Türkiye, Suriye, Ürdün ve Lübnan arasında "Yakın Komşular Ekonomik ve Ticaret Ortaklık Konseyi’nin" (Close Neighbors Economic and Trade Association Council-CNETAC)" kurulması karara bağlandı.
CNETAC çerçevesinde ortak dört ülke, DTÖ Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması’nı (GATS) dikkate almak suretiyle aralarındaki hizmetler ticaretinin genişletilmesi ve çeşitlendirilmesinin teşviki amacıyla işbirliği yapacak.
Devlet Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, 10 Haziran 2010 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen 3’üncü Türk-Arap İşbirliği Forumu çerçevesinde, Türkiye, Suriye, Ürdün ve Lübnan Dışişleri Bakanlarının bir araya gelerek imzaladıkları Deklarasyon ile uzun vadeli stratejik ortaklığın geliştirilmesi ve ekonomik entegrasyona doğru ilerlenmesi hedefiyle bir "Yüksek Düzeyli Dörtlü İşbirliği Konseyi (YDDİK)" tesis edildiği bildirildi. Bu çerçevede malların ve kişilerin serbest dolaşımını öngören bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını kararlaştırıldığı açıklandı. Bu amaçlar doğrultusunda, 31 Temmuz’da İstanbul’da, Devlet Bakanı Zafer Çağlayan’ın ev sahipliğinde, Suriye Arap Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanı Lamia Asi, Ürdün Krallığı Sanayi ve Ticaret Bakanı Amer Hadidi ve Lübnan Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanı Mohammad Safadi’nin katılımları ile bir dörtlü toplantı gerçekleştirildiği anımsatıldı.
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, toplantıda, Türkiye, Ürdün, Lübnan ve Suriye arasında bir ekonomik entegrasyonun tesis edilmesi hedefine yönelik seçeneklerin görüşüldüğünü bildirerek, bu kapsamda dört ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşmaları ağının tesisine yönelik çalışmaların tamamlanmasının öncelikli konulardan birisi olarak belirlendiğini kaydetti.
**BİRÇOK ALANDA İŞBİRLİĞİ**
Toplantıda ayrıca, Türkiye, Lübnan, Suriye, Ürdün arasında ekonomi ve ticaret konularında ortak bir işbirliği platformu olarak hizmet vermek üzere Yakın Komşular Ekonomik ve Ticaret Ortaklık Konseyi’nin (Close Neighbors Economic and Trade Association Council-CNETAC)" kurulmasının kararlaştırıldığını kaydetti. CNETAC’ın dört ülke arasında bir Serbest Ticaret Alanı oluşturulması sürecini gözden geçirmesi ve gereken hallerde tavsiyelerde bulunması üzerinde mutabakata varıldığını belirten Çağlayan, CNETAC’ın, ikili temelde gerçekleştirilmesi öngörülen işbirliği faaliyetlerini dört ülkenin yer alacağı bir platforma taşıyarak sanayi, tarım, hizmetler, ulaştırma, enerji, çevre, rekabet, fikri mülkiyet hakları ve uluslararası ticaret müzakereleri gibi alanlarda işbirliğinin geliştirilmesine ve ticaretin akışının kolaylaştırılması için lojistik merkezleri kurulması, gümrüklerin modernizasyonu ve otomasyonu, kombine taşımacılık, KOBİ’ler arasında sınır ötesi kümeleşmenin sağlanması gibi ortak projelerin oluşturulmasına hizmet etmesinin amaçlandığını bildirdi.
**CNETAC’IN BAKANLAR DÜZEYİNDEKİ İLK TOPLANTISI ARALIK’TA ŞAM’DA**
CNETAC’ın kuruluş amaçları doğrultusunda gerekli teknik çalışmaları yürütmek üzere bir Ortak Komite kurulmasının da kararlaştırıldığını ifade eden Çağlayan, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"CNETAC’ın Bakanlar düzeyinde müteakip toplantısının 2010 yılının Aralık ayında Şam’da gerçekleştirilmesi konusunda mutabakata varılmıştır. Ayrıca, toplantıda ele alınan işbirliği alanları ile ilgili olarak önceliklerin belirlenmesi ve bir yol haritasının çıkarılması için ilgili ülkelerin yetkili temsilcilerinden oluşacak bir Komite kurulması kararlaştırılmış olup, bu Komitenin ilk toplantısı da 2010 yılı Eylül ayında Amman’da gerçekleştirilecektir.
Bu sıkı işbirliği kapsamında, 2009 yılı itibarı ile 723 milyar dolarlık Gayrı Safi Yurtiçi Hasılaya, 176 milyar dolar tutarında ithalat ve 131 milyar dolar ihracat kapasitesine ve 105 milyonluk nüfusa sahip olan bir coğrafyada, tarife ve tarife dışı engellerden arındırılmış uluslararası düzeyde modern altyapıya sahip liberal bir ticaret ve yatırım ortamı yaratılarak söz konusu dört ülke arasında ticaret ve yatırımların artırılması ve çeşitlendirilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, bu toplantı vesilesiyle Lübnanlı meslektaşım Ekonomi ve Ticaret Bakanı Mohammad SAFADİ ile ikili bir görüşme yaparak müzakereleri hala devam etmekte olan ve son aşamaya gelen Türkiye-Lübnan Ortaklık Anlaşması’nın bir an önce sonuçlandırılması gerektiği hususunda görüş birliğine vardık" dedi.
**DEKLARASYON NE GETİRİYOR?**
Ürdün, Lübnan, Suriye arasında Serbest Ticaret Alanı oluşturulmasına yönelik olarak "Yakın Komşular Ekonomik ve Ticaret Konseyi" kurulması hakkında imzalanan Ortak Deklarasyon metni şöyle:
-Ürdün, Lübnan, Suriye ve Türkiye (Ortak Ülkeler) arasında bir serbest ticaret alanı oluşturmaya yönelik çabalar için faydalı ve etkin çok uluslu bir platform olarak işlev görmesi amacıyla bir "Yakın Komşular Ekonomik ve Ticari Ortaklık Konseyi (CNETAC)" kuruldu.
-CNETAC, ortak ülkeler arasında bir serbest ticaret alanı oluşturulması sürecini gözden geçirecek ve gereken hallerde tavsiyelerde bulunacak.
-CNETAC, ortak ülkeler arasında, mevcut işbirliği ilişkilerini güçlendirmeyi ve geliştirmeyi, ticarete ve yatırıma yönelik yeni imkanlar yaratmayı, gümrük idareleri arasında işbirliği oluşturmayı, gümrüklerde otomasyonun ve modernizasyonun geliştirilmesini, daha ileri düzeyde rekabet edebilirliğe ulaşılması için yenilikçiliğin teşvikini, araştırma ve geliştirmenin özendirilmesini, ekonomik büyüme ve kalkınmayı özendirmek amacıyla özel sektörün stratejik ittifaklar geliştirme ve kurma konularında desteklenmesini, KOBİ’lerin sınır ötesi kümelenme yoluyla geliştirilmesini, ilgi alanlarındaki işbirliği faaliyetlerinin seviyesinin yükseltilmesi ve daha da geliştirilmesi gibi hususları amaçlayan işbirliği faaliyetlerini araştıracak.
**İKİLİ ANLAŞMALARA HALEL GETİRİLMEYECEK**
-Ortak Ülkeler arasındaki ikili Anlaşmalara halel getirmeksizin, CNETAC çerçevesinde kapsanacak işbirliği alanları mal ticareti, hizmetler, yatırımlar, ulaştırma ve kombine taşımacılık, lojistik merkezleri, enerji, çevre, rekabet, fikri mülkiyet hakları, hava ulaşımı, madencilik, turizm, eğitim ve bölgesel ve çok uluslu platformlarda işbirliğini içerebilecek, ancak bunlarla sınırlı kalmayacak.
-Ortak ülkeler CNETAC çerçevesinde, DTÖ Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması’nı (GATS) dikkate almak suretiyle aralarındaki hizmetler ticaretinin genişletilmesi ve çeşitlendirilmesinin teşviki amacıyla işbirliği yapacak.
-CNETAC, ortak ülkeler arasındaki ticaretin önündeki diğer engellerin kaldırılması ve bölgelerindeki ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi olasılığını gözden geçirecek.
-CNETAC, Ortak Ülkelerin gerekli göreceği bu türden diğer faaliyetlerde de bulunabilecek ve yılda en az iki kez bir araya gelecek.