Emekli olmak isteyen ancak çalışmayan kişiler için tüm detaylar belli oldu. Milyonlarca çalışan emekliliği; yaş, prim ve sigortalılık süresine bağlı olarak kazanırken, koşulları farklı olanlar için de ‘isteğe bağlı sigorta’ yöntemiyle emeklilik fırsatı bulunuyor. Yani isteğe bağlı sigorta; kişilerin kendi istekleriyle primlerini ödeyerek Genel Sağlık Sigortası’ndan (GSS) faydalanmalarını ve emekli olmalarını sağlıyor. Üstelik bunun için işe gitmek de gerekmiyor.
Peki, kimler isteğe bağlı sigortalı olabilir? Türkiye’de ikamet edenler ile ikamet etmekteyken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde yaşayan Türk vatandaşlarından; zorunlu sigortalı olmayı gerektirmeyecek şekilde çalışmayan, sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içinde 30 günden az olarak çalışan ya da tam gün çalışmayanlar, malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar, 18 yaşını dolduranlar faydalanabiliyor.
Posta gazetesinin haberine göre; İsteğe bağlı sigortalılar 1 Ekim 2008 sonrası 4B (Bağkur) kapsamında değerlendiriliyor. Bağkur kapsamında SSK’lılara göre daha uzun süre prim ödeyerek emekliliğe hak kazanılıyor. İsteğe bağlı sigorta ayrıca 4A (SSK) kapsamında olup 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayan (part-time), herhangi bir şekilde mecburi olarak sigortalı olma zorunluluğu bulunmayanların kendi primlerini ödemesiyle sağlık hizmeti almayı ve emekli olma fırsatı sağlıyor.
Bu sigorta hakkından yararlanabilmek için bağlı bulunulan sosyal güvenlik il-ilçe müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine gidilerek ya da e-Devlet kapısı üzerinden başvuru yapılıyor. İsteğe bağlı sigorta; müracaatın SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlıyor. Eksik prim günleri borçlanarak tamamlanabiliyor. Doğum borçlanmasında her bir çocuk için 720 güne kadar borçlanma hakkı var. Yaş şartını tamamlayanlar da borçlanma yoluyla toplu ödeme yaparak erken emekli olabilir.
İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim kişinin tercihine bağlı olmakla beraber sınırlama da var. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32’si kadar olabiliyor. Yani bu yıl için aylık 1.601 lira ödenmesi gerekiyor. Kendi adına tarımsal faaliyette bulunan, esnaf muaflığından yararlanan kadınların ödeyeceği prim tutarı da 1.547 lira. Ev hizmetlerinden 10 günden az çalışan da kendi primini yatırabiliyor.