CANNES (ANKA) - Ece Güçer Reynouard Bildiriyor- “Selvi Boylum Al Yazmalım”ı restore ederek, yeniden sinemaya kazandıran Groupama Gan Sinema Vakfı’nın İcra Direktörü Gilles Duval, filmin restorasyonun toplamda 80 bin Euro’ya mal olduğunu, bunun 25 bin Euro’sunun ise T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından karşılandığını kaydetti.
Türk sinema tarihinin unutulmaz filmi, Cengiz Aytmatov’un aynı romanından Atıf Yımaz’ın beyazperdeye taşıdığı “Selvi Boylum Al Yazmalım” yeniden doğdu. Groupama Gan Sinema ve Technicolor Vakıfları tarafından restore edilerek, “29. Uluslararası İstanbul Film Festivali”nin galasında izleyenlere sunulan film, 33 yılın ardından yenilen yüzü ile sinemaseverleri yine derinden etkilemeyi başardı.
Bugüne kadar dünyanın çeşitli ülkelerinden 30 kadar filmi restore edip sinema salonlarına ve festivallere kazandıran Groupama Gan Sinema Vakfı, altı aylık bir restorasyon çalışmasından ardından “Selvi Boylum Al Yazmalım”ı gün yüzüne çıkardı.
ANKA’nın sorularını yanıtlayan Vakfın İcra Direktörü Gilles Duval, “Selvi Boylum Al Yazmalım”ın bir de tiraj kopyasını hazırladıklarını belirterek, böylelikle filmin yeniden sinema salonlarında gösterebileceğini kaydetti. Haziran ayının sonunda on kadar sinema salonunda film yeniden gösterileceği müjdesini veren Duval, filmin uluslararası festivallerde gösterilmesi için de uğraştıklarını söyledi. Restore edilen tüm Türk filmlerinin bir kopyasının Mimar Sinan Üniversitesi’nde bulunduğunu belirten Duval, yeni nesiller için filmin izlenmeye tamamıyla müsait olmasının gerektiğini yoksa yapılan restorasyonun pek bir anlamı kalmayacağını ifade etti.
Türk sinema mirasının özelikle 50’li 60’li 70’li yıllar olmak üzere çok zengin olduğuna dikkat çeken Duval, “Bugünse Türk sinemasının son derece aktif, ortaya çıkan önemli sanat yönetmenleri var. Vakıf olarak biz ayni zamanda Çin, Fransız veya Rumen sinemasıyla da ilgileniyoruz ve bunları dünya sinema mirası çerçevesinde restore ederek en iyi şekilde muhafaza edilmesi için çalışıyoruz” dedi. “Selvi Boylum Al Yazmalım”ın restorasyon çalışması için tüm gerekli uzman kadroyu ve teknik donanımı İstanbul’da Fono Film Stüdyoları’nda bulduklarını anlatan Duval, “Bazen sadece yöneticilerden bu konuda azim ve istek gerekiyor. Atif Yilmaz, mesela 120’yi asan film yapmış, her sene birini restore etsek, 20 senede bitiremeyiz. Bu konuda yönetmenlerin toplum kuruluşlarının da bilinçlenmesi lazım” diye konuştu.
-SELVİ BOYLUM AL YAZMALIM'IN YENİ YUZU 80 BİN AVRO-
Duval, “Selvi Boylum Al Yazmalım”ın restorasyonun toplamda 80 bin Euro’ya mal olduğunu, bunun 25 bin Euro’sunun ise T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından karşılandığını kaydetti. Duval filmin restore edilmesine nasıl karar verdikleri konusunda ise şunları söyledi:
“Türkiye’den, İstanbul Film Festivali’nden bize film seçenekleri sunuluyor. Sonuçta Türk sinemasını, filmlerin kopyalarının en son hallerini en iyi Türk uzmanlar bilebilir. Biz de vakıf olarak filmin tüm haklarına sahip olan kişilerin iznini almaya özen gösteriyoruz. Bu konudaki sorun bazen filmin haklarını elinde bulunduranlarda başlıyor. Mesela filmin yönetmeni öyle bir ücret talep ediyor ki bu filmin tüm restorasyonunun maliyetini bile aşıyor. Dolayısıyla seçimi başka filmlere kaydırmak zorunda kalıyoruz. Bu sadece Türkiye’de degil, dünyanın her yanında olabilen bir şey. Bazen de filmin haklarının kimde olduğunu bile bulamıyoruz.”
Bazı filmler için büyük bir aciliyetin söz konusu olduğunu dile getiren Duval, “Belki de şu an konuştuğumuz sırada bazı filmler restore edilemeyecek kadar yıpranıyordur. Yarın çok geç olabilir. Eğer negatif bozulmuşsa, DVD ve televizyon versiyonları bu konuda hiç bir şey çözümlemez. Şöyle ki, yıpranmış bir tablodan bir poster çekimi yapabilirsiniz, ama asıl eser yıpranmışsa, yapıtı sonsuza dek kaybedebilirsiniz” dedi.
-ORJİNAL SES BANTLARI KAYBOLMUŞ!-
“Selvi Boylum Al Yazmalım”ın bazı bölümlerinin yıpranmış olsa da olduğu gibi bırakmak zorunda kaldıklarını belirterek, orijinal ses bandı ve stüdyo kayıtları kaybolduğunu anlatan Duval, “Tek ses verisi miksaj ses bandıydı. İç ve dış seslerin bir arada olduğu bir banttı. Çok bozulmuş bir ses kısmına el attığınızda, diyaloglarda mesela aynı bantta olduğu için zarar görebilirdi. Biraz da bu bir restorasyonun hikayesi aslında. Bazen gitmek istediğimiz en iyi yere kadar gidemiyoruz. Filmin zaman içindeki aşınma hikayesini göz önüne alırsak, Selvi Boylum Al Yazmalım’ın en büyük teknik sorunu, sesti. Selvi Boylum… için ses bandı üzerinde titizlikle yoğunlaştık. Filmin restorasyonunda önce geleneksel metotları uyguladık. İlk başta filmi banyoladık daha sonra numerik olarak restore ettik. Sinemada filminin saniyesinde 24 fotoğraf varsa, bunları tek tek ele aldık. 24 fotoğrafı elden geçirdiğinizde ancak filmin bir saniyesini restore etmiş oluyorsunuz. Bu da takdir edersiniz ki zahmetli ve hassas olduğu kadar uzun bir prosedür” dedi.
-HER SENE BİR TÜRK FİLMİ-
Duval, her sene bir Türk filmini restore etmeyi amaçladıklarını belirterek İstanbul Film Festivali ile oluşturdukları program kapsamında her sene, festivalin “Türk Klasikleri Yeniden” kuşağında gösterilmek üzere restore edilmiş bir filmle katkıda bulunacaklarının altını çizdi.(ANKA)