Doğum nedeniyle; çalışan kadınlar gebeliğin öncesindeki ve sonrasındaki dönemlerde istirahat şansını kullanılırlar. İstirahat dönemlerinde genellikle işveren tarafından kadınların adına SGK'ya prim ödemesi yapılmaz. Eksik prim günleri emeklilik zamanını ve maaşını olumsuz yönde etkiler. Sigortalı olarak çalışan kadınların bu mağduriyetini gidermek için ise doğum borçlanması formülü geliştirilmiştir.
Yasalar ile belirlenen şartlara ve durumlara uygun olan kişiler eksik prim günlerini SGK'ya geriye dönük olarak ödeyebilirler. Kadınlar en fazla üç çocuk için borçlanabilirler. Başka bir ifadeyle tek çocuk için 2 yıllık olmak şartı ile toplam 6 yılı borçlanabilirler. Peki, doğum borçlanması hakkından kimler yararlanabilir? Doğum borçlanması için nasıl başvurulur? Doğum borçlanmasının koşulları nelerdir? Borçlanma süresi ne kadardır? İşte, doğum borçlanmasına dair merak edilen detaylar...
DOĞUM BORÇLANMASI NEDİR? KİMLER BORÇLANMA BAŞVURUSUNDA BULUNABİLİR?
Doğum borçlanması, SGK'ya tescillenen sigortalı olarak çalışan kadınların doğum nedeniyle iş hayatından uzak kaldıkları sürede eksik kalan prim günlerinin borçlanmasını ifade eder. Doğum borçlanması fırsatından temelde doğumdan önce sigortalı olarak çalışan kadınlar yararlanmaktadır. Buna göre doğum borçlanması hakkından yararlanacak olan kişilerin sigortalılık statüsü belirlenmiştir.
Hizmet akdine bağlı olarak çalışan kadın sigortalılar (4A),
Kendi nam ve hesabına bağımsız olarak çalışan kadın sigortalılar (4B),
Kamu görevlisi statüsünde olan kadın sigortalılar (4C)
DOĞUM BORÇLANMASININ KOŞULLARI NELERDİR?
Doğum borçlanması hakkı kapsamında sigortalı olarak çalışan kadınların sigortalı olması durumunda; gebelik nedeniyle çalışamadıkları iki yıllık zamanı borçlanabilmesine imkan verilmiştir. Kadın sigortalıların doğum borçlanması hakkından yararlanabilmesi için belirlenen koşullara uyması gerekir.
4A, 4B ve 4C sigortalılık statüsünde çalışan kadınların mutlaka Sosyal Güvenlik Kurumuna sigortalı olarak bildirilmiş olması gerekir.
Sigortalı olarak çalışan kadınların hizmete başlangıç tarihinin doğumdan önce olması şarttır. Başka bir ifade ile; kadın sigortalılar doğum tarihinden önce işe herhangi bir işe başlamış olmalıdır.
Doğum nedeniyle işten uzak kalınan süre boyunca sigortalı kadınların adına herhangi bir prim ödemesi yapılmamalıdır.
Borçlanma başvurusunun yapılacağı süre boyunca çocuğun yaşaması gerekmektedir.
DOĞUM BORÇLANMASI NE KADAR SÜRE İLE YAPILABİLİR?
Doğu borçlanması için tek çocuk için 2 yıllık prim süresinin borçlanılmasına imkan verilmiştir. Bu 2 yıllık süre kapsamında; tekli doğumlardan sonraki 8 hafta, çoğul doğumlarda 10 hafta değerlendirilir. Aynı zamanda doğumdan sonraki dinlenme süreleri de bu sürenin içerisinde yer alır.
Doğum borçlanması yapılan sürede çocuğun vefat etmesi durumunda; ölüm tarihine kadar olan süre borçlanılabilir.
Borçlanma için verilen 2 yıllık sürenin dolmasından önce diğer doğumun gerçekleşmesi halinde; ilk ve ikinci doğum arasında geçen süre ile ikinci doğumu kapsayan 2 yıllık sürenin tamamı borçlanılabilir.
Kadınların adına çalışmadıkları süre boyunca prim ödemesi yapılmış ise; yapılan prim ödemeleri doğum borçlanması hakkından düşürülür.
DOĞUM BORÇLANMASI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Belirlenen şartlara uygun olan sigortalı kadınlar ve hak sahipleri doğum borçlanması başvurusunu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ya da Sosyal Güvenlik Merkezi üzerinden gerçekleştirilir. Doğum borçlanması başvurusu sırasında işverenden belge istenmez ve ilgili kurumun hizmet kayıtlarından sigortalı kadınların işlemi tespit edilerek başvurusu kabul edilir.