Sertleşme sorunu ile başvuran hastaların ilk değerlendirmesinde hastalığın başlangıç tarihi ve gelişimi ayrıntılı olarak sorgulanır. Daha sonrasında hastanın kullandığı ilaçlar, geçirdiği ameliyatlar öğrenilir. Bu sorgulamalar sonucunda elde edilen bilgiler yapılacak tahliller ve tetkikler için yol gösterici olacaktır. Hastaların kullandığı ilaçlar sertleşme sorununa yolaçan sebeplerin yaklaşık % 25’ini oluşturmaktadır.
Sertleşme sorunu(iktidarsızlık) için belli başlı risk faktörleri; depresyon, şeker hastalığı, kalp hastalıklarıdır ve bu hastalıklar yaş ilerledikçe daha yüksek oranlarda görülmektedir. Bu rahatsızlıkların oluşturduğu sorunlar haricinde, bu hastalıklar için kullanılan ilaçlara bağlı seksüel problemlerde görülmektedir. Sertleşme sorununa yolaçan ilaçlar farklı mekanizmalarla etki ederler. Bazı uyku ilaçları ve psikiyatrik ilaçlar kanda prolaktin seviyesini yükselterek cinsel arzuyu(libidoyu) baskılayarak etki gösterirler. Kandaki testosteronun etkisini bloke eden veya etkisini azaltan ilaçlarda sertleşme sorununa yolaçarlar.
Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan antihipertansiflerin bir çoğu sertleşme sorununa yolaçabilmektedir. Digoksinin plazma testosteron seviyesini düşürerek genel seksüel fonksiyonları olumsuz etkilediği doğrulanmıştır. Depresyon tedavisinde kullanılan antidepresan ilaçların cinsel fonksiyonlar üzerinde çeşitli yan etkileri görülebilmektedir.
Sertleşme Sorununa Yolaçan İlaçlar :
1.Antihipertansif İlaçlar:
Diüretikler
Beta Blokerler
Merkezi etkili ilaçlar(metil dopa, klonidin)
Gangliyon blokerleri(Guanetidin)
2. Psikotropsİlaçlar:
Fenotiyazinler
Butirofenonlar
Benzodiyazepinler
Lityum
3.Antidepresanlar:
Trisiklik antidepresanlar
Monoamin oksidaz inhibitörleri
4. Endokrin İlaçlar:
Steroid antiandrojenler
LHRH analogları
Östrojenler
5.Antikolinerjik ajanlar: Atropin, Propantelin
6.Zevk verici ilaçlar: Alkol, Marihuana, Nikotin, Amfetamin, Barbitüratlar
7.Diğer İlaçlar: Simetidin, Digoksin, metoklorpramid, fenitoin, karbamazepin
Bu tür ilaçların sertleşme sorununa yolaçtığı bilinmektedir, fakat her hastada aynı düzeyde etki ortaya çıkmamaktadır. Günümüzde yeni geliştirilen bir çok ilaç sayesinde bu tür ilaçlarla ortaya çıkan sertleşme sorunları ortadan kaldırılmaktadır.
Sertleşme sorunu ortaya çıktığında başvurduğunuz üroloji doktoru tarafından kullandığınız ilaçlar tam olarak gözden geçirilerek sorun oluşturabilecek ilaçların, ilacı yazan bölüm doktoru ile beraber koordineli bir değerlendirme sonucu değiştirilmesi mümkün olabilmektedir.
SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN muratceltik@mynet.com
Facebook: Murat Çeltik