyrettiğini söyledi. ABD 7. Filosu'ndan yapılan açıklamada, güdümlü füze kruvazörleri USS Antietam ve USS Chancellorsville'in Tayvan Boğazı'ndan rutin bir şekilde geçiş yaptığını belirtildi. Çin ordusu ise olayın ardından "teyakkuz durumuna" geçtiğini bildirdi.
Filonun açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"Gemilerin Tayvan Boğazı'ndan geçişi, ABD'nin özgür ve açık bir Hint-Pasifik'e olan bağlılığını gösteriyor. ABD ordusu, uluslararası hukukun izin verdiği her yerde uçmakta, gemilerini yüzdürmekte ve faaliyet göstermektedir."
Son yıllarda ABD savaş gemilerinin yanı sıra İngiltere ve Kanada'dan gemilerin boğazdan geçmesi Pekin'de öfkeye neden oldu.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığından yapılan açıklamada, "USS Antietam ve USS Chancellorsville gemilerinin Tayvan Boğazı'ndan geçişinin izlendiği", "askerlerin teyakkuz halinde ve her türlü provokasyonu püskürtmeye hazır olduğu" belirtildi.
Beyaz Saray Hint-Pasifik Koordinatörü Kurt Campbell, 12 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, "ABD'nin gelecek haftalarda Tayvan Boğazı'ndan standart hava ve deniz geçişlerini sürdüreceğini" ifade etmişti.
Tayvan'ı topraklarının parçası olarak gören Çin, Boğaz'ı kendi kara suları ve egemenlik alanı olarak görüyor. ABD Donanması ise "uluslararası sular" olarak gördüğü bölgede seyrüsefer serbestisi kapsamında geçiş hakkına sahip olduğunu savunuyor.
Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada'yı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası olarak gören Çin'in tepkisini çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlar başlatmıştı. 7 gün süren tatbikatlar, Ada'nın çevresinde fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu sözcüsü, 10 Ağustos'ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş ancak Tayvan Boğazı'ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.
Ziyaretinin ardından, Çin ordusuna ait savaş uçakları ve savaş gemilerinin Tayvan Boğazı'nı ayıran itibari "orta çizgi"yi geçtiği uçuşları ve devriye seferleri düzenli hale gelmişti.
Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin ardından, Demokrat Partili Massachusetts Senatörü Ed Markey başkanlığında 5 kişilik bir heyet, Indiana eyaleti Valisi Eric J. Holcomb ve Cumhuriyetçi Partili Tennessee Senatörü Marsha Blackburn de bu ay içinde Tayvan'ı ziyaret etmişti.
Pekin, "tek Çin ilkesini" vurgulayarak Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor. (AA)