Sermaye şirketleri anonim şirket, limited şirket ve paylı komandit şirket olarak olarak üç gruba ayrılır. Bu şirketler güçlerini tam anlamıyla sermayelerinden alırlar. Kuruluşları ve işleyişleri ile ilgili olarak Türk Ticaret Kanunu’nda özel olarak yer verilen şirketler arasında en çok tercih edilen sermaye şirketleri ile ilgili bilinmesi gerekenler nelerdir?
Sermaye şirketi, ticari kar amacıyla kurulan, sermayesi hisselere bölünmüş olan kuruluşlardır. Tüzel kişiliğe sahip olan bu kuruluşlar, parasal gücü ifade eder ve her türlü sektörde faaliyet gösterebilirler. En önemli özellikleri ortakların koymuş oldukları sermaye kadar sorumlulukları olmasıdır. Yani ortaklar sermayeye katılımları oranında söz sahibidirler.
Borçlanma durumlarında pay sahiplerinin ödeyeceği tutar, taahhüt ettikleri sermaye tutarı kadardır. Şirketin mal varlığı ortakların kişisel varlıklarından ayrı olduğu için alacaklılara karşı da güvence oluşturur. Pay sahipleri hem tüzel kişi hem de gerçek kişilerden oluşabilir ve hisse satışına izin verilir.
Sermaye şirketi türlerinden olan anonim ve limited şirketler kurulurken bazı evraklar talep edilir. Bunlar:
Bunlarla birlikte ortakların sermaye payları ve şirket temsilcilerinin belirlenmesi gerekmektedir. Gerekli evrakların hazırlanmasının ardından ana sözleşme belirlenir. Bu sözleşmede;
Kurulmak istenen şirketin hangi faaliyetlerde bulunacağına bağlı olarak ilgili ticaret odasına kayıt yaptırılır. Son olarak da şirketin ve unvanının tescili Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 124. maddesine göre belirlenen 5 farklı ticaret şirketi bulunur. Bunlar arasında bulunan limited, anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler sermaye şirketleri olarak belirtilir.
Hissedar sayısı en çok 50 kişi olabilirken tek kişi ile de kurulabilir. Ortaklar gerçek veya tüzel kişilerden oluşabilir. Ana sermayeleri en az 10.000 TL olmalıdır. Sermaye nakit olarak ödenir ve şirketin tescilinden sonraki iki yıllık süre içinde öödenmesi gerekir.
Sorumluluk bakımından ortaklar sadece taahhüt etmiş oldukları sermayeyi ödemekle yükümlüdürler. Ayrıca şirkete ait bir kamu borcu varsa, ortaklar koymuş oldukları sermaye payı oranında sorumlu olurlar. En çok tercih edilen şirket türüdür.
Sermaye miktarı açısından Türkiye’ de yer alan en büyük şirketler anonim şirketlerdir. En az 50.000 TL ile kurulurlar. Pay sahipleri şirkete karşı taahhüt ettikleri sermaye ile sorumludurlar.
Kanunen yasaklanmamış her türlü ticari amaç için kurulabilen ve faaliyet gösterebilen anonim şirketlerin kapsamı, bir ana sözleşme ile düzenlenir. Bu sözleşme ticaret siciline tescil edilmelidir.
Anonim şirketlerde ortak sayısı sınırlaması yoktur. Tek bir kişi ile kurulabildiği gibi yüzlerce ortağa da sahip olabilir. Pay sahipleri paylarını devredebilir ya da satabilir.
Kuruluş bakımından anonim şirketlere ilişkin hükümlere tabidir. İki tür ortaklık özelliği bulunur. Bunlar komandite ve komanditer ortaklardır. Komandite ortak şirket yönetiminde ve sınırsız sorumlu, komanditer ortak ise sınırlı sorumludur ve yönetimde yer almaz.
Paylı komandit şirketin kurucuları 5’ den az olamaz. Şirket alacaklılarına karşı ortaklardan biri veya birkaçı birlikte sorumludur.