İki ay öncesinde BIST'in 81.950 civarı seviyeyi geçememesi halinde İkili Tepe denen bir düşüş formasyonu riski oluşacaktı. O tarihte bu tepe direnci geçildi. Bu risk oluşmadı. Sonrasında da, teknik olarak oluşmaya başlayan Omuz Baş Omuz denen düşüş formasyonu konuşulmaya başlandı. Bu formasyonun da başlaması için 76.000 civarındaki boyun desteği denen seviyenin aşağıya kırılması gerekiyordu. Eğer bu destek aşağı kırılırsa Omuz Baş Omuz formasyonu başlar ve sert satışlar görülür diyerek ben dahil bir çok kişi her ortamda uyarılar yapıyorduk. Teknik formasyon oluşumu tam da bilmeyenlere anlatmak, görüntülü grafik üzerinden gösteremek için hazırlanmış gibi çok net olduğu için, iki haftadır herkes bunun tedirginliğine sahipti. Bu nedenle dün bu boyun desteği seviyesi aşağıya kırılınca, formasyonun başlamış olması korkusu ile bir anda satışlar geldi. Bu çok normaldir. 11/09/2014 tarihli ''Büyümede İvme Şaşırttı!'' başlıklı yazımda;
''Ben yakın tarihli olarak 79.937 desteğinin çalışmasını bekliyorum. Belki yanlış bir algı ile daha aşağısı test edilirse de 78.250 seviyesinin olası bir alt seviye olacağı görüşündeyim. Ancak asıl dikkat çekmek istediğim seviye ise, beklentilerimin tersine düşüş sürer ve 78.250 aşağıya kırılırsa bu takdirde 76.500 ya da asıl 76.000 seviyesinde bulunan destek çok daha önemli olacaktır. İşte bu destek eğer aşağıya kırılırsa, o zaman omuz baş omuz denen bir düşüş formasyonu tetiklenmiş olur. Bu takdirde formasyon gereği olarak endeksin sırası ile 74.500 - 72.400 - 71.166 - 69.880 düzeylerine bile inme riski çok artmış olur.
Benim beklentilerim ne olursa olsun, esas olan teknik görüntüler olmalıdır. Eğer 76.000 seviyesi görülür ve aşağıya kırılırsa, bu takdirde iki seçenek olmalıdır. Ya artık vermeyi kaçırdık diyerek, geri çekilip endeks denen seviyelere düşse de hiç bir şey yapmadan izlemek olacaktır. Ya da, 76.000 seviyesi aşağıya kırılırsa, eldeki hisseler maliyet düşürmek için verilip bahsi geçen desteklere düşerse yerine koymak tercih edilecektir. Ben yine de görüşümü yukarıda bahsettiğim yakın desteklerden yukarı dönmeyi beklediğim şeklinde tekrarlıyorum. 76.000'li seviyelere düşmeyi şimdilik beklemiyorum.''
Diye yazmış, olası omuz baş omuz riskine ve aşağı kırılırsa iki seçeneğin olduğuna dikkat çekmiştim. Eğer ilk seçeneği uygulamış olanlardansanız, yani artık kaçırdık diyerek vermediyseniz, sırtınıza yaslanıp bu sürecin tamamlanmasını beklemek, bu esnada fazla moral bozmamak için ekrandan uzak kalmak doğru olur. Yok eğer ikinci seçeneği uyguladıysanız, yani eldeki hisseleri 76.000 kırılırken verip, maliyeti düşürmeyi hedeflediyseniz, bu takdirde bugün çok önemli. BIST bugün hemen yeniden 76.000 üstüne atamazsa, muhtemelen aşağıda bulunan yukarıda hatırlattığım destek seviyelerine doğru inecektir. Zararına da olsa, omuz baş omuz korkusu ile alttan almak için verdiğiniz hisselerinizi, en alt endeks desteğini beklemeden ara desteklerden birinde yerine koymak maliyetinizi aşağıya çekecektir. Bu takdirde yeniden yukarı dönüşte, maliyet fiyatınız daha aşağıda olacağı için, başa baş ve kâra geçme fiyatınıza daha çabuk ulaşabilirsiniz.
Zamanındaki yazımda da dediğim gibi; ''Benim beklentilerim ne olursa olsun, esas olan teknik görüntüler olmalıdır.'' tespiti benim beklentilerimden daha doğru çıktı. Açıkçası ben ECB'nin son varlık alımı kararından sonra bu düşüşün yaşanmasını beklemiyordum. Ama gelin görün ki, bu beklentimde yanılmış oldum. Keşke her beklentim çıkabilse, ama mümkün değil. Şimdi ne yapılması gerektiği hakkındaki görüşümü de zaten zamanına söylediğim şekilde yukarıda paylaştığım için, bu konuda başka bir şey söylemiyorum. Düşüşün bitmesini ve yeni alım seviyelerini kollayacağız. Ancak, 3 Ekim Fitch not açıklamasını hasarsız (belki görünüm negatif olabilir ama, not indirimi olmadan) atlatırsak, dokuz aylık bilanço dönemi başlayacak. Şirketlerin gelecek bilançolarına göre bağımsız hareketlerini görebileceğiz. Eğer FİTCH de not indirimi yapmadıysa, bilançoları nedeniyle bazı hisseler bu düşüşten çok daha kısa sürelerde çıkabilirler. Borsa yatırımı sabır gerektiriyor. Yine bu günlerdeyiz.
Ama hemen zaman zaman yaptığım bir uyarıyı yeniden tekrarlamak istiyorum! Teknik analiz görüntüleri, formasyonları, trendleri kesin sonuçlar taşımaz. Olası güçlü ihtimalleri içerir. Bu nedenle teknikler her an teknik görüntünün gereği gerçekleşmeden de yön değiştirebilir. Arada yaşanan fiyat hareketleri, bir başka teknik görüntüyü oluşturabilir. İşte bu nedenle, dirençler, destekler kırılınca kesin şu yapılmalı demeyip, ihtimalleri yazarak kararları herkes kendi almalı diyoruz.
TCMB Ne Yapar?
Saat 14:00'te bu sorunun cevabını öğreneceğiz. dün gelen ABD konut verileri sonrasında FED'in faiz baskısı bu kadar artmışken, ISİD riski iyice büyümüşken, enflasyonda düşüş henüz görülmemiş iken faizlere dokunmaması doğru olur. Ama TCMB'nın geçmiş kararlarından, her zaman yapılması gerekeni yapmayabildiğini de görebiliyoruz.
Parite Düşmeye Devam Ediyor!
ABD verilerinin iyi gelmesi ve FED'in faiz artışı sürecine gireceği yönündeki açıklamaları gelirken, AB bölgesinde bir türlü durgunluktan çıkalamadığı için, ECB tarafından varlık alımı programına başlanması ihtimali nedeniyle parite düşmeye devam ediyor.
Bu düşüşün arada yukarı tepkilerle, sırası ile 1,27 - 1,25 - 1,23 ve 1,21 seviyelerine doğru inmesini bekliyorum. Bu beklentim ECB (Avrupa Merkez Bankası)'nin varlık alım kararının uygulama boyutlarına, FED'in faiz artışı sürecine geçmesine ve artış hızına göre değişecek bir süreci kapsayacaktır. Bu süreç esnasında paritenin 1,21 seviyelerine ineceğini, hatta çok önemli bir destek olan bu seviyenin bile, orta-uzun vadede aşağı kırılma riskinin yüksek olduğuna dikkat çekmek istiyorum. ABD ve AB bölgelerinin içinde bulunduğu ekonomik gelişmeler ve bu gelişmeler nedeniyle alacak oldukları kararlar nedeniyle paritede ciddi düşüşlerin önümüzdeki aylarda da sürmesini bekliyorum!
NOT: Yazı 25/09/2014 tarihinde 09:20'de w' da yayınlanmıştır.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
Twitter;borsaanalizci.com