Mevsim değişikliğinde olan hava değişimi vücudun işleyen biyokimyasal düzeninde değişiklikler yapar.Normal işleyen vucut duzeni bozulur.
Hastalar bu sersemlik hissini; baş dönmesi, halsizlik, dengesizlik, bayılma vs. gibi tanımlarlar. Gençlerde görülen sersemliğin en sık nedenlerinden bazıları : depresyon,yetersiz beslenmeye bağlı vitamin ve elektrolit eksikliği ,tiroid hastalığı yani guatr ve anemi yani kansızlıktır…
Orta ve ileri yaşta sersemlik hissine sebep olan en önemli neden, beyine giden kan akımında azalma meydana gelmesidir.
Beyine giden kan akımındaki azalma, beyine giden damarlardaki hastalıklardan (boyun damarları tıkanması vs.) veya kalp fonksiyon bozukluklarından olabilir. Bu ikisi en önemli sebeptir. Bunun dışında, tansiyon düzensizlikleri, özellikle bacaklardaki his ve algılama bozukluğu gibi sebepler, kişide sersemlik hissine neden olur.
Sersemlik hissini aslında hastalar bize anlatırlar. Yaşlılarda ve özellikle panik atak olan kişilerin, bu şikayetleri pek önemsenmez. Çünkü, şikayet devamlıdır. İyi bir muayene ve tetkik olmazsa sersemlik nedeni bulunamaz.
Sersemlik hissi ile bize müracaat eden hastaların, en sık şikayetlerini sıralarsam;
1-Ani başlayan baş dönmesi, bulantı, kusma, terleme ve taşikardi. Bu şikayetler uzun süre olabilir, yeni başlamışta olabilir.
2-Göz hareketleri ile artan baş dönmesi ve sersemlik hissi.
3-Denge bozuklukları, el becerilerinde azalma, düzgün yürüyememe.
4-Kulakta dolgunluk hissi ve hareketle başlayan baş dönmesi.
Yukarıda saydığım şikayetler ani gelişirse ve hemen bir hekime başvurulursa tedavide sonuç daha iyi alınır. Fakat tedaviye doktor gözetiminde devam edilmezse veya doğru tanı konmazsa, hastalık kronik hal alır. Hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde bozar.
Hastalığın tanısı nasıl konur
1-Öncelikle iyi bir anemrez alınmalı. Anemrez demek hastanın, hastalıkla ilgili hikayesi ve sıkıntıları demektir. Deneyimli bir hekim; iyi bir anemrez ve muayene ile teşhisi büyük oranda koyar.
2-Düşünülen tanıya göre, beyin grafisi, (MR, BT) veya kulak ile ilgili testler ya da kalp ile ilgili bir patoloji düşünülüyorsa; kardiyolojik yönden iyi bir değerlendirme yapılır.
3-Sistemik nedenleri ekarte etmek için rutin laboratuar testleri yapılır. Tedavi için tanıyı doğru koyup, doğru ilaç seçmek gerekir. Primer bir neden varsa, örneğin beyine giden her hangi bir damar tıkalıysa önce bunun tedavisi yapılmalı radyolojik girişim yapılabilecekse yapılmalı yoksa ilaç verilmelidir. Daha sonra bu durumun yol açtığı belirtiler tedavi edilmelidir.
Hastalığa sebep olan neden ve bunun yol açtığı belirtiler hasta ve hasta yakınlarına anlatılmalıdır. Tedavi süreci ve ilaçlar hakkında ayrıntılı bilgi verilmelidir.
Sersemlik hissinin nedeni iyi saptanıp tedavi edilmezse, şikayetler devam eder. Hatta yaşla beraber artar. Bunun yanında tedavideki başarı, oluşan hasarın kalıcı olup olmamasına bağlıdır. Doktora ne kadar erken başvurulursa tedavi şansı o kadar yüksek olur. Her yazımda söylediğim gibi erken teşhis, erken ve kalıcı tedaviyi sağlar.
Prof.Dr.Serdar Dağ
Nörolog